spido

Beste RenéN, De bekendste expanders waren de SAE 5000A en de Dbx 228. Bedoel je één van die beide? Ze werden in de praktijk eigenlijk vooral gebruikt om bandruis (tape hiss) te verminderen en werden dan ook vaak aangeduid als "noise reduction system". http://www.popschoolmaastricht.nl/college_compressor_limiter_gate_expander.php http://www.mediacollege.com/audio/processing/expansion/ http://www.sae.edu/reference_material/audio/pages/Compression.htm http://recordmixandmaster.com/2010-06-what-is-an-expander

In het begin van de jaren vijftig kwam er meestal nogal flauwe muziek uit de radio. Uitzondering: Les Paul & Mary Ford! Swingend, pittig, met allerlei rare effecten, en... elektrische gitaar! (Wàzeggu? Elektrieke sigaar?) Wie van de uitvinder van de platte gitaar en het dubben (sound on sound) - vaak zelfs met dubbele snelheid - een verzameling wil hebben, kan - net als Spido - eerst de verkeerde kopen: Goede, aardige, belabberde en niet-aan-te-horen-zo-slechte opnamen: kennelijk bij elkaar gegraaid van authentieke (master?) tapes, maar ook van kopieën van kopieën, afgedraaide 78-toeren platen via tweederangs pick-ups... en de laatste track (en dat is juist het verrukkelijke "The World is Waiting For The Sunrise"!), nummer dertig dus, gaat over de limiet van het Red Book heen en verzandt in digitaal getik en gehik. Een kopietje, via de computer, wil in zo'n geval wel eens beter zijn... Maar in dit geval helaas niet. Afrader, dus. (ASIN: B000AUZUFA) Wat wèl heel goed uitpakte, is het vier-CD's album met niet minder dan tachtig tracks: (EAN: 4011222330611) Geweldig! Een feest! Aanrader, dus. (Maar je moet er wèl de leeftijd voor hebben, natuurlijk...)

Vandaag ontving Spido ter compensatie de beide CD's die Hugh Laurie met een stel muzikale vrienden en vriendinnen maakte: "Let Them Talk" (2010) en "Didn't It Rain" (2013: een paar dagen geleden). Met vocale bijdragen door ondermeer Tom Jones, Irma Thomas, Dr. John, Gaby Moreno, Jean McLain en Taj Mahal. Maar het zijn voor Spido toch vooral de instrumentele muzikanten, die er een feest van maken. Eén voor één haalde Spido zelf zijn instrumenten van de plaatsen waar ze al lang geleden waren ophangen om stof te verzamelen: de tenorbanjo, de twaafsnarige gitaar, de full-body bluesgitaar met de Schaller elementenplaat, de country-gitaar. Want deze muziek móet je meespelen - al is het maar door swingend met de voet te steppen of met het lijf te deinen op de maat. En - afgezien van dat bij de pop-opera "Faust" van Randy Newman - waren de tekstboekjes bij deze CD's de enige die Spido zo nu en dan een schaterlach konden ontlokken. De ontboezeming van Hugh Laurie dat hij ergens tussen de reine terts en de verhoogde een wormgat ontdekte (de blue note!) waardoor hij uit de pianoles kon ontsnappen naar een andere wereld, is zonder meer dichterlijk. Genieten is dit alles! http://en.wikipedia.org/wiki/Let_Them_Talk http://en.wikipedia.org/wiki/Didn%27t_It_Rain_(Hugh_Laurie_album)

Beste Kappa7, Te lang? Te kort? Wie 't wéét, mag 't zeggen! http://www.positive-feedback.com/Issue14/spdif.htm

...en een relatie tussen het verstand van de koper enerzijds, en de slimheid van de producent en de verkoper anderzijds.

Beste TL200, Was het gemiddeld rendement van de HD100D25 (89dB/iW/1m) wel teruggebracht tot het niveau van de B200 (86 dB/1W/1m)?

Beste Tubejack, Is het niet mogelijk een trafo van een ietsepietsie dunner zilverdraad te maken èn een trafo van een ietsepietsie dikker koperdraad, die dezelfde gelijkstroomweerstand hebben en dezelfde functionaliteit?

Beste Tubejack, Ja, ja... maar een ietsepietsie dikker koperdraad geleidt net zo goed als een ietsepietsie dunner zilverdraad. En koperdraad dat twéé ietsepietsies dikker is, geleidt zelfs beter dan zilverdraad dat twéé ietsepietsjes dunner is!

Beste Arden, Bedoel je wellicht de ZYX R-100FX?

In het programma "De Wereld Draait Door" treden steeds weer nieuwe Nederlandse popgroepen op. Ze krijgen dan ongeveer een minuutje om te laten horen wat ze kunnen. Maar als je zorgt dat je snel weg bent, en je komt als eerste bij de WC aan, is dat nèt lang genoeg voor een flinke plassss..!

Als iets technisch beter is, dan klinkt het ook beter. Helaas kan niet iedereen dat ook horen...

Ik ook niet! Elke kabel die alle eentjes en alle nulletjes doorgeeft is perfect: en dat kunnen knettergekdure kabels net zo goed als spotgoedkope.

Hugh Laurie: maandag 10 juni, Concertgebouw http://www.livenation.nl/event/409488/hugh-laurie-tickets Helaas zit Spido zelf ergens in Zuid-Frankrijk, op 10 juni, wegens vakantieverplichtingen Hij is best jaloers op al de gelukkigen die er wèl bij kunnen zijn... Lees http://en.wikipedia.org/wiki/Hugh_Laurie over wellicht de meest veelzijdige (intellectueel, komediant, roeier, motorrijder, depressieveling, muzikant) en innerlijk tegenstrijdige man die Spido helaas niet kent.

Beste Tubejack, Ja, natuurlijk! Sommige klonken fantastisch goed, en andere klonken verbijsterend goed! Maar soms waren dat dezelfde versterkers. Jouw eigen installatie presteert op sommige dagen en momenten toch ook nòg beter dan op andere dagen en momenten? Heeft vermoedelijk méér met jóu te maken dan met je versterker... Met adrenaline, noradrenaline, endorfine, dopamine, serotonine: dat soort dingen, dusss... Zo klinkt mijn eigen installatie ook stukken beter op mijn -eh- betere dagen. Of eigenlijk: momenten.

Beste Robx, Dat is ook zo! Het is zelfs zo, dat één versterker nooit gelijk klinkt. Bij blindtests horen audiofielen duidelijk verschillen tussen één versterker. Dat komt hoofdzakelijk door twee factoren: • ze willen verschillen horen en zijn bang tekort te schieten wanneer ze die verschillen niet horen; • tijdens de eerste beluistering verschuift de referentie voor de tweede beluistering. Bedenk hierbij, dat het waarde-oordeel altijd pas nà het horen wordt gevormd: het geluid (de muziek, maar ook de klank) zelf is dan al weer weg. Het beoordelen van de kwaliteit van schilderijen, foto's, beeldhouwwerken e.d. is daardoor eigenlijk gemakkelijker: je kunt er tijdens het kijken nog eens rustig over nadenken. Verder is het m.i. sowieso niet mogelijk om twee identieke versterkers te bouwen: daarvoor is de kwaliteitsspreiding van de componenten per definitie (dus altijd!) te groot. Buizen van hetzelfde type voor buizenversterkers worden dikwijls "gematched" verkocht, zodat de afwijkingen van de diverse exemplaren, zo veel als op dat moment toevallig mogelijk is, overeenkomen. De beste condensatoren hebben een toegestane afwijking van de gespecificeerde capaciteit van ± 2%, maar voor normale, goede condensatoren geldt ± 5%. (Dus van plus 5% tot min 5%.) In een "worst case" zou het dus kunnen voorkomen dat de ene "identieke" versterker veel condensatoren heeft met een wat te hoge capaciteit, en de andere "identieke" versterker veel condensatoren heeft met een wat te lage capaciteit. Voor transistoren, weerstanden e.d. geldt hetzelfde. Zulke verschillen kunnen wel weer worden gecorrigeerd bij de afregeling, maar de resultaten kunnen niet identiek zijn. Ooit bezocht ik een bekende hifi-handelaar in het Noorden van ons land, die een flink aantal Chinese buizenversterkers had staan. We hebben toen een aantal "identieke" buizenversterkers (van het merk "Spark", als ik me goed herinner) beluisterd, via dezelfde randapparatuur. Nou, ik kan je wel verzekeren dat ze vèrre van "identiek" klònken!

Bij het snuffelen op ebay kwam ik ze weer tegen: een paartje Grundig "Stereo Box 4" ("Raumklang Box"). Eind jaren vijftig - begin jaren zestig werden ze vaak gekoppeld aan radiotoestellen of muziekmeubels: ééntje om de monoweergave te verbeteren en/of nep-stereo te maken, of twee om de stereoweergave te verbeteren en/of de klank nòg r u i m t e l ij k e r te maken. De Stereo Box 4 was uitgerust met een ovale dubbelconus* breedbandluidspreker (type 4681, dat ook in luxe stereomeubels werd ingebouwd), dus zonder wisselfilter. De weergave had daardoor "een hoog 9710 gehalte", zoals George Vermeulen zou hebben gezegd. Geen opvallend briljant hoog. Geen opvallend diep laag. Maar wel een ònopvallende natuurlijkheid, rust en vanzelfsprekendheid. De vader van mijn gitaarvriend had er een paar van in huis, destijds. Maar hij las Luister! en werd er toe overgehaald om ze te verruilen voor een paar tweeweg mini-drukboxjes. Na een paar weken merkte hij op dat "treble" toch wel erg veel leek op "trouble", de laatste tijd... http://www.radiomuseum.org/r/grundig_hi_fi_raumklang_box_iv_4.html http://www.german-vintage-loudspeakers.com/navid.429/grundig-hifi-raumklang-box-iva.htm * Er zijn diverse uitvoeringen geweest van de Raumklang Box 4. De uitvoering met dubbelconus-luidspreker was daar één van. (Er zijn ook uitvoeringen geweest met een extra hogetonenluidsprekertje, en met een enkel-conus ovale breedband-unit.) Bij de dubbelconus-uitvoering was, ter versterking van hogetonen-afgifte, een klein, stijf tweeterconusje in het centrum van de grote luidspreker gelijmd: daar waar de hoge tonen worden geboren. Niet verwarren dus met dual concentric, co-axiaal e.d.: het tweeterconusje liftte gewoon mee met de grote spreekspoel en had geen eigen aandrijving en wisselfilter. Zo wist men de weergave van zulke luidsprekers uit te breiden tot 18 à 20 kHz, maar wel met pieken en dalen plus een sterk richt-effect (bundeling). Ook zeer interessant, trouwens: een 24 cm coaxiale unit van Grundig, met elektrostatische tweeter! http://www.german-vintage-loudspeakers.com/navid.78/grundig-245-cm-coaxial-speaker-version-1.htm

Beste RenéN, Het valt me op, dat er op de door Tubejack genoemde site wel wordt beweerd dat zilver beter klinkt dan koper, maar dat daarvan geen verklaring of bewijs wordt gegeven. Spido heeft ernstige twijfels over het waarheidsgehalte van de bewering. Men kan anderen èn zichzelf wel zo veel wijsmaken! Overigens: een goede bekende van me was nog niet erg lang geleden op werkbezoek bij Menno van der Veen. Deze demonstreerde toen zijn versterkers, waarbij hij eigen opnamen (minidisk) liet horen. Ondermeer van een stoppende en weer wegrijdende trein in een station, maar ook bijv. lichte jazzmuziek. Klonk niet slecht, maar ook niet frappant realistisch. Volgens bedoelde goede bekende, dus. Verder: de heer Menno van der Veen moge dan van huis uit een begaafd en gedreven onderzoeker en ontwikkelaar zijn, wellicht hoogopgeleid, ongetwijfeld filosofisch, bespiegelend, lichtelijk zweverig en zelfs een door-en-door goed mens... maar hij heeft ook een winkeltje. En een kacheltje dat moet blijven branden.

Beste Wol, Waarom denk jij dat het verschil zit in harmonische vervorming? Denk je dat die "langere uitsterftijd" een eigen bijdrage is van het zilver? Of denk je dat die informatie in het oorspronkelijk signaal zit? Het lijkt me overigens heel moeilijk om verder exact gelijke buizenversterkers - de ene met zilvertrafo's en de andere met kopertrafo's - gehoormatig met elkaar te vergelijken. Alle kleine verschillen zouden meespelen, zoals contactweerstanden, potmeterstanden, instelling van de ruststroom, R C en I van de signaalkabels, en vooral de mate waarin de buizen en de betreffende trafo's van de beide versterkers zijn opgewarmd op het moment van luisteren.

Beste Tubejack, Ik probeer er achter te komen, waar de vermeende superioriteit van ringkerntrafo's met zilveren draadspoelen op gebaseerd zou kunnen zijn. Minder elektrische weerstand bij dezelfde draadlengte, wellicht? Dat zou men toch eenvoudig kunnen opheffen met een ietsepietsie dikker koperdraad, nietwaar? Minder microfonie, wellicht, doordat zilver - een zachter materiaal - meer inwendige demping heeft? Zou men dat niet kunnen opheffen door de trafo's te bakken*, vacuüm te trekken/impregneren, te omgieten met epoxy o.i.d. en/of met siliconenbuffers vast te zetten? Ik zou graag de superioriteit van die zilvertrafo's boven in alle andere opzichten gelijke kopertrafo's met metingen aangetoond zien (hysteresecurven?). Zijn zulke metingen gepubliceerd? * http://www.hificollective.co.uk/components/baked_varnished.html

Worden de zilverdraadtrafo's op dezelfde klossen gespoeld als hun koperen collega's? De soortelijke elektrische weerstand (Wet van Pouillet) van koper is 1,674µΩ/cm, en die van zilver is die 1,59µΩ/cm. Wordt er voor de zilverdraadtrafo's navenant dunner draad gebruikt dan voor de koperdraadtrafo's, maar met evenveel wikkelingen (voor gelijke inductie)?

Beste Duck-Twacy, Jazeker! Wij kennen nu nog de elektrodynamische (moving coil) en de magnetodynamische (moving magnet) elementen, maar in die dagen werd volop gebruik gemaakt van biodynamische geïntegreerde arm/element-combinaties... Fred was ongetwijfeld een verzamelaar, want hij bezat zulke grammofoons in diverse uitvoeringen:

Nee, de Flintstones hadden een radio met ingebouwde luidspreker. En die klonk kennelijk niet zo mooi... http://www.war-ofthe-worlds.co.uk/gall_f236.htm

http://www.thefreedictionary.com/vintage Er is dus geen concrete minimum-leeftijd voor de kwalificatie "vintage". "Vintage" is het woord waarmee we goede oude "audio dingen" (r.a.v.o.n) aanduiden. Oude audio dingen die te goed zijn om weg te gooien. Oude audio dingen die je wilt (laten) opknappen en weer wilt gebruiken. Oude audio dingen die je wilt bewaren, wilt verzamelen. De waardering - of het ontbreken daarvan - voor "vintage" audio dingen hangt natuurlijk samen met de persoonlijkheid van de betreffende persoon. En wat "oud" is in de ogen van een dertigjarige, is nog "tamelijk nieuw" in de visie van een zeventigjarige. Wat de één minachtend beschouwt als "old-fashioned; dated" (ouderwets; uit de tijd/gedateerd), zal de ander zien als "of lasting interest and importance; venerabel; classic" (van blijvend belang en voortdurend interessant; eerbiedwaardig; klassiek). Vermoedelijk houdt dit verband met leeftijd, persoonlijke ervaringsrijkdom en oordeelsvermogen. En ja, ongetwijfeld ook met sentimentaliteit, nostalgie en conservatisme.

http://www.stereophile.com/standloudspeakers/272/index.html

Beste TL200, In de huiskamer gebruik ik zulke speakers, in combinatie met de Denon PRA 1100 / POA 2800 versterkercombinatie: In mijn kantoortje gebruik ik afwisselende combinaties van versterkers en luidsprekers. Zoals ik al schreef zijn dat meestal antieke versterkers, zoals de Leak Varislope 2 / Stereo 60 buizencombinatie en de Stereo 70 geïntegreerde transistorversterker, maar ook de minder bejaarde Bryston combinatie of een Marantz PM-80 MkII SE. Op die versterkers sluit ik naar de luim en willekeur van het moment de volgende speakers aan: En ach, daar vermaak ik me best mee!