spido

Beste Wol, Welke koptelefoon zou je dan kiezen voor een strijkkwartet? En welke dan voor betonrock? Waarom? Het geluid van een strijkkwartet is toch gewoon frequentie x amplitude? En het geluid van betonrock is dat toch ook? Zou je ook van oren willen wisselen, om optimaal van een strijkkwartet of van betonrock te kunnen genieten? Het lijkt me duidelijk, Wol: de werkelijkheid is voor jou niet goed genoeg. Geluid is geluid, Wol. En gel*l is gel*l ! (Ik zie jou al voor elk stukkie muziek een andere koptelefoon opzetten. Je bent toch de broertjes Van de Kerkhof niet? )

Wat was het vroeger toch simpel! Je kocht gewoon een paar stijve (piston action) Leak Sandwich boxen om daar de 13" woofers (19 Hz free air resonantie!) uit te halen en die in een TL-systeem te zetten. Of een paar slappe 12" woofers uit (ook al peperdure!) AR systemen (3A, AR-LST)... of een stijve KEF B139, als het 'n laag rendement mocht (of juist moest) hebben, en bovendien betaalbaar moest zijn.

PLUGGEDANSEN, Holland 1650 - 1750 Leuk! Prachtig gespeeld en schitterend opgenomen! Op basis van notatie van slechts één enkele stem in de boeckskens van Hollantsche Schouburgh (Amsterdam 1697-1716) hebben de muzikanten arrangementen gemaakt die naadloos passen in de volksmuziektradities die zijn verspreid van - zeg maar - ergens nog ten Oosten van Berlijn, via Noord Rijnland / Westfalen, Friesland, Nederland, tot Engeland, Ierland en (later) ook tot grote, sociaal min of meer geïsoleerde, delen van Noord Amerika. Ze spraken een paar honderd jaar geleden nog dezelfde taal, min of meer. Saksisch, Fries, Angel-Saksisch... Ze konden zich dan ook overal, op (jaar)markten en kermissen, in kroegen en herbergen, op pleinen en in straten, verstaanbaar maken. Geliefd, bemind maken. Ze speelden ook dezelfde muziek, min of meer. Konden overal meespelen. En ze konden er ook overal op dansen. Ik hoorde bij "De Zoete Inval" muzikale details die me sterk deden denken aan Musica Reservata, maar ook aan The Chieftains, The Dubliners... en zelfs aan de Carolina Chocolate Drops en Union Station (featuring... Alison Krauss!). Hetzelfde idioom. Gelukkig, niet àlles is verloren gegaan! Er kan nog steeds gedanst worden... Vòlks, zelfs. http://www.codacoda....20hollands&s=CD

Beste Ravon, Ja, "een uitstekend resultaat"... Wie of wat bepaalt dat? Hoe wordt dat "uitstekend resultaat" vastgesteld? Gemeten? Gekwantificeerd, dusss? Mumsoft is toch niet de Maat Der Dingen? Wij weten inmiddels toch te veel over zijn interpretatie van de werkelijkheid? Het lijkt er nu toch op, dat jij (Ravon) een stille knieval maakt voor subjectieve beoordeling. Voor wat sommigen "smaak" noemen. Wie een sopraansax mooier vindt dan een klarinet, zal wellicht geen bezwaar hebben tegen audio-apparatuur die een klarinet in een sopraansax verandert. Zo zullen sommige liefhebbers van de Steinway sound het niet erg vinden wanneer een vleugel van bijvoorbeeld Bösendorfer, Bechstein, Blütner, Ibach, Schimmel, Seiler, Petrof, Sauter, Yamaha, Ritmüller of Baldwin door gebrekkige audio-apparatuur min of meer in een... Steinway verandert. Zulke veranderingen - lees: leugens - kunnen sommige mensen wellicht echt gelukkig maken. Maar dat is toch niet het doel van high fidelity*? * I solemnly swear to tell The Truth... The Whole Truth... And Nothing But The Truth!

Nou, of die móói was! En zo waren er ook schoonheden van bijvoorbeeld Tandberg, Revox/Studer, Telefunken, Ferrograph, Teac, Uher, Ampex, Wega, Sony, Technics, Denon, Nagra, Byer, Crown, MagnaSync, Rola, Otari, Pioneer, Tascam, Sansui en... Braun. Nu bekend van de roterende (OralB) tandenborstels, de pijnlijke ontharingsmasjientjes (SensiPil) en de lawaaierige scheerapparaatjes (BrAun, ohnehin). Maar Braun maakte ooit prachtige (erstklassige) hifi-apparatuur: zowel qua vormgeving als qua prestaties. De Braun TG1000 recorder (deck) was echt een hèbbeding, destijds. En nu nòg wel, eigenlijk... Maar... jouw Akai heeft Dolby B aan boord, en dat scheelt een slok op een neut qua signaal/ruis-verhouding: vooral bij lagere bandsnelheid. (Spido speelt soms nog wel eens oude eigen opnamen (vooral audio-familiekiekjes) af via een Akai 4000DB: een veel simpeler, goedkoper apparaat. Maar ook mèt Dolby aan boord. En dat scheelt dan alwéér een slok! Hij ervaart echter soms dat opnamen erg kieskeurig zijn: ze worden het liefst weergegeven door hetzelfde apparaat dat ze heeft opgenomen. Iets met kopstand (azimuth) en voormagnetisatiespanning, of zo...)

Beste Ravon, Waarop baseer je deze aanname? Of ìs dit geen aanname maar een uiterst fijnzinnige poging Mumsoft uit zijn zelfgesponnen cocon van Gehakt te lokken? (In dat geval zwijg ik hier verder over, uit diep ontzag...)

Beste Hans, Ja, wanneer je d'r een flinke trap tegen geeft! Je bewering is op zichzelf beschouwd niet onterecht, maar met het voorbeeld dat je koos ondergraaf je zelf de geloofwaardigheid er van...

Beste Kappa7, Toch krijg ik nu de indruk dat jij Ravon dat eigenlijk niet mag, van jou...

Een goede koptelefoon is een "allesvreter": hij doet 't met beton rock net zo goed als met een strijkkwartet. Deze bewering geldt overigens voor àlle audio-apparatuur. Wellicht is het verstandig om de keuze te beperken tot een paar grote, goed bekend staande merken. Dank zij de "economy-of-scale" (geautomatiseerde serie-productie, logistiek / efficiëntie) en harde concurrentie leveren die merken (AKG, Sennheiser, Beyer, bijv.) een goede prijs/kwaliteitverhouding in de zgn. budget-klasse. Ga gewoon eens luisteren en vergelijken in een hifi-winkel naar wat hoofdtelefoons in jouw prijsklasse. (Neem wat CD's mee met muziek die je heel goed kent.)

Beste Wol, Wanneer je de moeite zou nemen om je vakliteratuur bij te houden... Lees bijvoorbeeld http://bryston.com/PDF/reviews/2012_04_Review_Stereophile.pdf Of nog een paar uit de lijst http://bryston.com/pages/reviews.html

Beste Mumsoft, Er zijn echter wetenschappen die dergelijke beweringen noteren en vergelijken met andere beweringen van jou - met name met beweringen die een objectiverend oordeel inhouden - en die toetsen aan het realiteitsprincipe. Er is zìn, beste Mumsoft, en er is ònzin. Bovendien is er wáánzin. Onzin wordt tegenwoordig in brede kring getolereerd. Men is er aan gewend geraakt, door allerlei onwetenden die hun ongefundeerde meningen onbelemmerd mogen uiten in kranten, tijdschriften, op radio en TV... Maar met waanzin ligt het toch... eh... enigszins ànders. "Zoiets, dus! Dat soort dingen!", om met Cor van der Laak te spreken.

Dat is toch die reus met drie stille, stoere, stabiele motoren en enorme profi 27 cm spoelen? Dat is toch dat deck met noise killing Dolby aan boord en met vrijwel onverslijtbare glaskristalkoppen? Dat is toch het analoge apparaat dat digitaal opnemen bij voorbaat al onnodig maakte?* 't Is dat het Japans is... anders zou Spido er zó maar enthousiast voor zijn! * Nou ja... onnodig? Het is natuurlijk wel héél mooi dat je tegenwoordig niet meer minutenlang hoeft te spoelen, voordat je een gezocht fragment vindt!

En op èchte luidsprekers? (Sorry, Symfo, voor dit flauwe grapje. Ik kon 't gewoon niet láten...)

Door Britse onderzoekers werd, in de vroege jaren zestig, op initiatief van de BBC voor hifi-monitorluidsprekers van ca. 60 liter een optimum bereikt met 12 mm multiplex wanden, goed geschoord en van verstevigingsbalken voorzien, maar vooral ook gedempt met een dikke laag (net zo dik als de kastwand!) in bitumen gedrenkt vilt, die aan de binnenzijde op de kastwanden is geplakt. Dit om de paneelresonantie te dempen. Bovendien werden rollen BAF (Bonded Acetate Fibre: een soort kunststof watten) gebruikt voor ruimte-demping. http://www.44bx.com/leak/sandwich.html

Harmonie'67 met De Woudklank: The Queen Symphony Zaterdag 17 november het concert meegemaakt dat amateur-harmonie-orkest "Harmonie'67" (Groningen) gaf in de Martinikerk te Groningen, in samenwerking met gemengd koor "De Woudklank" (Roden). Dit alles onder leiding van Floris de Wever. Op het programma stonden "A Discovery Fantasy" (Jan de `Haan), "Heaven's Light" (Steven Reineke), "Nostradamus" (Otto M. Schwarz) en "The Queen Symphony" (Tolga Kashif, arr. Erik Somers). http://www.roderjour...r-de-woudklank/ Een groot compliment voor alle - meest jeugdige - amateur-musici, zangers en zangeressen die dit concert verzorgden. Het verwarmde het muzikale hart te zien - en vooral te horen! - met welke bekwaamheid en toewijding zij het complexe en dikwijls moeilijke materiaal uitvoerden. Voor links-rechts stereo hifi-fanaten was het wellicht een verwarrende gebeurtenis, in de harde, dragende akoestiek van deze grote kerk. De muziek overkwam de toehoorders van alle kanten... een mooie ervaring.

Welke moderne versterker - buis of tor - komt ook maar enigszins in de buurt? Bedenk: "low power / 3 watts" is bij luidsprekers met gemiddeld rendement (90 dB/1W/1m) nogal luid (96 dB average, C-rating): boven deze luidheid neemt het kritisch luistervermogen / de gevoeligheid voor vervorming snel af. [Overigens: de veiling van deze vijftig jaar oude Leak buizen Varislope 2 Stereo voorversterker plus Stereo 60 eindversterker is beëindigd op 11 april j.l. op een totaalbedrag van GBP 2.060,00 (i.e. € 2.569,08).] http://www.ebay.nl/i...:MEWAX:PN:ENLRG ) Need I say more?

Leuke site: http://www.hifimuseum.de Een voorbeeldje:

Beste Wol, De Bryston versterkercombinatie was destijds de beste versterking die de ontwerper uit eigen bezit ter beschikking stond (ruim voldoende vermogen, weinig vervorming, hoge dempingsfactor). De ontwerper kreeg een paar keer - door sommige audiofielen hoger ingeschatte - versterkers van Krell en Mark Levinson te leen, maar die veranderden niets aan zijn bevindingen. Sla de Bryston apparatuur overigens niet te laag aan! Die werd destijds niet alleen voor hoogwaardige audio (high fidelity) gebruikt, maar (vanwege zijn robuustheid, zijn betrouwbaarheid en zijn precisie) ook in wetenschappelijke instituten & universiteiten, in testlaboratoria en in ontwerp-afdelingen en eindcontrole-afdelingen van de industrie - voor onderzoek en evaluatie: zoals voor de ontwikkeling & beoordeling van sonar-apparatuur, het analyseren van stofzuigerlawaai, en voor metingen van weerstandsruis (resonantie) in slagaderen, het hart en andere bloedvaten, bijvoorbeeld... Bij al deze genoemde wetenschappelijke en/of commerciële toepassingen was Spido journalistiek getuige, zo niet professioneel betrokken!

Als je een vette bas wilt, Wol, neem dan een grote slappe kast. Het gewicht speelt daarbij eigenlijk geen rol. Slapheid wel. (Net zoals bij geklets. )

Beste Symfo, Wat een prachtige verzameling! Mijn oog viel op jouw Lafayette / Bocama LA224B. Destijds was dat een vrij goedkope buizenversterker, waarvoor no-compromise audiofielen niet veel aandacht hadden. Maar ik lees hier en daar dat deze apparaten erg goed presteren, mits de condensatoren nog/weer in orde zijn. Hoe beoordeel jij de Lafayette?

http://www.steinmusic.de/media/pdf/Harmonizer_System.pdf Ooit heb ik een grapje gemaakt over de "goed ingespeelde lucht" in mijn luisterruimte. Nu besef ik, tot mijn schrik, dat er wellicht een pseudo-wetenschappelijke basis voor is!

Beste Wol, Meer vermogen is geen antwoord op een kwaliteitsprobleem, maar op een kwantiteitsprobleem. Hoge vermogens werden noodzakelijk toen laag-rendementsluidsprekers in zwang raakten. Met name de geheel gesloten (drukkamer, acoustic suspension) luidsprekers van de jaren zestig en de zwaar gefilterde (hogere ordes, correctienetwerkjes) die we sinds de jaren zeventig zien (en horen). Er was gewoon meer vermogen nodig om die dingen wat dynamiek te verschaffen. Als je goede luidsprekers met een rendement van gemiddeld 90 dB/1W/1m of meer gebruikt, is 2x10W voldoende voor normaal huiskamergebruik. En met 2x25W kun je dan een zaaltje gemakkelijk "volspelen": zelfs met klassieke symfonische muziek.

Beste Tubejack, Ben gisteravond op visite geweest bij iemand voor wie jij onlangs een historische Leak buizenversterker-combinatie hebt gerenoveerd. Hij liet ondermeer het Carnegie Hall Concert van Harry Belafonte horen, uit 1959. Wel van CD, want z'n originele RCA Victor LP-album was min of meer afgedraaid, zei hij. Dat was een wat vreemde ervaring, eerlijk gezegd. 't Klonk eigenlijk niet erg naar hifi, maar meer naar... ècht. Onopvallend goed, zou je kunnen zeggen. Bravo, buisjes! (En bravo Jack, natuurlijk!)

Beste Tubejack, Als de twee woofertjes parallel staan en via hetzelfde filter zijn geschakeld (of via géén filter), kun je ze gevoeglijk als één driver (motor) beschouwen. Hetzelfde geldt overigens bij serieschakeling: voor de versterker vormen de beide woofertjes dan samen één belasting. (Net zoals twee gelijke spoelen in serie voor de versterker samen één spoel met dubbele inductiewaarde vormen, en twee gelijke weerstanden in serie samen één nieuwe weerstand met dubbele waarde vormen. Een probleem zoals jij beschreef, kan ontstaan (en zàl dus ook ontstaan, volgens Murphy's Law) bij luidsprekers met twee woofer/middentoners, die zodanig worden gefilterd dat beide woofers eendrachtig samenwerken in het basgebied, maar één van beide woofer/middentoners ook nog het middengebied - of een belangrijk deel daarvan - voor zijn rekening neemt. Bij stijgende frequentie treedt dan fasetegenstelling tussen de beide units op. Spido is ooit als tekstschrijver betrokken geweest bij een reclamecampagne voor enkele luidsprekertypes van een beroemde Engelse luidsprekerproducent, die deze eigenschap hadden. Die luidsprekers hadden allerlei ingezwangde audiofreakvreugden, zoals niet-parallele kastwanden en verspringende baffles. Ze klonken beroerd en je vindt ze nu nergens meer: zelfs niet in historische overzichten...

Beste Tubejack, Nee, in het lagetonen-gebied is de weerstand van de spreekspoel van een bas/middentonenluidspreker vrijwel resistief (komt overeen met de ohmse oftewel gelijkstroomweerstand) met uitzondering van het frequentiegebied onder ca. 100 Hz, waar de capacitatieve invloed van de behuizing merkbaar is. Het gebied van de "systeemresonantie", dus. De fasedraaiing / vertraging, frequentie-afhankelijke verzwakking , en door inductie van de spreekspoel veroorzaakte toename van impedantie, treden pas bij hogere frequentie op. De twee woofertjes van de Pied Piper stonden, net zoals de twee SPH-165KEP woofertjes die jij bedoelt, parallel. Dit halveert niet alleen de impedantie die de versterker ziet, maar ook de inductie. En bij jouw luidsprekers heeft elk van de woofertjes onbelemmerd "zicht" op de versterkeruitgang: geen seriespoel in de vorm van een spreekspoel van een collega, en ook geen filterspoel.