Bloom

Nog vergeten: dit gaat uiteraard over S/PDIF coaxkabels. Er is ook nog TOSlink, de optische variant en die werkt met glasvezel (of dat zou toch moeten) en dat is per definitie storingsvrij, tenminste van elektromagnetische interferenties. Je kunt optische storingen krijgen, als de kabel geknakt wordt of zo.

S/PDIF heeft geen ingebouwde foutencorrectie. Daarom is het van belang goed afgeschermde kabels te gebruiken die zeker niet te lang zijn. USB (en HDMI, wat ik zelf gebruik) heeft wél foutencorrectie. En dat maakt een heel verschil. Daardoor kun je goedkopere kabels gebruiken. USB kabels mogen overigens ook niet te lang zijn, maar HDMI-kabels van 15 meter en meer zijn geen enkel probleem. Netwerkkabels ook niet.

https://www.audio-creativ.de/wordpress/wp-content/uploads/Wharfedale_Evo_41_Walnuss_01.jpg Ik krijg dit gvd forum weer niet zover om gewoon deze link als een foto te tonen! Dit zijn de "kleine" bookshelfspeakers van het Engelse Wharfedale uit zijn EVO 4-reeks. Ze hebben een ribbon tweeter, een 6-inch (15 cm) midwoofer en het gaat om een basreflex systeem met de pijp onderaan. Daarom zit er een voet onderaan de luidspreker met een 1 cm luchtspleet erboven. De luidspreker zelf is slank en loopt naar achteren toe taps zodat je geen ongewenste weerkaatsingen van de kast krijgt. Ik heb ze uit nieuwsgierigheid gekocht en omdat de prijs nogal laag was. De klank is verrassend warm maar zéér gedetailleerd met dank aan de ribbon tweeter. Het geluid kan mijlenver verbeterd worden door deze luidsprekers een goeie subwoofer te geven voor het laagste laag.

The Great Belgian Songbook - La chanson des vieux amants (Live in De Zevende Dag)

Moderne DACs hebben normaal wel een usb-ingang, maar oudere DACs vaak niet. En veel cd-spelers ook niet, zeker als ze meer dan 20 jaar oud zijn. De allereerste externe DAC die ik ooit kocht was een Beresford TC7520 in 2010 en die had toen al een usb-ingang. Een usb-ingang aan een DAC gebruik je het best als je een computer aansluit als geluidsbron. De computer zal de DAC normaal zien als een geluidskaart. Soms het mogelijk dat je een speciale driver nodig hebt, maar vaak kan het besturingssysteem zonder speciale driver werken met veel DACs. Als je Windows gebruikt, moet je wel de geluidsconfiguratie aanpassen want Windows zal standaard alle geluid omzetten naar 48 kHz, ongeacht wat het oorspronkelijk was. Linux en MacOS werken "out of the box" bitperfect.

Een hoorbaar verschil tussen koper en zilver treedt op, als de kabels oxideren: dan is koperoxide (ziet er groen uit) niet geleidend en zilveroxide (ziet er zwart uit) wél. De elektrische verschillen tussen zilver en koper zijn er wel, maar zijn zo klein dat het verschil niet hoorbaar is voor het nogal beperkte menselijk gehoor. Onze hersenen zijn echter een machtig apparaat. Als je weet dat je naar een zilverkabel luistert en je verwacht een verschil te horen, dan hoor je dat ook. Maar dat speelt zich volledig binnen je hersenen af en is dus geen indicatie van een écht fysiek verschil. Heeft het dus zin daarvoor flink meer geld uit te geven? Voor mij dus niet, maar iedereen moet dat natuurlijk voor zichzelf uitmaken. En als je wil dat je ook nog een goeie geleiding hebt als kabels oxideren, ga dan zeker voor zilver.

Klaus Schulze - Beyond Recall (1991)

Hier vind je een spreadsheet waarin je de gegevens kunt invullen en die dan de berekening doet: http://www.vanwesten.net/audio/vereistvermogen.xls

De formule: P = 8/Z∙10(L-S+20∙log D)/10 met Z = minimumimpedantie van de luidspreker in Ω (Ohm) S = gevoeligheid luidspreker in dB / 2,83 V / 1 m D = luisterafstand in m L = gewenste geluidsdruk op luisterafstand in dB dan geeft P = het vereist vermogen in W

Als dat over mijn formule gaat, die houdt daar wél rekening mee.

Het idiote is, dat veel platenfirma's door blijven gaan met die vermaledijde 'loudness wars' hoewel cd's tegenwoordig alleen nog gekocht worden door mensen zoals wij met hifi-installaties. Niet meer door de jeugd, die luistert vooral mobiel naar cloudmuziekstreamingdiensten. Er is dus geen reden meer om cd's kapot te comprimeren, maar om een mij duistere reden blijft men ermee doorgaan. Gelukkig zijn er tegenwoordig steeds meer artiesten die zelf hun muziek uitgeven op platformen zoals bandcamp en soundcloud en daar vind je vaak wel juweeltjes met bakken aan dynamiek. Tenminste bij de muziek je kunt downloaden: als je afspeelt via je webbrowser of een app van de clouddienst, heb je geen enkele controle over de kwaliteit en doet de dienst wat die maar wil ermee en volgens bandbreedtebehoeften. Onlangs werd ik nog eens aangenaam verrast. Het blues-album van Harry Manx, 'Faith Lift', uit 2017 heeft een DR van maar liefst 12. Dus zo kan het ook.

De sampling rate (bemonsteringsfrequentie in goed Nederlands) van een cd is al zo gekozen dat de 'stapjes' boven het menselijk gehoor liggen. Als mens kun je dus geen verschil horen tussen analoog en digitaal vanaf 16 bit en 44,1 kHz bemonsteringen. Let wel: hiermee zeg ik dus niet dat er geen verschil hoorbaar zou zijn tussen vinyl en cd, want dat kan wel omdat er vaak andere keuzes gemaakt worden voor afmixen en mastering.

Dit zijn twee video's van mensen die vinden dat hi-res audio compleet zinloos is en dat je er dus niet je zuurverdiende geld aan moet uitgeven. Op zich is dat eigenlijk volledig correct. Die hi-res is wél nuttig voor platenfirma's en iedereen die bewerkingen doet van muziek alvorens er een master van te maken die bedoeld is om naar het grote publiek verdeeld te worden op fysieke media of via digitale weg. Denk aan een jpg: als je die in een beeldverwerkingsprogramma laadt en er begint wijzigingen op te doen zeker als je meermaals bewaart en terug inlaadt voor meer wijzigingen, dan wordt de beeldkwaliteit steeds slechter. Daarom zou je best een verliesloos origineel beeld hebben in een zeer hoge resolutie dat je dan naar hartelust kunt editeren omdat je het uiteindelijk in een lagere resolutie zult bewaren voor de master. Die redenering geldt ook voor muziek. Mensen zijn inderdaad fysiek niet in staat het verschil te horen tussen muziek in 24 bit 96 kHz (of nog hogere resolutie) en 16 bit 44,1 kHz omdat die laatste, de cd-resolutie, al gekozen was om meer te doen dan wat het menselijk gehoor aankan. Maar apparatuur kan dat dus wel. Hi-res alleen geeft je géén kwaliteitsgarantie. Er is ook nog het dynamiekbereik van de muziek, hoeveel dB er ligt tussen de stilste en de luidste passages in de muziek. Tussen pianissimo pppp en fortissimo ffff, met andere woorden. In de zogenaamde "loudness wars" hebben platenmaatschappijen beslist om zoveel mogelijk dynamiek uit de muziek te halen, zodat ze het gemiddeld volume zo hoog mogelijk konden zetten. Het argument is dat als luisteraars doorheen verschillende muziekbronnen "bladeren", ze blijven hangen bij wat het luidste klinkt. In dat geval zou het bij de uitzending of in het afspeelapparaat zo'n dynamiekreductie toegepast moeten worden, maar niet in de bron zelf want dan kan niemand het nog mét dynamiek horen - ongeacht hoe goed zijn of haar hifi is. En als je een voldoende hoge resolutie en voldoende dynamiek hebt, is er nog geen garantie op kwaliteit. Want dan is ook nog de zorg die besteed is aan de opname zelf belangrijk: geen ruis, geen vervorming, geen hoorbare "artefacten" en natuurlijk dat de artiesten een goede dag hebben en een bijzonder goede prestatie neerzetten. Als aan die voorwaarden niet voldaan is, zal ook de allerbeste technische kwaliteit je niet helpen tot een goed eindproduct te komen. Je hoort mensen soms zeggen dat een vinylplaat véél beter klinkt dan dezelfde opname op cd. Dat is zeker niet altijd waar, maar het kán wel. En dat ligt effectief aan mixing en mastering. Vaak kiest men andere instellingen en configuraties voor een "analoog" eindproduct dan voor een digitaal eindproduct. En ja, dat kan ertoe leiden dat vinyl dan beter klinkt hoewel de resolutie en dynamiek allebei flink lager zijn dan bij cd. Vrijwel alle muziek die tijdens de loudness wars op zowel cd als vinyl is gezet, klinkt beter op vinyl omdat je daar pervers genoeg meer dynamiek krijgt. Krankzinnig als je bedenkt dat een cd tot 105 dB dynamiek aankan en vinyl met moeite aan 20 dB geraakt. Dus heb je hi-res nodig om meer van muziek te kunnen genieten? Nee! Hoor je het verschil met een goed opgenomen cd? Nee! Als je het aan dezelfde prijs of lager kunt krijgen, go for hi-res. Maar hou het anders bij cd. Klassieke muziek is over het algemeen zeer goed behandeld op cd, dus daar ga je vrijwel altijd een betere kwaliteit krijgen dan op vinyl voor dezelfde muziek. Moderne opnames worden in muziekstudio's overal te wereld en voor alle genres gemaakt in zéér hoge resoluties, vaak 192 kHz 32 bit of zelfs Mbits/s en 128 bit of zo. Compleet ridicuul, maar het kan technisch, dus waarom niet? Voor een eindgebruiker heeft het dus géén zin om hiervoor te kiezen omdat het effectief onhoorbaar is voor een mens. Dus zoals hoger vermeld: kijk naar de prijs en koop het alleen als het of dezelfde prijs of goedkoper is dan een cd. Maar er méér voor betalen? Nee hoor.

Yep. Vermogen op zichzelf zegt niks. Je hebt gegevens nodig zoals het rendement van de luidspreker uitgedrukt in dB/2,83V/m en dan ook nog de minimumimpedantie van de luidspreker (niet het gemiddelde, dat meestal opgegeven wordt) en de luisterafstand. Dan kun je berekenen hoeveel vermogen je nodig hebt om een bepaalde gewenste geluidssterkte te bereiken. Ik heb daar ooit de formule voor gegeven in dit forum...

Ik gebruik een zelfgeschreven script dat met de officiële API-functies van Youtube babbelt en dat dan vraagt om de gewenste inhoud aan de hoogst mogelijke kwaliteit aan te bieden. En ik krijg dan 24 bit 48 kHz FLACs die effectief verliesloos zijn en - zeker bij klassiek - vaak een DR van 15 hebben. Het hogervermelde album heeft een DR van 13. Het script kan zowel één muziekvideo als een heel album downloaden. De kwaliteit is echt prima, wat ik niet kan zeggen van wat je krijgt als je de video afspeelt via je webbrowser.

Net uitgekomen bij BIS en het staat al op youtube, je vraagt je af hoe die platenfirma's nog verdienen hieraan. Christian Poltéra (cello), Juho Pohjonen (piano) Lahti Symphony Orchestra, Anja Bihlmaier (dirigent) Poltéra Plays Prokofiev

REW of Room Equalization Wizard: https://www.roomeqwizard.com/ Je hebt een meetmicrofoon nodig zoals die van Dayton of Behringer. De software genereert zelf het testsignaal en gebruikt de meetmicrofoon om de verschillen te meten tussen het gegenereerde testsignaal en wat je luidsprekers binnen je akoestiek op je luisterplaats daarvan laten horen. Daarvan maakt hij een frequentiegrafiek, zodat je kunt zien waar de pieken en dalen op je luisterplaats zitten. Daar kun je dan iets aan doen met een zogenaamde convolutiefilter. Dat is een filter dat gemaakt wordt op basis van de gegenereerde grafiek en eigenlijk het omgekeerde doet: pieken verzwakt hij en dalen maakt hij sterker. Het eindresultaat is dan een zo vlak mogelijke frequentiegrafiek. Let wel: dit is geen wondermiddel. Zware akoestiekproblemen kan deze software niet aan. Maar de grafiek laatr je wel zien waar de problemen zitten. De software draait op Windows, MacOS en Linux.

Dat zijn catalogusnummers van Island Records.

Als je een sub kan lokaliseren staat hij ofwel te luid ingesteld, of is de crossover te hoog.

Met zoiets moet je héél voorzichtig zijn. Ja, zenderbuizen kunnen kolossale vermogens naar buiten sturen. Maar ze zijn niet ontworpen voor het audiospectrum (zeg maar 5 Hz - 25 kHz) maar voor het MHz-bereik. De reviewer zegt dat deze eindbuizen frequenties van 8 Hz tot 30 kHz zouden ondersteunen, maar voor hem hoop ik dat iemand dat effectief nagemeten heeft. Ik sta daar alleszins zéér sceptisch tegenover.

Mijn elektrostaten zijn fullrange, maar kwamen tekort inzake druk en autoriteit bij de basweergave en dat werd pas beter als de sub zich er vanaf 80 Hz mee ging bemoeien. Jouw Martin Logans zijn hybride, neem ik aan, dus met een woofer voor het laag. Dan heb je in feite alleen een sub nodig voor dat absolute onderfundament van wat het laag is. Mijn wooferkorvenoplossing (zie ) heeft géén baffle maar produceert wel voelbare en indrukwekkende bassen. Dat vereist wel fors wat vermogen en woofers die dat vermogen ook aankunnen. Zie de link met de bespreking van dat baffle-loze korvensysteem voor meer informatie.

Ik speel met Audiostatic elektrostaten en heb jarenlang daarbij een SVS subwoofer gebruikt. Crossover vast op 80 Hz en daarna het volume van de sub fijnregelen tot alles netjes in elkaar overloopt. Momenteel gebruik in de plaats van een sub een stel zelfbouw baffleloze 48 cm woofers die overnemen vanaf 150 Hz.

Vangelis - Voices (1995) Persoonlijk is dit een van mijn lievelingsalbums van Vangelis.

Ik ook. Dat is uit 1979 en heeft zelfs een DR van 14.