Bloom

Het klinkt schitterend hoor. En je hoeft de korven niet zo kaal te laten als ik gedaan heb, je kunt probleemloos een paar geleiders monteren om alles met luidsprekerdoek af te dekken. Het neemt in elk geval veel minder plaats in dan als je echt een baffle moet gebruiken en ik ondervind geen nadelen door het gebrek aan zo'n baffle.

Grote panelen zijn vaak problematisch. Je kunt dan beter een kleiner maar fijn tweewegsysteem voor hoog en midden gebruiken en het laag apart doen, zoals wat ik gedaan heb met mijn wooferkorvenproject.

Voor een Android telefoon raad ik Blokada aan. Niet die in Google Play, maar degene die je kunt downloaden als APK van blokada.org. Of dat de reclame van YT op je smartphone elimineert, weet ik niet. Ik heb nog nooit YT videos afgespeeld via mijn smartphone. Voor Chrome/Chromium op eender welk besturingssysteem: 1. uBlock Origin 2. Privay Badger 3. I don't care about cookies (dit zegt 'Ja' op elke cookiewall) 4. Cookie Autodelete (en dit wist cookies zodra je een tab afsluit of na een bepaalde tijdsduur, witte/zwarte lijsten zijn mogelijk) 5. ScriptSafe (dit blokkeert JavaScript: zeer veilig, maar het maakt de surfervaring wel heel wat moeilijker) Voor Firefox krek dezelfde add-ons, behalve: 5. NoScript (zelfde doel als ScriptSafe) Sommige websites blijven prima verder werken als je JavaScript blokkeert, maar veel doen helemaal niets meer. En dan is het de kunst om uit te zoeken welke domeinen en subdomeinen je permanent of tijdelijk JavaScript moet toestaan om de boel aan het draaien te krijgen. Hint: statistiek-, tel- en tagsites kun je altijd veilig blokkeren.

Voordat ik het vergeet: dat gebeurt onbewust hoor. Het is dus niet zo dat audiofielen die een verschil horen tussen bijvoorbeeld kabels de boel zitten te bedriegen. Ze zijn écht overtuigd dat ze een verschil horen. Bij digitale data draait het inderdaad om wat er gebeurt na de vertaling naar analoog. Daarvoor garandeert de IT-technologie dat data 100% accuraat aankomt tot in de DAC. En kan er dus geen verschil optreden, tenzij er een manipulatie van de data onderweg gebeurt. Zoals bij gebruik van Windows, dat standaard alle audio omzet naar 48 kHz 16 bit, ongeacht het bronsignaal. Om een bitperfect gedrag bij Windows te krijgen moet je dat dus uitschakelen. Bij Linux hoeft dat niet: dat behandelt alle digitale data bitperfect.

Nee. Omdat je dan alleen op je gehoor kunt vertrouwen zonder dat andere zintuigen roet in het eten gooien, om nog maar te zwijgen van wat een verwachting doet als je weet dat je naar een duur of op voorhand als "veel beter" benoemd element zult luisteren.

Waarom audiofielen verschillen horen waar de wetenschap zegt dat dat niet kan (zoals tussen kabels) heb ik al eens uitgelegd. Dat heeft te maken met de werking van het menselijke brein, dat de informatie van alle zintuigen interpreteert, maar ook filtert én extrapoleert. Het komt erop neer, dat je effectief verschil zult horen als je dat ook verwacht te horen. Je eigen hersenen liegen je dan in feite voor. Daar dient die ABX-vergelijking voor: die probeert verwachtingen uit te schakelen door kennis over waar je naar luistert te elimineren. Je kunt namelijk geen vooroordeel richting een bepaald testresultaat hebben als je niet weet om welk testelement het gaat.

Amen! Maar dat betekent dus niet dat ik zomaar moet aanvaarden wat ik WEET dat fout is zoals sommigen hier schijnen te denken. Wetenschap is wetenschap en voor geloof moet je bij religie zijn.

Ik nooit gezegd dat ik alles weet en ik WEET dat er heel wat is wat ik niet weet. Maar ik ben wel expert in mijn vakgebied en dan moet je me niet komen vertellen dat er dingen zijn die "ik niet weet" omdat ik probeer te weerleggen wat er aan foute verklaringen gedaan is. En die formulie voor berekening van het vermogen heb ik gegeven omdat er heel veel vragen telkens weer terugkwamen van mensen die vroegen hoeveel vermogen ze nodig hadden. En met slechts een drietal parameters kun je dat dus te weten komen.

Wat is leerbaar? Moet ik dingen aanvaarden waarvan ik weet dat ze fout zijn???

Dat je een grondige kennis hebt van je vakgebied wil niet zeggen dat dat een beperking is en je niet buiten dat vakgebied kijkt. Ik ben in heel mijn leven geïnteresseerd geweest in alles wat maar met wetenschap te maken heeft. Dus niet alleen IT, maar ook biologie, fysica, astronomie en zelfs dingen zoals vergelijkende theologie en bestudering van de evolutie van westerse talen (met name germaanse en romaanse). Als het gaat om hoe computers werken en binaire data getransporteerd wordt via allerlei verbindingen binnen en buiten computers, weet ik perfect hoe dat werkt en met welke protocols en wat er gebeurt met de bits tijdens die transports, dan zit je precies in mijn vakgebied en kan ik met kennis van zaken spreken. Mag het?

Ja, mooi. Dit is wel geen klassieke muziek maar filmmuziek. Dit is een voorbeeld van klassiek:

Mijn plank is een grondige kennis van digitale elektronica en IT. Mijn cd's staan als flac bestanden op een LizardFS centraal opslagsysteem en ze gaan via het lokale netwerk naar mijn woonkamer, alwaar een eenvoudige Intel NUC, die ik als muziekstreamer gebruik, ze leest en nog steeds digitaal doorstuurt via hdmi naar een eveneens digitale voorversterker die alles decodeert en vertaalt naar analoog. En dat wil ik probleemloos tegenover jouw oplossing zetten.

https://be.hardware.info/nieuws/79928/deze-vreemde-nvme-ssd-is-specifiek-ontworpen-voor-audiofielen Ik kwam vandaag dit artikel tegen. In het digitale domein is het onmogelijk om audio te verbeteren, vermits dat daar nog allemaal bits zijn. En bits zijn bits. Dus een "audiofiele" ssd is hetzelfde als een "audiofiele" netwerkkabel of usb-kabel. Dikke onzin, vrees ik. Geldklopperij. Als je een pc aansluit op een high-end hifi installatie, zou je mogelijk wel een audiofiele geluidskaart in die pc willen, maar dat is dan ook al. Mijn keuze is dan om het geluid van de pc digitaal af te takken en dan naar een high-end audiofiele dac of voorversterker te voeren voor decodering naar analoog. Dat is wat ik doe met mijn Intel NUC die als muziekstreamer gebruikt wordt: het geluid wordt via hdmi naar mijn Marantz voorversterker gevoerd en daar omgezet. En zoals gezegd hoef je niks audiofiels te hebben in het digitale domein, je moet alleen garanderen dat de bits 0 of 1 blijven en tussendoor nooit veranderen. En dat doe je met fatsoenlijk afgeschermde kabels en verzorgde contacten, zoals al gebruikelijk is in de computerbranche. Audiofiele aspecten zijn alleen van tel in de analoge wereld, niet in de digitale.

Lees wat ik eerder schreef over de filterende en extrapolerende werking van ons menselijk brein inzake onze zintuigen en met name ook ons gehoor. Dan volgt daaruit, dat dubbelblind testen de enige manier is om échte verschillen te kunnen horen, als die er al zijn natuurlijk.

Dat kan ik van jou ook vragen he.

Dat is nogal kort door de bocht hoor. Ik ben bijvoorbeeld al heel mijn leven aan het leren en bijleren in allerlei domeinen. Bovendien ben ik niet van plan daarmee te stoppen omdat dat bij mijn zelfontwikkeling hoort en me dat ook interesseert. En dat dubbelblinde testen niet werken, moet je maar eens uitleggen aan wetenschappers in een testlab. Die doen niks anders.

Iedereen die met wetenschap bezig is, weet dat dat geen eindig iets is maar voortdurend voortschrijdend inzicht vereist. Dat doet niets af aan mijn uitleg over de fysieke/elektrische eigenschappen van kabels, de beperkingen van het menselijk gehoor én de filtering en extrapolatie die het menselijk brein op alle zintuiglijke waarnemingen inclusief geluid uitvoert. Hoezo maakt dat mij arrogant? Ik probeer gewoon dingen uit te leggen.

Je zult moeten werken met een algemeen aanvaarde onderzoeksmethode, want anders verzand je sowieso in eindeloze welles-nietes- discussies tussen voor- en tegenstanders, believers en non-believers en die willen nogal eens ontaarden in persoonlijke aanvallen, scheldpartijen en beledigingen over en weer. Daar doe ik niet aan mee. Ik blijf altijd beleefd en verwacht dat ook van anderen. Maar als logische en wetenschappelijk onderbouwde elementen niet helpen, dan stopt het voor mij. Dat is hetzelfde euvel als je ziet bij antivaxxers: die mensen zijn helemaal niet te overtuigen met wetenschappelijk verantwoorde feiten maar geloven de twijfelzaaierij van de "experten" op asociale media...

Mijn basis is universitair hoor. En het verschil tussen weerstand en impedantie ken ik. Ik spreek alleen meestal over weerstand omdat ik gemerkt heb dat veel mensen niet weten wat impedantie is.

Je zou inderdaad continu heen en weer moeten schakelen om mensen in staat te stellen een verschil waar te nemen. En voor veel mensen klinken twee violen inderdaad redelijk gelijk. Maar voor violisten niet. Die horen echt wel het verschil tussen violen. De weerstand van een kabel maakt niks uit als die heel laag is (zoals 0,5 Ohm per kilometer lengte), maar als die 40 Ohm zou zijn dan bied je een heel andere impedantie aan aan de aangesloten versterker waarbij de bulk van de aangeboden spanning naar die 40 Ohm zou gaan en maar een klein deel naar de luidspreker met zijn 4..8 Ohm. Dat zou dramatische gevolgen hebben voor het geluid. Als je me niet gelooft: zet maar eens een weerstand van 40 Ohm 10 Watt in serie met je luidspreker en kijk en vooral luister wat er gebeurt met het geluid. Wat ik verkondig heeft een wetenschappelijke basis. Er bestaan wetten van de fysica en wetten van elektriciteit en elektronica zoals de wetten van Ohm en Coulomb en nog andere. Onderdelen hebben fysieke en elektrische eigenschappen. En van het menselijk gehoor is ook bekend wat de ondergrens is (het laagste volume dat je nog kunt horen) en de bovengrens. De uitspraak dat we dingen zouden kunnen horen die niet gemeten kunnen worden is onjuist. Er zijn meetinstrumenten die miljoenen malen gevoeliger zijn dan ons gehoor. Overigens gaat het meestal om de emotie in de muziek maar dat heeft te maken met de interpretatie van ons brein en heeft niets te maken met wat we fysiek wel of niet kunnen waarnemen in de weergave. Emotie is geen eigenschap van de fysiek van de weergave maar van de werking van je brein en daarom kun je dat niet meten door de toestellen (met inbegrip van de kabels) te gaan meten. Emotie kun je wel meten door de werking van de hersenen te meten, bijvoorbeeld door een EEG en soortgelijke technieken. Maar dat is dus zinloos als je over het verschil tussen twee kabels of onderdelen praat.

Zolang ze goed werken. En bij toestellen die een analoge uitgang hebben en een opamp gebruiken om dat op lijnniveau te brengen, kan de keuze van de opamp wél een hoorbare invloed op het geluid hebben. Voor versterkers geldt dat ze voldoende vermogen moeten hebben om de aangesloten luidsprekers volledig te kunnen ondersteunen mét het soort muziek en het volume daarvan dat je vraagt tijdens de test. Als daar wat aan schort, hoor je dat natuurlijk duidelijk.

Een kabel heeft inderdaad een weerstand (bij koper is dat iets van 0,5 Ω per KILOMETER lengte), zelfinductantie en zelfcapacitantie. Die cijfers zijn echter zo laag dat de "filterfunctie" onhoorbaar is. Daarom verzorgen sommige high-end merken een eigen filter in een doosje waar de kabel doorheen loopt. Dan hoor je gegarandeerd verschil. Maar of dat dan beter is... Bij al je links wordt het "verschil" vastgesteld zonder dubbelblinde test. En dan "hoor" je inderdaad verschillen omdat je eigen hersenen daarvoor zorgen, gebaseerd op je verlangens en verwachtingspatroon. Mensen realiseren zich dat vaak niet, maar onze hersenen filteren én extrapoleren alles wat ze aan zintuiglijke ervaring binnenkrijgen. En ze zijn zeer beslist in staat je verschillen te laten horen die er niet zijn. Daarom moet je voor een echte vergelijkende luistertest dubbelblind werken. En telkens weer blijkt uit dat soort testen dat mensen écht niet in staat zijn uit een reeks kabels "de beste" eruit te halen.

Er zijn verschillen tussen kabels en die kun je ook meten. Maar niet horen, tenzij er iets anders aan de hand is waardoor de amplitude van het verschil groot genoeg is om gehoord te kunnen worden. Dat "iets anders aan de hand" kan beschadiging of oxidatie zijn, of ingebouwde filters (RC of RL of LC of zelfs RLC) zoals sommige high-end merken dat doen. Dat laatste beschouw ik overigens ook als beschadiging van een kabel. Dubbelblinde testen hebben al vaak genoeg aangetoond dat zelfs de meest rabiate overtuigden in die omstandigheden geen verschil konden horen tussen twee kabels die geschikt waren voor het beoogde doel. Als je niet dubbelblind test en dus weet naar wat je luistert, dan zijn je hersenen prima in staat om je het verschil te laten horen dat jij verwacht te horen. De hamvraag is, of je daar geld aan wil uitgeven. Ik alleszins niet.

De doorsnede van de kabel moet aangepast zijn aan de stroomsterkte in Ampère die er doorheen moet. Ik raad altijd een kabel van 2,5 mm² aan voor binnenshuis, dan kun je probleemloos alle normale stroomsterkten aan. Ga je voor meer dan 5 meter en meer dan 16 A, dan is 4 mm² aangewezen. Kleinere doorsneden dan 2,5 mm² kan ik niet aanraden, tenzij bij hoogrendemente luidsprekers. Verzilverde kabels zijn leuk, maar vaak is dat geen zilver maar een mengsel van andere metalen die er zilverig uitzien. Als het echte zilver is, oxideert de kabel zwart en is dat zwarte nog geleidend. Voor gewone toepassingen is zoiets in elk geval overkill. Hou het bij gewone koperkabel, dan krijg je de beste resultaten zonder gedoe en betaalbaar.