Het volledige verslag is te lezen op: http://home.kpn.nl/r.nieuwenhuis/index.htm onder "Op bezoek bij..." en "Toine in Nieuwkuijk: 28 juli 2021"
Toine in Nieuwkuijk
Toine is recent bij mij geweest en ik vond het leuk om zijn set eens te gaan beluisteren, met name omdat hij de Henri van der Heide filosofie heel ver heeft doorgevoerd. Mede daardoor heeft Toine de set al een jaar of tien niet aangepast en heeft hij ook niet de drang om dat nog verder te gaan doen. Wel bijzonder was dat Toine mij later heeft laten weten dat mijn feedback (zie verderop) over de cd versus streamer weergave hem die middag heeft geïnspireerd om, tamelijk impulsief voor zijn doen, achter een TvW CD-104 aan te gaan. Het is uiteindelijk dus een zeer recent gemodde CD-204 geworden...
Less is more....
Na een lekkere koffie en wat bijkletsen zijn we aan het luisteren gegaan. Ik had inmiddels al wel iets van de set kunnen horen, Toine had op de streamer een internet radiostation opstaan. Wat mij toen als eerste al opviel was de ruimtelijkheid van het geluidsbeeld, ondanks het feit dat de luisterplek eigenlijk heel dicht op de set stond. Eerder had Toine in de lengterichting van de kamer gespeeld, nu was dat in de breedte. Hoewel ik dat ooit ook wel eerder bij een luisterbezoek had meegemaakt en daar ook “last” had van het te dicht op de muur zitten, was dat hier helemáál niet aan de orde. Toch denk ik dat het spelen in de lengterichting wel meer diepte in het geluidsbeeld zou kunnen geven. Nóg een extra stap zeg maar. Toch laat Toine in dit geval de kamerinrichting zwaarder wegen.
Streamer, passieve pre, eindversterker, CD-speler en de Audiotegel
Goed, het “echte” luisteren dan. We begonnen met de cd “Strange Little Girls” van Tori Amos. Het is eigenlijk een coveralbum, waarbij ze aan alle twaalf nummers een eigen draai geeft. We draaiden het nummer “Happiness Is A Warm Gun”, dit is een cd met heel veel laag en ook hier is dat heel duidelijk aanwezig. Toine had al gezegd dat bij mij het laag meer aanwezig is dan bij hem, en dat dat voor hem zelfs wat te veel was. Als ik dit hier hoor begrijp ik dat, maar ik vind het hier bij hem niet te weinig aanwezig, al is het minder dan bij mij, maar het moet ook kloppen met de rest. Ik vond de gitaar met wat meer nuance aanwezig dan bij mij, de piano klinkt juist in het lage middengebied wat aan de lichte kant. Ook bij de stem zijn mooie details hoorbaar, alleen mis ik wat kleine verbuigingen in haar stem.
Sparklehorse dan, met het prachtige album “It’s A Wonderful Life”. Ik ben echt van de melancholische muziek en dit is er weer zo eentje. Bij het nummer “Eyepennies” doet P.J. Harvey mee, waarop ze zo’n prachtige tweede stem in de achtergrond zingt, waarbij de zanger Mark Linkous helemaal rechts in het geluidsbeeld zingt en PJ Harvey helemaal links. Wat ik niet zo herken trouwens, er lijkt iets anders aan de hand maar daar kan ik op dit moment niet de vinger opleggen….
Ik heb ’s avonds thuis meteen weer die eerste twee beluisterde nummers opgezet en het lijkt duidelijk waarom Toine die voorkeur voor het lichtere midlaag heeft: het is bij hem veel minder aanwezig dan bij mij.
Bij de cd van Sparklehorse bleek trouwens dat bij mij de zanger Mark Linkous links staat te zingen en PJ Harvey ergens links van het midden de tweede stem doet. Het lijkt erop dat bij de cd speler van Toine het linker en de rechter kanaal van de interlink omgekeerd aangesloten is, of er is iets anders in de signaalweg wat daar dan niet goed is.
Overigens heb ik de volgende dag hetzelfde nummer op de laptop beluisterd en ja hoor, ook hier staat Mark Rechts te zingen: de verkeerde aansluiting zit dus bij mij….. Ik heb nog eens na zitten denken en ik heb inderdaad een interlink verwisseld en heb daarbij de kant die aan de eindversterker zit niet goed aangesloten. Normaal zit de rode connector aan de onderkant, maar bij deze Sugden zit hij aan de bovenkant, maar ik had hem natuurlijk op de onderkant aangesloten. Lekker suf hé….
Ik vond deze speler overigens niet helemaal fijn klinken, in die zin dat ik wel wat aan natuurlijkheid miste. We hadden het daarbij ook over mijn Philips CD104 die ik eerder gehad heb en de CD204 die nu in de set speelt. Beiden waren volledig door Theo van Wermeskerken gereviseerd volgens de Henri van der Heide filosofie. Toine had ’s morgens een 104 gezien die aangeboden werd en hij heeft daar meteen op gereageerd. Eigenlijk had ik zo’n speler hier al wel verwacht, omdat Toine al veel onderdelen in zijn set die volgens die filosofie behandeld zijn of onderdeel uitmaken van de set.
Ik heb hiervóór wat dingen over de gedraaide muziek benoemd die mij opvielen om tot een conclusie te kunnen komen over hoe ik hier de muziek beleef. En het was voor mij best wel verrassend dat deze set toch best wel overeenkomsten met die van mij heeft. Wellicht dat dat komt door de Henri van der Heide elementen, die zorgen voor een bepaalde rust, ruimtelijkheid en natuurlijkheid. Waarbij het laatste niet altijd het geval is, wat ik dan wijt aan de CD-speler. Toch mis ik wél dat midlaag, waardoor er een soort van lichtheid in het geluidsbeeld aanwezig is, dat voor mij dan weer een deel van de beleving wegneemt.
Iedereen heeft een eigen startpunt in de audio. En het is maar welke weg je inslaat, we streven allemaal naar een natuurlijkheid in de muziek. Neem ik aan dan…. Vanuit ieders eigen startpunt probeer je dan verbeteringen aan te brengen en dat zal dan ook als een verbetering gevoeld worden. Alleen zullen al die verschillende startpunten ervoor zorgen dat de beleving en natuurlijkheid bij eenieder van ons ook weer anders klinken. Zelfs al plaats je een identieke set in twee verschillende huizen, dan zullen die sets waarschijnlijk behoorlijk anders klinken.
De Audiolamp
Daarnaast is er nóg zo’n moeilijke vraag: wát is die waarheid? Wanneer klinkt iets natuurlijk? We weten allemaal dat we naar een reproductie zitten te luisteren, met heel veel schakels ertussen. Alleen is het dan de kunst, en dat probéren we dan ook, om zo dicht mogelijk bij live spelende instrumenten te komen, en dan natuurlijk onversterkt. Want ja, die (PA-)versterkers geven er óók weer een eigen kleurtje aan. Dilemma’s dus…..
Toine is verslingerd aan zijn Apogee Centaur luidsprekers. Hij heeft ook de Apogee Duetta Signature gehad, maar die was te groot voor deze ruimte. Op een moment kwamen deze op zijn pad en dit paste beter in zijn ruimte en hier speelt hij nu al een hele tijd mee. Zou het zo kunnen zijn dat andere luidsprekers een coherenter geluidsbeeld laten horen? Voor mij wellicht wel, maar eigenlijk is dat ook niet aan de orde, want het gaat erom dat Toine op kan gaan in de muziek die zíjn set voortbrengt. En als dat het geval is, wie ben ik dan om daar wat van te vinden, met mijn eigen geheel ander startpunt, opbouw van de set en dus andere referentiekaders….
De set van Toine:
Streamer Noxon A-110/A-120
Streamer voeding: separate 5V voeding van een oude Olive streamer
CD speler: Marantz CD/SACD/DVD player DV8400 (die dus inmiddels vervangen is door een door TvW gemodde Philips CD204)
Voorversterker: Placette Audio Passive Line Stage
Versterker: Usher Reference 1.5 ideal class A
Luidsprekers: Apogee Centaur
Modificaties van Bert en uitgevoerd door Theo van Wermeskerken, volgens de Henri van der Heide filosofie:
AudioTegel onder de apparatuur
AudioLamp met tegel, met gelijkstroomvoeding met geďntegreerde tegel
Behandelde aparatuur: alleen de Usher is ooit door Bert aangepast
Hoog-ohmige behandelde tijgerweerstand over de luidsprekerklemmen.
