spido

Mijn idee om het contragewicht van een pick-up arm (via een achterwaartse bocht, of via draadjes en katrolletjes) recht onder het draaipunt van de arm te plaatsen (posting #28) om zo de totale bewegende massa van de arm (resonanties! massatraagheid!) te verkleinen, blijkt helaas inderdaad niet realistisch te zijn. Ik heb het idee daarom uit de betreffende posting verwijderd, alsmede uit mijn verdere bijdragen die daarop betrekking hadden. Met excuses voor het hierdoor ontstane ongemak... Het idee om een windkeerder te maken - d.i. een buis met een bocht van 180º, gemonteerd op het dek van een zeilboot, die de tegenwind opvangt en omkeert tot meewind, om die vervolgens in het zeil van voornoemde zeilboot te blazen - laat ik nu ook maar varen. Voorshands, tenminste...

Beste Miracle, Ad A. De gegevens m.b.t. tot massa/ gewicht versus geleiding/weerstand van zilver, koper, goud en aluminium waren toegevoegd. De verhouding tussen gewicht/massa en geleiding/weerstand was zeer goed. Die kristalstructuur van geleiders is niet waarneembaar (hoorbaar) en evenmin meetbaar. (Het is alleen nog maar verkóópbaar, wellicht... aan suggestibele nitwits.) Ad B. "Beter klinken" is subjectief. Over het algemeen draagt ferrofluid in hoge mate bij tot demping van de eigenresonantie van luidsprekers (m.n. van dometweeters en -squawkers) en tot het reduceren van de inductieve impedantie. De impedantiekarakteristiek van ferrofluid gedempte luidsprekerunits is dikwijls voorbeeldig. Wie de gunstige werking van ferrofluid niet erkent, geeft vermoedelijk de voorkeur aan vervorming. Ad C. Verzoeke dit aan te tonen. (Bij voorkeur niet met expirimenten, maar met (AES-approved) experimenten...) Overigens "geloof" ik in magnetische lagers... en die kùnnen niet slijten.

Hangt dat niet af van de mate van verdamping/oxidatie van de voor de ferrofluïd gebruikte vloeistof? Ook de ferrofluïd in luidsprekers kan op den duur verouderen en stroperiger worden. Beste Richard2, Jij bent geen èchte idealist, hè? (Overigens: de ferrofluid in luidsprekers staat gewoonlijk bloot aan veel grotere temperatuurverschillen - en m.n. aan veel hógere temperaturen - en de beweeglijkheid van de spreekspoelen in luidsprekers is ook aanmerkelijk groter dan die van de spoeltjes in MC-elementen.)

Je weet het, Ruud; ik besta niet buiten dit forum... Ik was dan ook NIET een paar maanden geleden op bezoek bij Aalt Jouk van den Hul, en deze had niet een Colibri in een SME 3012 arm op een Thorens Reference (waarop nog twee andere armen), en hij liet géén 78-toerenplaat op de mat ploffen met de gegrijnslachte woorden "En nou mag jij raden wat je hoort!" En toen raadde ik niét dat het Vico Torriani was met "Bella, Bella Donna"! Zonder een pick-up lift te gebruiken zette hij de naald niet op de plaat. Ik huiverde niet. En toen ik niet zei: "Maar je kunt toch zo'n Colibrietje niet voor zo'n vreselijke schellakplaat met dikke monogroeven gebruiken?" zei Aalt Jouk ook niet "Je hoort het toch? Hij dóet 't! Gewoon een goeie naald: die tast àlles goed af!" Wat hebben we niet gelachen, die dag..!

Tjeempie... 't gaat me nou toch ècht bezighouden! Nu zit ik al schetsjes te maken van cantilevers met een neodymium (Nd2Fe14B, gesinterd) coating, die (rubberloos) magnetisch gecentreerd drijven in ferrofluid. Geen veroudering van rubber cantilever-suspensions meer, want die zijn verleden tijd. Ferrofluid verliest nooit zijn elasticiteit... zolang er een magnetisch veld is.

Een waarschuwing lijkt hier op zijn plaats! Koolstof kan prima geleiden, maar alleen wanneer het is uitgevoerd als Single Wall Nanotubes (SWNT). En dat is een heel bijzondere structuur. http://en.wikipedia.org/wiki/Carbon_nanotube Gewone koolstof geleidt slecht, en kan zelfs als weerstand dienen. De elektrische weerstand (µΩ/cm) is 1375. (Ter vergelijking: die van koper is slechts ca. 1,7.) http://nl.wikipedia.org/wiki/Koper_(element) Partially exposed Tesla TR-212 1 kΩ carbon film resistor http://en.wikipedia.org/wiki/Resistor http://nl.wikipedia.org/wiki/Elektrische_weerstand_(eigenschap)

Beste Wol, Hoe is 't mogelijk?? We zijn 't een keertje eens! De Shure V15 III lijkt me te compliant voor deze arm: de SPU lijkt er voor gemáákt. En de Garrard is een gewèldige draaitafel. (Alleen jammer dat-ie zo rumbelt...)

Je moet natuurlijk vooral voorzichtig zijn met de Rituele Vuurdans uit "El Amor Brujo" van Manual de Falla! Sinds de AES-publicaties van Hirsch en Loescher (bijv. AES Conv. 47, maart 1974, E-5) weten we allemaal dat de naaldpunt vreselijk heet wordt bij droog afspelen, en dat de groef daardoor al net zo vreselijk vervomt. Bij nat afspelen worden de naald en de plaat gekoeld. Door een soort aquaplaning wordt wrijving (en dus hittevorming) sterk verminderd. Ergo: nat afspelen! (Nat luisteren is overigens óók sterk aan te bevelen, maar hierover bestaat nog geen betrouwbare literatuur...)

http://www.audiologieboek.nl/niveau2/hfd3/3-2-1.htm De eigenresonantiefrequentie van de gehoorgang versterkt juist dié frequenties die nodig zijn voor het verstaan van een gesprek tijdens geroezemoes; de frequenties die voor de veiligheid van de soort van belang zijn (babygehuil, vrouwgegil, wapengekletter); de frequenties die in het vocale bereik - mits in een fasereine toonstructuur - voor de de ervaring van natuurlijkheid, vanzelfsprekendheid van het geluid zorgen. Als deze frequenties worden overstuurd, knappen de overeenkomstige trilhaartjes in het slakkenhuis bij bosjes af. En: wèg is wèg! Jammer, dan! Kun je beter een àndere hobby dan audio gaan zoeken...

Hebben we niet te maken met een soort miniatuur spreekspoeltjes? Dezelfde problemen (trekken, lakken/isoleren, winden e.d.), toch? http://en.wikipedia.org/wiki/Voice_coil

Dus - eh -

http://nl.wikipedia.org/wiki/Aluminium Als aluminium wordt gelakt - wat voor spoeldraad sowieso vereist is - brengt men daarmee een extra bescherming tegen oxidatie aan. Het zal met die veroudering van aluminium door inwerking van de lucht* dus wel meevallen. En wat buigzaamheid betreft: de spoeltjes zelf mogen stijf zijn - die bewegen alleen als één geheel. De aansluitdraadjes van de spoeltjes kunnen desgewenst van flexibeler materiaal gemaakt worden. Maar ik denk eigenlijk dat zulke dunne, gespiraliseerde aluminiumdraadjes de kleine beweginkjes ook heel goed (en heel lang) kunnen uitvoeren. * De aluminium velgen (Weinmann!) van mijn antieke reesfietsen - w.o. een Locomotief "Tour de France - Race" (ca. 1960) en een Gazelle "Sprinter Race" (ca. 1980) - zien er immers na vele tientallen jaren ook nog prima uit, en kunnen mijn (in de loop van de jaren sterk toegenomen!) gewicht nog altijd prima dragen. En die velgen hebben al aan heel wat frisse lucht blootgestaan!

In het patent wordt gewag gemaakt van "structural information". Ik neem aan dat dit overeenkomt met de "structuurinformatie" waar de heer Gehakt zijn discipelen in laat geloven. Inderdaad kan men, zoals Pjotr al opmerkte, in Amerikaanse patenten de meest bizarre beweringen (claims) opnemen. Neem nu bijvoorbeeld de tekst Dit lijkt me volstrekt onbewijsbare onzin! Conventionele metalen geleiders - mits op de juiste wijze uitgevoerd - zijn prima in staat om alle audiosignalen te transporteren. Sterker nog: ze kunnen zelfs signalen vervoeren die ver buiten (boven) de audioband (het hoorbare spectrum) liggen.

Beste Pjotr, Ja, die zou hij óók nog kunnen bedoelen. Maar die Soundsmith is zelf óók al niet zo nieuw, en evenmin origineel. The Absolute Sound, 4 maart 2010, pag. 18 e.v. Is een soort piëzo, hè? Zulke buigstripjes ("rekstrookjes") zitten ook in elektronische keukenweegschalen.

Beste Arden, Jouw verhullende omschrijving kan betrekking hebben op zowel alle lo-fi kristal-, keramische en piëzo-elementjes uit de tijd van TrioTrack en Joboton, als op de hi-fi electrostatische elementen van Weathers of Stax, de leesunit van de ELP Laser Turntable en het Toshiba C-100P "Stereo Photoelectronic Cartridge". Of bedoel je nog iets anders? En waarom zeg je niet gewoon wat je bedoelt?

Beste Tubejack, Zoiets, nietwaar? (Conrad noemt ze "pilootlampen")

Beste forumvrienden, Voor de (bewegende) spoeltjes in (moving coil) pick-up elementen wordt vrijwel altijd dun koperdraad gebruikt. (Hetzelfde geldt voor spreekspoelen in luidsprekers, overigens.) Soms, als men indruk wil maken op argeloze audiofielen, wordt ook wel het duurdere zilver- of het véél duurdere gouddraad toegepast. Maar al deze metalen zijn vrij zwaar, terwijl de elektrische weerstand (of omgekeerd: de elektrische geleiding) van koper en zilver nagenoeg gelijk is, en die van goud aanmerkelijk minder gunstig is. En dan is goud óók nog eens veel zwaarder! Dit roept bij mij de vraag op: waarom geen aluminium spoeltjes? De verhouding tussen massa/gewicht en geleiding/weerstand is bij dat metaal veel gunstiger dan bij de gebruikelijke materialen! Als zwerfstroom bij aluminium spoeltjes een probleem zou kunnen opleveren (alu is immers non-ferro)... en als verzachting van het aluminium door hitte* een ànder probleem zou kunnen opleveren... kunnen deze beide "mogelijke problemen" dan niet worden opgelost - of eigenlijk: worden voorkómen! - met behulp van ferrofluid (magnetische olie)? Zou die ferrofluid niet meteen een groot deel van de mechanische oscillaties / resonanties (cantilever, spoelenophanging) dempen? Een effectiever, homogener, minder kritisch magnetisch veld opleveren; met betere demping; betere koeling... Het verbaast me eigenlijk, dat kennelijk niet één fabrikant... Of heb ik het mis? Ter vergelijking: Soortelijk gewicht (kg/m3) Koper 8.960 Zilver 10.500 Goud 19.320 Aluminium 2.702 Elektrische weerstand (µΩ/cm) Koper 1,67 Zilver 1,59 Goud 2,35 Aluminium 2,65 * Verhitting (door ohmse weerstand) zal bij MC-elementen natuurlijk geen rol spelen! Bij gebruik van aluminiumdraad (evt. met een koperen oppervlakte-opdamping) voor spreekspoelen van woofers zal dat anders kunnen liggen: daar worden immers vermogens opgelegd.

Beste KT88, Ik gebruik de toonregeling vrijwel nooit: die staat constant uitgeschakeld. En de CD-speler staat op "CD-direct" aangesloten, zodat ik daarvan alleen het volume kan regelen. Alleen bij sommige heel oude plaatopnamen of cassettebandjes bezondig ik mij er aan. Maar zelfs dan nog liever niet... Ik heb gezien wat toonregeling doet met blokgolfjes! En wat die dus ook doet met fasecoherentie! Toonregeling zou eigenlijk verboden moeten worden! P.S. Het is opvallend, dat de opmerking van Buizenbart impliceert dat toevoeging (méér) altijd beter is. Ik ben er echter van overtuigd dat mìnder net zo vaak beter is. Mìnstens net zo vaak, zelfs.

Beste Tubejack, In de jaren '50 schreven audiofielen op de hoezen van hun langspeelplaten welke low boost compensatie ze moesten toepassen: de RIAA-curve was nog niet gestandaardiseerd. Elke platenmaatschappij volgde zijn eigen inzichten. Voorversterkers zoals die van Leak en Quad hadden daartoe "varislope" instelbare filterpunten en -hellingen. Gelukkig is dat nu niet meer nodig. Maar nu krijg ik de indruk dat jij voor elke pop-opname waarbij een individuele knoppenschuiver tè enthousiast de schuifjes van de equalizer ("bultenkast") in de plus duwde, de overdreven bas gaat compenseren door de poort te ontregelen... Ga je voor elke bultbasopname opschrijven hoeveel wasemkapfiltermateriaal er in de poort moet worden gestopt?

Beste Robx, Komt dit neer op het bestrijden van flutter-echo's? Daar ben ik in ieder geval vóór! Enkelvoudige reflecties "horen" gewoon bij een normale kamerakoestiek. Belangrijk is m.i. de duur van de (reflecties van de) reflecties. De na-ijling, dus. Een secundaire, tertiaire etc. geluidsbron op een wand, plafond of vloer moet niet meer hoorbaar actief zijn wanneer de primaire bron al weer nieuw geluidsmateriaal levert. Het aanhoudende (na-ijlende) heen-en-weer kaatsen van hogere frequenties - "flutter-echo's" - tussen parallel tegenover elkaar liggende harde wanden is m.i. veel storender dan de gewone reflecties die vrijwel gelijk met het primaire geluid uitdoven.)

Een diffuser is een middel om geluid diffuus te maken. Wat is "diffuus"? http://www.encyclo.nl/begrip/diffuus Het is vermeldenswaard, dat er een relatie bestaat tussen het brekingsoppervlak (c.q. de brekingsoppervlakken) van de diffuser(s) en de golflengte (/frequentie) van het geluid. Het komt er kortweg op neer, dat alleen hogere frequenties door de diffuser(s) kunnen worden aangetast. "Aangetast"?? Jazeker, aangetast! Want een kwalitatieve omschrijving van "diffuus geluid" is: "wazig, zwemmerig geluid". De geluidsbronnen zijn bij diffuus geluid onplaatsbaar, niet te localiseren. Want het zijn juist de hogere frequenties, die richting en plaats aangeven. Kan wazigheid / zwemmerigheid een audiofiel doel zijn?

Beste Buizenbart, We leven echt met je mee! Wat een narigheid... Sterkte! De optie van "boron cantilever met naakte fine line diamant" ad

Franz Schubert "Piano Music For Four Hands" Vol. 1, Duo Tal & Groethuysen. Van deze dubbel-CD draait nu de "Fantasie in F-mineur, D 940. Schubert schreef dit werk in zijn sterfjaar (1828) en droeg het op aan zijn leerlinge Karoline Esterházy... op wie hij verliefd was, maar die zijn liefde niet beantwoordde. Wat is dit toch allemaal vreselijk romantisch, hè? Hij was nog maar 31 jaar, die arme jongen... In deze fantasie wisselen tegenstrijdige emoties elkaar op koortsachtige wijze af: rust en verzet, kalmte en boosheid, berusting en vertwijfeling. Heel ontroerend, als je er gevoelig voor bent. En als dat niet het geval is, dan is 't altijd nog een lekker stukkie muziek. Yaara Tal en Andreas Groethuysen speelden de Fantasie in F-mineur (en alle overige stukken op deze dubbelaar) in 1993 heel knap in Schloß Grafenegg (Oostenrijk) op een Fazioli 308.

Beste Haudio, Het zal weinig moeite kosten tests en recensies te vinden die andere - voor Ortofon veel gunstiger en voor andere fabrikanten òngunstiger - frequentiekarakteristieken opleveren. Wellicht wordt in Stereoplay niet voor elk element individueel vermeld met welke combinatie van weerstand en capaciteit het werd belast? Bij tijdschriften komt het nogal eens voor dat omwille van de tijd een simpele (tè simpele!) testmethode wordt gekozen. Dat maakt op ondeskundigen zelfs een eerlijke, objectieve indruk: "Gelijke monniken, gelijke kappen!" Het zou in dit geval kunnen inhouden, dat alle elementen op dezelfde wijze werden belast. Weet jij of dat hier het geval was? De juiste, specifieke belasting (weerstand en capaciteit) schijnt echter nogal wat uit te maken. Zie bijvoorbeeld http://www.extremephono.com/Loading.htm Ortofon types MC A90 en Windfeld hebben bijvoorbeeld o.m. de volgende fabrieksspecificaties: Frequency range at - 3dB 10 Hz - 80 kHz Frequency response 20 Hz - 20 kHz + / - 1 dB (...) Internal impedance, DC resistance 4 Ohm* Recommended load impedance > 10 Ohm En je weet het: je bent strafbaar als je product niet voldoet aan de specs. Ortofon neemt dat risico niet. (P.S. Vooruitgang? De MC200 scoort hier 3 Ohm...)

Beste Carl, Die liefde begrijp ik zelf ook niet, Carl! Wellicht is het zelfs wel een essentiële eigenschap van liefde, dat zij alle verstand te boven gaat en dus onbegrijpelijk moet zijn. Maar als het gaat om de feiten? • De zeer lage impedantie van de beste Ortofons (factoren lager dan die van zelfs EMT / Breuer / Van den Hul e.a.!) geeft onweerlegbaar aan dat het magneet/spoelsysteem superieur is. Kennelijk weet men bij Ortofon met veel mìnder (en/of beter) spoeldraad min of meer dezelfde uitgangsspanning te leveren. Dit betekent dat de magneten sterker en/of beter gepositioneerd moeten zijn dan die bij de concurrentie. • Vrijwel alle andere MC-elementen hebben een dikke bult rond de 15 kHz. Dat geeft ze dat frisse, heldere haaifaaigeluid, waar je op den duur zo gruwelijk genoeg van krijgt. Die bult wordt veroorzaakt door onvoldoende demping van de cantilever-eigenresonantie, vaak in combinatie met eigenresonantie van het spoelenjuk of-kruis. Zoals alle mechanische resonanties hebben deze niet alleen invloed op de lineariteit, maar ook op het impulsgedrag. De Ortofon MC-elementen hebben die bult niet, doordat de mechanische resonanties effectief zijn gedempt. Overigens heb ik bij Aalt Jouk Van den Hul onlangs nog genoten van zijn Colibri, die was gehuisvest in een Thorens Reference draaitafel. Met zo'n element zou ik ongetwijfeld óók veel plezier kunnen hebben. Het éne goede hoeft het àndere goede immers niet uit te sluiten? (Dansen met de zus van de bruid kan óók heel leuk zijn.) Beste Arden, Inderdaad werd destijds de Van den Hul naaldtip (vaak als optie / speciale uitvoering) toegepast, door vrijwel alle fabrikanten van pick-up elementen. Die tip was (en is nog steeds) prima. En de wat vriendelijker versie II was (en is) dat ook. Bovendien: er was volop vraag naar, dankzij de lovende tests en recensies. Toch moeten we vaststellen, dat geen enkele van al die fabrikanten nu nog Van den Hul tips levert. Maar wel Shibata, FG (Fritz Gyger), Fine-Line, Super-Elliptical, etc.