Zee

Erjee, Ben het met je eens dat het uiteindelijk resultaat gewoon klinkend moet zijn. Maar meten is weten. En door aan je akoestiek te gaan meten ben je veel beter in staat om gerichte ingrepen in die akoestiek te maken. Hiermee vergroot je de kans dat je snel tot een goed resultaat komt. Zonder eerst te meten is het echt trial and error. Uiteindelijk kom je ook wel tot resultaat, maar gemiddeld zal dit langer duren. Daarom: een gezonde balans tussen meten en goed luisteren!

Mordante, Lijkt me leuk om een keer langs te komen. Volgens mij hadden we in het verleden al eens een halve afspraak gemaakt voor een luisterbezoek bij mij thuis maar is dit er tot op heden nog niet van gekomen. Momenteel ben ik even wat minder mobiel (net een knieoperatie achter de rug) maar zodra ik weer mobiel ben kan ik een keer jou kant op komen.

Carlo, bij sommige versterkers is het geleverde vermogen niet stabiel wanneer stroom en spanning in fase uit elkaar lopen. Net zo goed als dat de door de versterker geleverde spanning stabiel moet blijven onafhankelijk van de aangestuurde impedantie, moet de uitgangsspanning ook stabiel blijven indien stroom en spanning niet in fase zijn. In de Duiste audio bladen zie je daarom bij tests van versterkers wel van die 3D grafiekjes afgedrukt waar het de uitgangsspanning (Z-as) is uitgezet als functie van de impedantie (Y-as) en fase (X-as). Onderstaand het fase- (gestippelde lijn) en impedantieverloop (continue lijn) van de virgo 2: Let ook op de impedantie die tussen de 100 Hz en de 1 KHz onder de 4 ohm zit. Welliswaar een wat minder kritisch gebied dan dat dat zou gebeuren in het laag, maar toch. Note: het gaat hier dus niet om het fasegedrag zoals dit akoestisch door de speakers in de luisterruimte is waar te nemen, maar om het elektrisch fasegedrag tussen versterker en speaker.

Wel eens de lade van een Sony ES voelen/horen openschuiven? Verre van gammel!

Ik kan me herinneren dat ergens eind jaren '80 er een versterker (of was het preamp) van dit merk in een van de Duiste bladen werd getest. Dat ding had toen een gigantisch hoge vervorming (meen iets van 10%) waar de testers niet echt blij van werden. Hoe dit verder is afgelopen weet ik niet: was het een exemplarisch defect? structurele fout in het ontwerp?

Ik heb zelf de Virgo 2 (met filtermod.). Of je ze goed met een Arcam a32 kunt aansturen zou ik niet weten. Blijft een kwestie van proberen. Qua impedantie is de Virgo niet erg moeilijk aan te sturen. Wel zijn er echter vrij grote fasedraaiingen over het gehele frequentiegebied welke niet door elke versterker worden geappricieerd.

De hoofdtelefoon versterker die zijn ingebouwd in een cassettedeck zijn niet altijd van de beste kwaliteit. Het zou dus heel goed kunnen dat een aparte hoofdtel. versterker je probleem (deels) oplost. Echter, met een hoofdtelefoon (is mijn ervaring) zul je nooit de denkbeeldige stageopbouw krijgen zoals dat met goede speakers het geval kan zijn. Het geluid blijft als het ware tussen de oren zitten.

Beunky, Ruim een jaar geleden heb ik met cara gespeeld en het werkt behoorlijk goed. Echter, het blijft lastig in te schatten hoe goed je de luisterruimte hebt gemodelleerd. Wat betreft afmetingen etc. is dit vrij eenvoudig en precies te doen. Maar voor alle wanden, tafels etc. moet je aangeven welk van welk materiaal dit is gemaakt omdat dit invloed heeft op de akoestische absorptie. Het het is soms niet eenvoudig een keuze te maken uit de lijst van beschikbare materialen. Voorbeeld: is mijn wand nu voorzien van fijn, middelmatig of grof stucwerk? Zelfde problematiek speelt voor bv. gordijnen. Eigenlijk zou je dus in Cara je luisterruimte moeten modelleren en vervolgens met metingen verifieren of de door cara berekende nagalm karakteristiek overeen komt met hetgeen je meet. Zo heb je tenminste enige zekerheid dat je modellering goed is en daarmee je uitgangspositie voor simulaties. Tevens helpt het als jouw luidspreker door Cara wordt ondersteund zodat de afstraalkarakteristiek bekend is. Het ik kan je zeker aanraden om er eens mee te gaan spelen. Leuk!

Precies, wij zetten op elk gebied een expert in: - Sota Jerry voor de akoestiek. - Speedy voor de netsnoeren - Hans van Leimpd voor het tunen van de wisselfilters. - Erik Klijnsmit voor het storten van een solide betonbasis + tunen van ESLs - etc.

Ik denk dat we dat maar niet moeten doen. Dan blijkt dat die set met oude spulletjes misschien wel beter klinkt dan al die nieuwe spullen. Importeurs zijn dan niet blij want verkopen niets meer en wij zijn ook niet blij want iedereen stort zich op de 2e hands markt waardoor de prijzen hier gaan stijgen. Nee, laat anderen maar lekker veel nieuw spul kopen. Wij pikken de krenten dan wel uit de (2e hands) pap!

Hifimick, Richt je eens tot Bas van Soundevolution. Zij hebben meen ik ook ervaring met jouw eindtrap.

Ik gebruik nu vd Hul 102 Mk3. Hiervoor had ik een paar (dure) MITs en heb ook nog wat andere kabels geprobeerd, maar de vd Hul is tot nu toe duidelijk de beste match gebleken. Eindtrappen zijn overigens Krell FPB250M.

De kans dat de cdp matcht met de 99 ev is inderdaad vrij groot. Omdat ik vrij lange interlinks gebruik (de eindtrappen staan naast de speakers) heeft de keuze van de interlink ook een zeer grote invloed op het geluid. Het verschil tussen de best en slechts matchende interlink was bij mij ongeveer even groot als tussen de cd speler rechtstreeks op de eindversterkers en met de preamp. Ik heb geluk, want tot dusverre is de goedkoopste interlink die ik heb geprobeerd de beste gebleken en die zit er nu dus nog steeds tussen. (wat niet wil zeggen dat er geen betere interlinks zijn, maar lengtes van 4,5m gebalanceerd liggen nu niet voor het oprapen om een keer te proberen).

Sultankat, Kermit is een keer met zijn 99 cdp bij mij langs geweest. Ik zal je verslag doen van mijn bevindingen: Ik speelde toen nog rechtstreeks met mijn (nog niet gemodificeerde) Sony xa50es (variabele uitgang) op mijn eindversterkers (via een ongebalanceerde interlink van ongeveer 4,5 meter lang). Ik had al eens een Array preamp geprobeerd en dat gaf een duidelijke verbetering t.o.v. de situatie waarin de xa50es rechtstreeks op de eindversterkers speelde. Ik wist dus dat de match van de Sony op de eindversterkers niet optimaal was. Kermit en ik hebben toen de 99 cdp rechtstreeks op de eindversterkers aangesloten (via de zelfde 4,5m interlinks). Dat speelde prachtig! De quad vormde dus een duidelijk betere match rechtsstreeks op de ev. Ik denk (maar kon niet rechtstreeks vergelijken) dat dit op het zelfde niveau speelde als de Sony cd speler via de Array preamp. Maar natuurlijk wel het gemis van analoge ingangen etc. Een paar weken later is Kermit nogmaals langs geweest en toen had hij ook zijn 99 preamp meegenomen. We hebben toen de 99 cdp en de sony op de 99 preamp aangesloten, en de preamp weer via de 4,5m ongebalanceerde interlinks op de eindversterkers. Beide cd spelers speelden toen op een zelfde hoge niveau. Hieruit blijkt wel weer dat de match belangrijk is en dat de sony op zich een erg goede speler is, maar niet matcht als hij rechtsreeks op mijn ev's wordt aangesloten. Na aanleiding van deze experimenten ben ik naar een goede preamp gaan zoeken. Ik heb nu een Krell krc-hr staan welke gebalanceerd op de ev's is aangesloten. Tezamen met de Sony speelt dit nu op een niveau wat ik met de hiervoor beschreven combinaties nog niet heb gehoord. Kennelijk is de preamp in combinatie met de gebalanceerde interlinks nog beter in staat een goede match te vormen met de ingang van de eindversterkers. Enfin, mijn ervaring is dus dat de quad zondermeer erg goed kan klinken als je hem direct op een eindversterker aansluit. Of hij een goede match vormt met alle eindversterkers zou ik niet weten. Kwestie van proberen. Ik zou de 99 cdp nu ook nog wel eens willen horen via mijn preamp. Succes!

Heel simpel Jitze: als je verschillen kunt horen dan kun je het meten! (Andersom geld NIET: dus als je verschillen kunt meten kun je het niet altijd horen). Je moet alleen wel weten wat je moet meten. Het is dus niet zo dat je alleen de (gelijkstroom)weerstand, capaciteit etc moet meten. Maar als je op alle mogelijke parameters het netwerkje zou doormeten zul je zeker verschillen meten. Wat natuurlijk nog wel kan (en bij audiofielen vaak voor komt) is dat je DENKT verschillen te horen, maar deze er gewoon niet zijn. In dat geval zou het dus kunnen zijn dat de verschillende componenten inderdaad op alle parameters identiek meten (of niet, maar dan hoor je dus kennelijk de verschillen niet).

Wat doet een goeie hoofdtelefoonversterker toch een hoop met het geluid he? Zeker! Maar het live gevoel zoals je dat met weergave via de speakers ervaart is toch minder. Zeker nu ik nieuwe interconnects heb tussen vv en ev.

Beyer DT990 + MF xCan V3

Ben gisteravond bij Robx langs geweest om zijn Revox B760 te bewonderen. Behalve dat het ding er prachtig uit ziet (als nieuw) klinkt hij ook erg goed. Van harte aanbevolen dus! Zelf heb ik een Revox B260-s (met RDS) en ook deze tuner kan ik je aanraden. Hij wordt echter niet vaak aangeboden. Wel kon je zijn kleinere broertje, de B160, 2e hands tegen. Dit is vrijwel het zelfde apparaat: wat minder programmeermogelijkheden. Alvast veel luisterplezier!

De Mahler serie van Inbal is inderdaad fantastisch. Van de originele uitgave heb ik destijds de 4 en 5e aangeschaft (tevens mijn favorieten). Een jaar geleden dus de rest bij het Kruitvat. Mijn laatste aanwinst (6 euro bij Spui records): Het Verdi requiem door Orfeon Donostiarra en het Orchestre de capitole de Toulouse olv Michel Plasson (EMI Classics). Een mooie uitvoering en werkelijk fenomenaal mooie opname. Deze muziek met deze opname is werkelijk een uitdaging voor elke goede high end set. Wat een verpletterende dynamiek! Zou voor mij zeker in aanmerking komen voor de top3 (om even on topic te blijven. Andere kanshebbers: Beethoven 9 olv Harnoncourt Matthaus olv Harnoncourt (2001 uitvoering) Mahler 5 olv Inbal Maar ja, morgen kan deze lijst er weer anders uitzien. Er is zoveel moois!

Ik kan me helemaal voorstellen dat het goed klinkt Robx. Ik heb zelf een B260-s en ook dat klinkt fantastisch. Met een mooi concert (radio4, bbc3) valt er dan heel wat te genieten van het medium radio! Ik zou het overigens leuk vinden als ik een keer mag komen luisteren en kijken. Op de lagere school had de vader van een vriedje een complete B serie van Revox (incl. de 760) en dat vond in toe echt het einde. Later heb ik zelf nog wel eens live opnames gemaakt met een B77.

Hier kon je wel eens gelijk in hebben Patachou. Vroeger was ik radio zendamateur. Voor het afluisteren van morse (cw) in SSB mode gebruikte je (bij zwakke signalen) zeer smalbandige filters (in het MF of audio deel van de ontvanger). deze filters lieten dan nog net de morsetoon van ongeveer 500 Hz door en kapte alles daarboven en daaronder stijl af. Dit deed je om zo min mogelijk last te hebben van ruis en het zwakke morsesignaal nog net uit de ruis te kunnen plukken. Met een erg smalbandige speaker als de Lens krijg je het zelfde effect. Omdat hij in het laag en hoog weinig tot niets laat horen, hoor je dus alleen de muzikale informatie die zich in het middengebied bevindt en dat bij andere speakers mogelijk wat wordt overschaduwd door informatie in het laag en hoog. Het is dus niet zo dat deze speaker meer info uit de CD weet te halen, nee hij laat gewoon een heleboel informatie weg!

Ik ben een keer bij Stefan op bezoek geweest en heb toen ook verschillen waargenomen tussen twee op het eerste oog identieke interlinks waarvan er 1 met c37 was behandeld. ECHTER: als je goed naar de interlinks keek (handgemaakt) bleek dat er ook in de machanische opbouw kleine verschillen zaten. De spiraalsgewijs gewikkelde draden (om een teflon(?) kern) zaten op de 2 interlinks niet exact identiek gewikkeld qua onderlinge afstand en ook fluctueerde de afstand enigzins over de lengte van de interlink. Het zou dus heel goed kunnen dat de klankverschillen hierdoor zijn veroorzaakt en niet door de c37 lak. Wil je uitspraken kunnen doen over de invloed van c37 dan zou je dus (bv.) minimaal een paar machinaal gewikkelde kabels moeten inzetten met een zeer hoge wikkelnauwkeurigheid.

Ja, dit heb ik zelf gedaan. Als je wilt kan ik je het filterschema mailen. Ik heb dit opgetekend a.d.h.v. reconstructie van de filters. Ik heb de Virgo's toen gelijk ook van bi-wire optie voorzien.

In mijn Virgo's heb ik de wisselfilters van nog wat betere kwaliteits C's voorzien.