Bloom

Kleuring kun je alleen meten door een spectografische analyse. Je moet namelijk nagaan of en welke frequenties bevooroordeeld of benadeeld worden door een versterker (of een ander toestel).

Het gaat om een Musical Fidelity P270-2 eindversterker. Ken je die?

Dat heeft te maken met akoestiek. Ik heb dan ook herhaaldelijk geschreven dat de luidsprekers en de akoestiek samen voor 99% bepalen hoe het zal klinken. En akoestiek kun je inderdaad beschrijven met wiskundige formules, maar daar begin ik hier niet aan, dat zou ons veel te ver voeren.

@Seed7: ah, wat is het toch leuk om selectief te quoten. Ik had wel degelijk die zin door een 'tenzij' laten volgen die beschreef hoe je dat met elektroden toch kon meten.

CD-spelers klinken niet hetzelfde. Dat ligt aan de DAC en de analoge uitgang van een cd-speler. Cd-transports (digitale output zonder analoge) klinken wel allemaal hetzelfde. Versterkers zouden hetzelfde moeten klinken als ze voldoende vermogen hebben om de aangesloten luidsprekers tot de gewenste prestaties aan te sturen, maar in de praktijk is dat vaak niet zo omdat sommige fabrikanten versterkers ontwerpen om een eigen klankkleur te hebben. Zo kunnen ze zich beter onderscheiden van de rest, zullen ze denken. Dat moet je dus effectief controleren bij een selectie van versterkers. Genoeg vermogen is een BASIS voor de selectie, dat heb ik ook duidelijk geschreven.

Daar ben ik het niet mee eens. Hoe het werkt is wel degelijk van belang, met name bij de beslissing of je ergens geld aan wil uitgeven. Ik geef per definitie geen geld uit aan dingen die zich puur psychologisch afspelen. En ik heb het dan uiteraard over apparatuur en accessoires. Cultuur is een voorbeeld van iets waar je wél geld aan uitgeeft en dat alleen psychologisch een effect heeft.

Dit levert het basisvermogen op dat een versterker moet leveren opdat je nooit teleurgesteld zal raken. Dat gebruik je dus als basis van eliminatie. Alle versterkers die niet voldoen qua benodigd vermogen, elimineer je uit de selectie. Degene die overblijven beoordeel je dan op basis van al je andere wensen: functionaliteit, uiterlijk, klankkleur (als die er al is - zou niet mogen). En soms kun je inderdaad gevallen tegenkomen waarbij luidsprekers alleen goed klinken met een bepaalde versterker en niet met een veel krachtiger versterker die stabiel is tot 1 Ohm. Ik ben zelf al zo'n geval tegengekomen en dat had te maken met het gedrag van die luidspreker in het laag. En je kunt alles vinden over mijn set en wat ik allemaal gekozen heb hier: http://www.high-endforum.nl/topic/15488-what-makes-blooms-music-bloom

Ja, maar dit gaat puur over psychologie. Je wordt beïnvloed door de verwachting dat iets beter zal klinken nadat je dat allemaal gedaan hebt, en dan hoor je dat ook. Zo werken onze hersenen nu eenmaal.

Als je tijdens een DBT het best klinkende onderdeel niet kunt aanwijzen, is er geen echt verschil te horen.

Zo'n test moet dubbelblind uitgevoerd worden, anders heeft het al geen zin. Overigens heeft de ondertussen overleden miljardair James Rand ooit één miljoen dollar uitgeloofd voor iedereen die hem in herhaalbare laboratoriumcondities kon aantonen dat bij een dubbelblinde test dat hij verschil kon horen tussen twee interlinks of twee luidsprekerkabels. Er zijn overigens wel degelijk verschillen tussen kabels en materialen en die kun je ook meten. Maar zijn die verschillen groot genoeg om een weergaveamplitude groter dan 1 dB te veroorzaken zodat het menselijk gehoor die zou kunnen horen? Nee dus. Als je wil kan ik je de cijfers geven over soortelijke weerstand bij koper en zilver en welk effect dat heeft inzake totaalweerstand of totaalimpedantie, zelfcapacitantie en zelfinductantie bij een interlink van 50 cm of een luidsprekerkabel van zeg 2 meter lengte. Die waarden zijn te klein om gehoord te kunnen worden (tenzij je een kerkuil of een vleermuis bent) maar niet om gemeten te kunnen worden. Een duidelijk voorbeeld waarbij de meting het menselijk gehoor overtreft. En omdat wij in het dierenrijk een erg slecht gehoor hebben is dat echt niet moeilijk.

Murphy was een optimist.

Ja, maar zou je 4000 euro uitgeven aan kaarsen om die beleving te ervaren?

Dat is de verkeerde vraag. De vraag zou moeten zijn: zou er een fysiek verschil hoorbaar zijn? En dan is het antwoord nee. Vermits verschillende mensen zullen zeggen dat ze toch verschil horen, is het antwoord op jouw originele vraag ja. Maar dat omvat dan ook de gevallen waarin iemands brein hem in feite voorliegt.

Je kunt zeker onderzoeken hoe mensen naar muziek luisteren en beleven als onderwerp van een wetenschappelijke dissertatie. Maar ook dat moet aan wetenschappelijke principes onderworpen zijn, anders zou het niet aanvaard worden als waardevol onderzoek. Maar daar gaat het hier niet over. Het ging over de vraag of verschillen die mensen horen altijd gebaseerd zijn op echte fysieke verschillen. En dan is mijn antwoord nee: dat is niet altijd het geval. Mensen zouden zich daar meer van bewust moeten zijn.

Daarom schreef ik ook dat wetenschap op BEWIJS gebaseerd is en geloof niet. Geloof doe je zonder bewijs, anders is het geen geloof he.

Dat luidsprekers verschillend klinken kun je ook makkelijk meten. Wat je niet kunt meten zijn interpretaties van ons menselijk brein. Toch niet zonder elektroden. En de twee zaken die 99% van de klank van een installatie uitmaken zijn je luidsprekers en de akoestiek van de ruimte waarin die moeten spelen samen met hun opstelling daarin. Ik heb mijn eigen luidsprekers gekozen op basis van hun weergave van piano. De bedoeling was een concertvleugel op realistisch volume ook zo realistisch mogelijk te doen klinken en zonder enige vervorming als de pianist een fff of ffff aanslaat. Dat is een combinatie van objectieve en subjectieve factoren. De versterker die mijn luidsprekers het best kon aansturen heb ik gekozen door te vertrekken van een wetenschappelijke basis. P = 8/Z∙10(L-S+20∙log D)/10 met Z = minimumimpedantie van de luidspreker in Ω (Ohm) S = gevoeligheid luidspreker in dB / 2,83 V / 1 m D = luisterafstand in m L = gewenste geluidsdruk op luisterafstand in dB dan geeft P = het vereist vermogen in W

Dat weet ik. Dat is echter geen reden om de wetenschap te negeren en te denken dat wat je hoort echt gebeurt. Dàt is fictie.

Sorry, maar ik vind het te zot voor woorden dat je van polarisatie spreekt terwijl ik alleen feiten probeer weer te geven. En wetenschap is uiteraard géén relligie. Religie is geloof zonder bewijs. Wetenschap is mét bewijs.

Mijn kennis en ervaring hebben allebei een basis in wetenschap. Zeggen dat je verschil hoort wil niet zeggen dat dat zo is. En het is geen blijk geven van "open mind" om de wetenschappelijke feiten te ontkennen. Dat gebeurt al genoeg bij antivaxxers, klimaatontkenners en flatearthers. Jammer genoeg zijn er ook veel mensen die zichzelf audiofiel noemen die wetenschappelijke feiten ontkennen. Ik zeg trouwens niet dat ze liegen of als ze zeggen verschil te horen, maar ik probeer wel uit te leggen hoe dat komt en dat dat effectief meer te maken heeft met hoe de menselijke hersenen geluid interpreteren en heel weinig of niets met effectief wetenschappelijk aantoonbare hoorbare verschillen. Claimen dat ons menselijk gehoor beter zou zijn dan eender welke meetinstrumenten is ronduit belachelijk. Zelfs onze katten en honden zouden ons uitlachen als ze wisten hoe slecht ons gehoor is in vergelijking met dat van hen.

Na diploma's volgt inderdaad de ervaring. Is meer dan 40 jaar voldoende?

Ik heb een diploma elektronica én elektriciteit naast die van IT en ik kan je vertellen dat het vervangen van een zekering in je zekeringenkast door eentje met gouden contacten geen enkel efffect KAN hebben op de weergave van muziek, tenzij dan wat je er zelf over fantaseert of wenst te geloven - maar dat is dan geen realiteit.

Als ik daarin lees dat zekeringen verschil kunnen uitmaken in hoe je audio klinkt, dan hoeft het voor mij al niet meer. Klinkklare onzin!

Geluid horen bestaat uit waarnemen van luchtdrukverschillen. Het menselijk gehoor is vrij zwak, zeker in vergelijking met sommige andere dieren en zelfs in vergelijking met honden en katten. Wij mensen horen geluid als het luchtdrukverschil tenminste 20 µPa bedraagt. Alles kleiner dan dat kunnen we niet horen maar wel meten. Het is dus onjuist om te beweren dat we dingen kunnen horen die niet gemeten kunnen worden. Dingen zoals ruimtelijkheid en podiumpresentatie en meer van die omschrijvingen hebben allemaal te maken met de interpretatie van muziek. Dat bestaat niet uit dingen die gemeten kunnen worden, vermits die interpretatie zich puur binnen ons brein afspeelt. Je zou al moeten werken met elektroden in de hersenen om die interpretaties te meten, maar dat heeft niets meer te maken met de luchtdrukverschillen die wij horen als muziek. Dat onze oren het opvangen en als elektrochemische signalen naar onze hersenen sturen is de eerste stap. Daarna komt de verwerking door ons brein en die is allesbepalend voor het uiteindelijke resultaat. Hier wat uitleg over de mechanische werking van ons gehoor: Dat mechanische deel bepaalt dus wat de allerkleinste geluidjes zijn die we kunnen horen (de gevoeligheid van het gehoor), maar ook de allerluidste en wanneer dat tot pijn en schade leidt. De menselijke waarneming blijkt eigenlijk heel onbetrouwbaar, veel minder goed (gedetailleerd) dan bij andere diersoorten. Eenmaal dat wat we horen omgezet is naar zenuwimpulsen, verwerkt ons brein deze elektrochemische signalen. Alles wat we waarnemen wordt door een interpretatieve filter gehaald. Daarbij kan informatie weggefilterd worden voor ons bewustzijn, of kan er ontbrekende informatie aangevuld worden (extrapolatie, interpolatie). Een bewijs van het eerste is het feit dat je een tikkende klok in je woonkamer niet meer hoort (tenzij je je erop concentreert) of dat je mits concentratie kunt verstaan wat iemand zegt in een rumoerige ruimte (binnen welbepaalde grenzen). Een bewijs voor het tweede is het feit dat onze gezichtswaarneming 24 losse beelden per seconde als een vloeiend geheel ziet en bovendien de resolutie van die beelden verhoogt: als je het beeld pauzeert, zie je ineens een veel lagere resolutie. Zoiets is een bewijs van de aanvullende functie van onze hersenen. Ontbrekende informatie en een lagere resolutie wordt aangevuld tot een duidelijk en vloeibaar lopend beeld. Ons gehoor kan ook zoiets. Daaruit volgt dan de conclusie dat onze hersenen ons wel degelijk voorliegen als het om waarneming gaat. Bij vergelijkingen van wat we horen, moeten we er ons dus bewust van zijn dat allerlei psychische factoren onze waarneming gaan beïnvloeden. Bij audio is een van de belangrijkste factoren de autosuggestie. Hierbij spelen verwachtingspatronen en wensen een rol en ons brein zal de waarneming aanpassen aan die psychologische elementen. Dat is dus het effect van autosuggestie. We verwachten iets te horen, en dan horen we dat ook. Ook al is dat dus niet echt fysiek aanwezig. De echt serieuze audiojournalisten zaten natuurlijk met hetzelfde probleem. Hoe konden ze zeker zijn dat er werkelijk een verschil hoorbaar was of niet? Als je eigen hersenen je kunnen bedriegen? De oplossing komt uit de wetenschappelijke wereld, die ook met dit probleem geconfronteerd werd bij het doen van waarnemingen. Het antwoord is de dubbelblinde of ABX-test (soms ook wel: DBT-test). Hierbij weet de luisteraar niet naar wat hij luistert en ook niet naar wat er heen en weer geschakeld wordt. Bovendien ziet hij ofwel de persoon niet die schakelt ofwel weet die ook niet wat hij precies schakelt. Waarom is dat laatste belangrijk? Omdat uit onderzoek bleek, dat de schakelende persoon via zijn lichaamstaal informatie over het te testen product al dan niet bewust kan doorspelen aan de proefpersonen. Een dubbelblinde test voorkomt dit. Wat blijkt? Als we met zo'n dubbelblinde test werken bij een vergelijking, zijn er plots geen verschillen meer hoorbaar tussen twee koperkabels, twee zilverkabels of tussen een koper- en een zilverkabel. En maken stroomkabels ook geen enkel verschil meer uit. Bovendien blijken andere verschillen die de audio-verkopers ons willen doen geloven veel kleiner of effectief onhoorbaar. Audiopublicaties die geld verdienen met reclames van kabelfabrikanten doen bij de bespreking van kabels nooit zo'n blinde test. Nee, gewoonlijk worden de kabels vervangen door de te evalueren kabels, daarna moet uiteraard een en ander eerst een paar honderd uur inspelen (voor kabels totaal onnodig) en dan pas wordt er geluisterd en schrijft de auteur allerlei conclusies neer. En natuurlijk prijst hij een dure kabel dan de hemel in, want dat moet om de reclame-inkomsten te kunnen behouden. Zoiets is dus puur bedrog van de lezer.

Ik moet bekennen dat ik niet wist dat Luka Bloom ook 12-string bespeelt. Ik ken hem alleen met 6-string...

https://hackaday.com/2016/08/28/low-noise-floor-microphone/