spido

...ook thuis niet, dus!

Ja, toen was er nòg fatsoenlijke stereo!

Zoals het setje thuis klinkt, klinkt het nergens...

(Maar de hoes klopt niet, geloof ik. Die van Arden wel.)

Het zal menigeen niet of nauwelijks zijn opgevallen, hoe goed de muziek van de Harry Potter films is. Maar dat is die muziek toch ècht wel. Voor de drie eerste Potterfilms (Philosopher's Stone, Chamber of Secrets en Prisoner of Azkaban) werd de muziek geschreven door John Williams. Voor de overige delen tekenden achtereenvolgens Patrick Doyle (Goblet of Fire), Nicholas Hooper (Order of the Phoenix en The Half Blood Prince) en Alexandre Desplat (Deathly Hallows I en II). Maar ik begrijp dat John Williams een soort supervisie uitoefende en dat er ook uitwisseling en samenwerking plaatsvond. De muziek is heel afwisselend: spannend en òntspannend, daverend en fluisterzacht, en met muzikale invloeden die van Wagner reiken tot Gershwin, van volksmuziek tot Strawinsky en nog veel verder. Als je naar de muziek luistert, zou je kunnen denken dat die éérst werd gemaakt... en dat de films er later voor de aardigheid bij werden gemaakt. Zoals zo vaak: deze 2CD-box is niet in Nederland uitgebracht. (Wel de originele filmsoundtracks, met al dat geschreeuw van Expelliarmus, Lumino en Ava Kadavra er in.) Amazon kan de box bijvoorbeeld wel leveren. Reken dan op wat extra kosten. Of je kunt hem bestellen bij zo'n goede CD/Platenwinkel als die in Warenhuis Van der Veen in Assen. (Wat voor "onmogelijk te leveren" CD's die al niet voor mij hebben weten te bemachtigen! Hulde!)

Wie mijn stukje over Jantina Noorman heeft gelezen, weet dat ik op jacht was (en nog ben) naar opnamen van de groep "Musica Reservata". De opnamen dateren voor het grootste deel uit de jaren zestig en werden dus uitgebracht op LP. Die zoek ik dus. Maar een goede heruitgave op CD is natuurlijk ook heel welkom. Musica Reservata probeerde niet móói te zingen en te spelen op hun historische instrumenten, maar ècht. Je moet bedenken dat de muzikanten in de Middeleeuwen en in de Renaissance niet beschikten over microfoons en luidsprekers. Ze moesten in lawaaiige kroegen, op volle marktpleinen en in drukke straten maar zien hoe ze met hun stemmen, hun kromhoorns, zinken, schalmeien, trommels en andere instrumenten boven de herrie uitkwamen. Er werd door Musica Reservata dan ook op een heel dynamische manier muziek gemaakt. En vooral mezzo-sopraan Jantina kon een flinke keel opzetten. Liefhebbers van oude muziek schrokken hier soms van. Ze waren gewend aan lieflijke zangkoortjes van knaapjes, nonnetjes en monnikjes. Nou, dit was wel even wat anders! De beoordelingen liepen (en lopen, op internet) dan ook heel sterk uiteen. Mijn internationale zoektocht heeft tot dusverre twee resultaten opgeleverd, die ik hier kort zal bespreken: Deze CD verscheen in de prachtige serie "Splendour of Spain". ( https://www.google.nl/?gws_rd=ssl#q=Splendour+of+Spain+Philips ) Philips - de originele rechthebbende op de opnamen - heeft dus zelf gezorgd voor de digitalisatie. De CD klinkt dan ook net zo goed als de originele LP (als je tenminste een topklasse grammofoon gebruikt). De muziek is fantastisch, de uitvoering huiveringwekkend, de weergave heel realistisch. Deze tweede CD bevat Franse muziek uit een wat eerdere periode: middeleeuwse troubadour-muziek. Die is een stuk ingetogener dan de Spaanse muziek van de CD hierboven. Ik ging er goed voor zitten, want ik wilde ook proberen iets van het oude Frans te verstaan. Bij de eerste tonen sprongen mij al de tranen in de ogen. Wat verschrikkelijk! Dat krijg je nou, wanneer de rechten zijn verlopen en de opnamen als het ware voor iedereen op straat liggen. Waarschijnlijk met zo'n goedkoop USB-pikuppie van een LP afgespeeld en digitaal nog verder verpest met de tegenwoordige equivalenten van ruisfilter en noise-gate. En met zo nu en dan een laag schurend geluid van de gammele aandrijving. Een hard, glazig, dichtslibbend geluid bij enige dynamiek (aftastvervorming), afwezigheid van alle details in de toonvorming en dergelijke... Ach, was ik toch maar nooit zo'n hifi-zeurpiet geworden: dan had ik er tòch nog rustig van kunnen genieten!

Beste Tomatot, Er werden - en worden nog steeds - kolom- of zuilluidsprekers met breedbanders voor muziek gebruikt, hoor. Sommige fasepuristen zweren er zelfs bij. Beste Goodtube, De luidsprekers werden parallel en in serie aangesloten op zodanige wijze dat de polariteit gelijk was*. Dat veroorzaakte de faseverschillen bij hogere frequenties dus niet. * Batterijtje aansluiten op luidsprekersysteem. + van batterijtje op + van luidsprekersysteem: alle conussen floepen naar voren toe uit. Beste Goodtube, In het algemeen wordt aangeraden bij luidsprekers zoals de jouwe (d'Appolito) de tweeter op oorhoogte te stellen. Wat is jouw ervaring wat optimale hoogte betreft?

Is dat niet wat in het Wikipedia-stukje wordt aangeduid met "line source"? Er zijn vermoedelijk nog wel liefhebbers met kolomluidsprekers (of zuilluidsprekers) waarin een aantal identieke breedbandluidsprekers in een verticale lijn zijn gemonteerd om een lijnbron te maken. Vroeger deed men dat wel met vier of acht stuks Philips 9710M, bijvoorbeeld. (In serie en parallel geschakeld om op nom. 4 of 8 Ω te komen.) Een probleem was echter, dat de looptijden van hogere frequenties (membraan-oor) tussen het midden van de kolomluidspreker ('t dichtst bij het oor) en het bovenste en onderste deel (verder van het oor af) nogal verschilden. Hierdoor traden interferenties op (m.n. uitdoving, afhankelijk van de fase-ongelijkheid). Ditzelfde effect ("phase loss") treedt ook op bij grote membranen die hogere frequenties moeten weergeven. Voor de hoogste frequenties kan een tweeter eigenlijk niet klein genoeg zijn.

Iedereen die er verstand van heeft! Er treedt nu eenmaal akoestische kortsluiting op. Daar hebben we het al vaker over gehad, hè? Ter compensatie kun je gaan boesten en/of soepwoeferen. Maar dat heeft ondermeer fasevervorming en aantasting van de puntbron als gevolg. Een kennelijke vliesridder - d.i. iemand die van electrostaten houdt - schreef daarover het volgende: https://en.wikipedia.org/wiki/Electrostatic_loudspeaker

Er is weer een aantal zeer interessante en waardevolle bijdragen verwijderd, die kennelijk niet (voldoende) betrekking hadden op het onderwerp "Van de(n) Hul draaitafel". Jammer, maar helaas. Mag ik nu vragen wat deze bijdrage - alsmede de antwoorden erop van andere forummers - met het onderwerp van doen heeft? (Overigens stel ik, als ik ook even mee mag doen met de flauwekul, ook een categorie "Onzin" voor. Hierin kan dan tenminste één van onze meest actieve forummers zijn vele onbewijsbare uitspraken en beweringen spuien.)

Dan had ik #4 kennelijk niet goed begrepen en klopt het verhaal van #2 dus toch. Het komt mij voor dat zo'n compensator een myfi voorziening is en vooral bij overdreven gebruik (en waar hèb je zo'n ding anders voor?) tot elektrische en mechanische overbelasting en vervorming kan leiden.

Heeft jouw Compensator eigen luidsprekeruitgangen?

Eerder had ik het over de sandwich conussen van Leak en Podszus. Maar ook het Nederlandse Philips heeft basluidsprekers gefabriceerd met een conus van polystyreenschuim. Ze werden - vooral aan perfectionistische zelfbouwers - verkocht onder de naam "Bombardon". http://www.tforumhifi.com/t5129p105-la-riproduzione-delle-basse-frequenze-nel-nostro-ambiente http://www.gloeidraad.nl/radioforum/index.php?id=88977

Beste Bill, Heb jij je wel eens afgevraagd hoe het komt dat alle "hifi-luidsprekers" zo verschillend klinken? Als ze allemaal goed waren berekend, zouden ze allemaal gelijk klinken, toch? En precies zoals de opname aangeeft óók nog.

http://nos.nl/artikel/2047230-dichter-rogi-wieg-52-overleden.html Rogi Wieg in 1987, Wikipedia In het nieuws is vooral aandacht geschonken aan zijn schrijverschap (poëzie en proza) en zijn beeldende kunst. Maar Rogi was ook een begenadigd muzikant. Wie hem wel eens heeft horen losgaan op de piano, zal dat beamen. Misschien was Rogi Wieg wel begiftigd met te véél talenten...

Beste Wol, Wanneer je vooraf het juiste onderzoek verricht en rekenwerk uitvoert, zal blijken dat je producten altijd geheel of bijna geheel aan je verwachtingen voldoen. Trial and error is kenmerkend voor ondeskundigheid.

Hoe een element spoort en klinkt, hangt af van de arm (m.n. massa), de naalddruk, de draaitafel, de aanpassing aan de (voor)versterker (afsluiting, spanningsafgifte), de versterker zelf, en vooral de luidsprekers. En dan ben ik vast nog een paar belangrijke dingen vergeten. Ik zou daarom niet graag van zo'n Klangbibliothek uitgaan.

Wol, Tijd(verschil) = fase(verschil).

Elke versterker die het aanhoren waard is, heeft zowel een goed laag, een goed midden èn een goed hoog. Weet Wol wel hoeveel midden en hoog* er in èchte bastonen zit? (Vleugel, orgel, contrabas, bombardon, bastuba e.d.) * Harmonische boventonen, begeleidend geruis.

Soms denk ik, als ik een bijdrage van jou lees: gekker kàn het niet. Maar dan overtref jij jezelf toch weer. Proficiat! Bij "transient response" (impulsverwerking) vormen "overshoot" (doorschieten) en gebrekkige demping (aantasting van de horizontale lijnen) de belangrijkste problemen. Die worden bij blokgolven goed in beeld gebracht. http://www.linkwitzlab.com/frontiers.htm

Hiermee toon je alleen maar aan dat je goed bent in het maken van verkeerde keuzes...

Ja, ja... de Acht van Chaam zeker!

Beste Wol, Grappig... ik heb nu zowel de CD (heruitgave) als de oude LP van "Blue City" (Suzuki Quartet) op staan, en kan heen en weer schakelen met de ingangskeuzeschakelaar van de voorversterker. Eigenlijk is er geen verschil in klankkleur. (Natuurlijk is er wel een hoger uitgangsniveau van CD uit de Marantz CD80 en wat spettertjes van LP uit de Thorens TD125 c.s.) Het lijkt me overigens beter dat jij niets bij mij komt aantonen. Het zou mij te veel kunnen opwinden. Ik ontvang tegenwoordig alleen nog maar goede vrienden en aardige mensen die goede vrienden zouden kunnen worden.

Beste Plaatjesdraaier, Vroeger was niet àlles beter. Maar wat er in de "Gouden Tijd" werd ontworpen en gebouwd met de bedoeling de perfectie zoveel mogelijk te benaderen, kan de vergelijking met moderne apparatuur met glans doorstaan. "De Gouden Tijd" valt niet heel precies te begrenzen, want er waren hifi-pioniers van het allereerste uur en er zijn nu nog steeds enkelen die proberen in de geest van de groten uit die tijd te werken. Voor mij valt het begin van de Gouden Tijd samen met het opkomen van Leak en Williamson, vlak na de Tweede Wereldoorlog, met hun 0.1% harm.verv. versterkers. En het eind valt samen met de massale opkomst van de treurige japanse stereotorentjes in de jaren zeventig en tachtig. Anderen stellen dat einde gelijk met de opkomst van solide state apparatuur. Maar ik denk dat die opvatting te rabiaat is. https://en.wikipedia.org/wiki/High_fidelity