FrankD

Die gaat toch echt naar het lasapparaat. In principe is het niet echt schadelijk maar de lastrafo kan een inductie piekspanning op de groep veroorzaken die wat minder gezond is voor de apparatuur. Wat je kan doen is de lastrafo van een eigen zekeringautomaat voorzien zodat alleen de lastrafo uitvalt en niet de rest van de groep. Frank

Ik betrap jou niet zovaak op een spelfout. Maar moet het niet zijn twee rokende ventilatoren?

Don, die vlekken moeten bij jou ergens zitten. Ik heb me laten vertellen dat ze ook nog wel op de lever schijnen voor te voorkomen.

Inderdaad Pjotr de audio bandbreedte. Het gaat erom om de tegenkoppelfaktor in het hogere bereik zo hoog mogelijk te houden zonder dat de fase marge in het geding komt. Je wilt dat kantelpunt van het 'spoeltje' dus zo hoog mogelijk hebben. Ik denk echter dat het met dat spoeltje wel mee valt want ik denk dat de uitgang pas een inductief karakter vertoond op het moment dat de interne phase shift in de schakeling ca 180 graden bedraagt. Hopelijk is de openlus versterking dan al kleiner dan 1x omdat anders de boel nog instabiel word ook. Dus in de praktijk zal het meevallen met het inductieve karakter omdat er als het goed is geen meekoppeling op kan treden. Uiteraard is dat in een frequantie gebied waar er nauwelijks nog signaal word toegevoerd aan de ingang. Een ingangsfilter is dus ook aan te raden om al te steile flanken te voorkomen aan de ingang.

En dat is toch echt een hardnekkig misverstand. Daarvoor zit toch echt de inwendige weerstand in het totale circuit teveel in de weg. Gelukkig dat die weerstand voldoende is om de woofer voldoende te dempen. Het is de versterker zelf die minder van streek raakt door een hogere dempingsfaktor. Deze geeft namelijk aan hoeveel 'grip' de tegenkoppeling heeft op de versterker. Ook hier een oud misverstand. Dat fase verloop door tegenkoppeling is er niet binnen het frequentie bereik. De signalen op de ingangen van de balans ingangstrap zijn namelijk altijd in fase. Die eindtorren hebben inderdaad een hoge Ft. Zelf hebben ze uiteraard geen grote openlusbandbreedte. De totale versterker schakeling kan die juist wel hebben vanwege die snelle eindtorren. Dit betekend dat je over een grotere bandbreedte een groter tegenkoppel faktor kan gebruiken. De balans ingangstrap is gelineariseerd met een vrij grote lokale tegenkoppeling. De spanningsversterkertrap heeft juist weer een hele grote versterking. Deze is gelineariseerd door een cascode schakeling toe te passen waardoor de Ubc spanning constant blijft. Tevens zijn er 4 torren parallel gezet in deze trap die elk met relatief veel lokale tegenkoppeling gelineariseerd worden. Samen leveren ze toch voldoende stroom. Een ander voordeel van de cascode is dat de Uce spanning laag kan blijven. Dat maakt het mogelijk om een kleinsignaal transistors met een zeer hoge hfe toe te passen. Die hfe verloopt door deze maatregelen nauwelijks door de stroomafname. De openlus versterkingsfaktor blijft daardoor veel constanter waardoor er minder vervorming word gegenereerd in de totale schakeling. Serieel, want dat kan namelijk niet anders in een brugschakeling. En dat is dus helemaal niet zo erg. Het is veel belangrijker dat deze constant blijft over de bandbreedte. Die hoge dempingsfaktor geeft alleen maar aan de de afzonderlijke trappen veel gecontroleerder hun werk doen. Dit effect krijg je helemaal gratis als je een brugschakeling toepast. Bedradings layout van de voedingssectie is overigens wel zeer belangrijk om instraling naar andere circuits minimaal te houden. Ad niet, maar waarschijnlijk wel de ontwerper die de heeft ingehuurd.

De dempingsfaktor is om een andere reden erg belangrijk. Niet zozeer om de luidspreker te dempen, dat doet ie namelijk in z'n mechanische wrijving en z'n eigen gelijkstroom weerstand. Een hoge dempings faktor is domweg een indicatie dat de versterker ZELF minimaal reageerd op de tegen emk van de speaker. Bij een lage dempingsfaktor gaat namelijk de uitgangspanning van de verterker zelf afwijken van de waarde die geleverd moet worden. Immers deze afwijking word weer teruggevoerd naar de ingang van de versterker door de global feedback. Hieruit volgt dat een dempingsfaktor indicatie van 1000 bij 1kHz aan 8Ohm niet voldoende is. Liever een 3D grafiek die laat zien hoe de dempingsfaktor verloopt over de volle bandbreedte en op de X as het verloop naar lager impedanties. Hiermee krijg je pas echt een goede indicatie van de stabiliteit van de versterker. Een 'gezond' plaatje geeft dan aan dat de tegenkoppeling goed z'n werk doet onder alle voorkomende omstandigheden.

Dit is bij echte insiders beter bekend als eletrostaatrot. Oftewel veroudering van componenten icm de hoogspanning. Ook de vellen gaan er na verloop van tijd nogal eens slapjes bijhangen. Vervelend spul dat hoogspanning.

Deze problemen komen ook voor bij video weergave en de grap is dat eventuele storing uit netsnoeren een **zichtbare** invloed hebben. Bij audio blijkt eenzelfde mate van storings overdracht niet of nauwelijks waarneembaar op het gehoor. Ook hier geld dus maar weer: Niet alleen op de oortjes vertrouwen.

Jawel, en nog veel erger dan een konus luidspreker. Dat komt door de trafo en de capacitieve belasting die de speaker vormd. De stroom is namelijk het hoogst als de spanning uit de versterker op het laagste punt is. Daarnaast word de trafo in een elektrostaat niet serieus belast door het membraan vanwege de faseverschuiving tussen spanning en stroom. Na een impuls krijg je versterker dan ook nog de spannings inductie pieken te verwerken.

Oei, oei, Je komt wel op die 29 Watt als je 2 * 1,35*8=21,6 piek. (U=I*R) 21,6/1.414=15.27 volt. (15.27^2)/8= 29.2 watt aan 8 ohm D1e 2 is natuurlijk wel noodzakelijk bij een complementaire klasse A eindtrap. foutje, Frank

Bas, toch. 1.6 Ampere rusttroom is tevens de hoogst mogelijke stroom uit de versterker in de klasse A instelling in 8 Ohm levert dat 12,8 Vpiek op over die belasting. U=I*R Dat word dan 12.8/1.414 = 9Veff Dat geeft dan (9*9)/8 = 10.2 Watt. Zie, de wet van ohm is heel simpel. Vergeet die andere rare formules. Frank

Je kent dus de wet van Ohm! Nu nog goed toepassen in de berekening hint: de rustroom in een klasse A instelling is gerelateerd aan de piekspanning over de belasting. Dus je moet nog iets met wortel 2 doen in de berekening. Mijn versterkers staan niet zover in klasse A. Klasse AB met een te ruime instelling in klasse A veroorzaakt meer crossover vervorming dan een optimaal afgestelde klasse B trap. Het is namelijk niet de rusttroom die belangrijk is maar de Ube over de drivertorren. De gain variatie is namelijk het kleinst als de Ube spanning optimaal is. Een klasse AB instelling met een te hoge rusttroom (lees te hoge Ube over de drivers) geeft een gain variatie over een breder gebied en daardoor meer crossover vervorming. Frank

Hoe warm word dat ding dan in rust? En hoe bereken jij het klasse A vermogen? Frank

Even teruglezen op pagina 14 Bas In mijn versterkers is de voeding voor de versterkings trappen en de stroom instellings schakelingen gestabiliseerd. De eindtorren hangen direct aan de ongestabiliseerde voeding. Frank

Tuurlijk, er is niks mis met een goed klasse AB ontwerp. Maar koelblokken op 90 graden ( wel goed gemeten Bas? ) gaat gewoon een probleem geven met de levensduur. Als het straks 30 graden word in de zomer kun je water koken op de versterkers. Frank

"The high bias required for Class A operation provides for the bipolar output transistors to operate without switching within the monoblock Palladium's 125 watt Class A power rating." Sorry, Andre maar het is echt geen 125 W klasse A (aan 8 Ohm?) Het is een gebrugd ontwerp dus de ruststroom moet in beide versterkers gelijk zijn om de spec te halen. Dat zou betekenen dat er ca 800 Watt verstookt word in het koelblok. Gezien de afmeting en de opbouw is dat simpelweg onmogelijk. De eindtorren en de rest van de electronica worden dan veel te heet. De temperatuur die Bas meet (?) is volslagen belachelijk en levert lelijke brandwonden op als je niet uitkijkt. Het verhaal is veel te mooi. Op hun website word overigens met geen woord gerept over pure Klasse A instellingen. Frank

Volgens mijn berekening is dat 10W klasse A aan 8 Ohm. (((1.6 * 8)/1.414)^2)/8 Kijk Bas, dat is simpel. Vergeet ten eerste die fase draaing maar want de voeding 'achter' de eindtransistoren is grotendeels dc. Hoe een ongeschakelde voeding 50 dat doet aan 1 Ohm? met veel rimpel natuurlijk. Met de juiste dimensionering van de onderdelen is de onderste spanning van die rimpel niet lager dan 50V. Dat is dus geen probleem om het opgegeven vermogen te halen. Hoe een geregelde voeding dat doet? Door op zijn beurt weer de stroom te halen uit een ongeschakelde voeding die dan wel een hogere voor spanning dient te hebben omdat de torren in de voeding verlies opleveren. De truuk van de versterker is eigenlijk dat de versterker een hele goede ac voeding moet zijn. Dus waarom zou je daar nog een extra voeding omheen moeten bouwen? De enige reden is om fundamentele problemen in een in principe slecht (single ended) ontwerp te omzeilen. Frank

Nu we de Krell uit de vergelijking kunnen schrappen word het natuurlijk Array verslagen door Aragon. Nu nog de verslagen van Andre afwachten en we weten allemaal hoe ze klinken. Frank

carl de stroom is het probleem niet. Vrijwel alle geleverde stroom gaat overigens toch weer retour naar de centrale. Frank

Geschakelde voedingen? geen probleem mee. Ik bedoelde het topic in het algemeen. 'Krell verslagen' door Aragon's. (en die zijn niet eens klasse A! ) Je hebt uiteraard geschakelde voedingen en geschakelde voedingen. In dit geval bedoel ik er mee dat er voor iedere toepassing een optimaal ontwerp dient te worden toegepast. Is dat voor elkaar dan is dat veel beter dan een trafo-brugcel-elco voeding. (Die eigenlijk niks anders is dan een hele slechte ongereguleerde schakelende voeding!! ) Enige voorwaarden zijn dat de schakel frequentie hoger is dan 200kHz (ivm DVD Audio en sacd) en dat de stroomleverantie zo snel als mogelijk dient te zijn. Spannings regulatie is daarbij minder belangrijk. Een schakelende voeding maakt ook een veel beter lichtnet filter mogelijk omdat rf/hf storing veel simpeler is te filteren dan alle storingen uit een 'normale' voeding. (>50Hz dwars door de audio bandbreedte!) Alle 'audiofiele' netfilters doen eigenlijk niets nuttigs bij (zware) eindtrappen. Overigens is spannings stabilisatie voor een eindtrap volslagen onzin. Een goed opgezette schakeling met een gezonde tegenkoppeling heeft helemaal geen last van een beetje rimpel op de voedingsspanning. Maar als je graag marketing kreten als 'single ended' en 'no/low feedback' wil gebruiken moet je wel de voeding stabiliseren. De spannings versterkings trappen varen er echter wel bij maar daar loopt geen serieuze stroom zodat een geregelde voeding simpel kan zijn. Frank

Slotje!

En dat klopt ook. In principe hoort de stereo opstelling een gelijkzijdige driehoek te zijn. Bij een 5.1 setup geld voor de L en R fronts hetzelfde. Bij de meeste opstellingen is de afstand tussen de speakers vaak kleiner dan de afstand tussen de speaker en de luisteraar. Wij dat zo heeft moet doorgaans flink wennen aan de 'correcte driehoek' opstelling. Van een correct oordeel over 'plaatsing' en 'ruimtelijkheid' kan dan eigenlijk geen sprake zijn. Wat betreft hoogte: zowel bij stereo als ook de 5.1 opstelling is er simpelweg geen sprake van hoogte weergave. De informatie is er domweg niet. Als er al sprake is van een hoogte waarneming dan is deze psychoacoustisch. Er is overigens geen enkele reden om aan te nemen dat stereo beter die hoogte illusie kan oproepen dan een 5.1 opstelling.

Wat een narigheid Don. Ik vrees dat het nooit meer een 'hifi oor' zal worden. Nu maar hopen dat het binnenoor niet al te zwaar beschadigd is. Veel sterkte. Frank

Het beperktere dynamische bereik van de lp geeft veel minder 'mechanische stress' bij de luidsprekers en ook de versterker vaart er wel bij. Overigens valt de vervorming bij luidsprekers reuze mee als er een goed ontwerp is en de units ontworpen zijn voor een ruime lineaire conus uitslag. Net als bij de lp neemt de vervorming progressief toe. Helaas zitten er nog veel te vaak tweeters met maar een lineaire slag van 0,25 mmm en woofers/middentoner met een lineaire slag die eigenlijk ook te beperkt is als het dynamisch bereik van de cd goed benut word. Gevolg is compressie verschijnselen bij signaal pieken in verschillende frequentie gebieden. Al met al is de lp 'vriendelijker' voor de weergave keten omdat de beperkingen elkaar ondersteunen. Goede cd weergave realiseren is veel lastiger. Frank