Arden

Hier ook eindelijk weer eens een echte audiofiele dag gehad (iets wat er vanwege alle drukte steeds vaker bij inschiet). Afgelopen dinsdag had ik hier Rene van Es op bezoek, deze kwam een review schrijven over het nieuwe HANA elementje, de ML. Daar Rene zelf niet meer over een analoge set beschikt was het verzoek dus deze review hier te laten plaatsvinden. Op zich niet zo'n groot probleem, alleen, toen kwam het: Alle componenten moeten prijstechnisch wel redelijk aan elkaar gewaagd zijn! Dat was, hoe vreemd dat dan ook mag klinken, voor mij best nog wel een uitdaging omdat ik over het algemeen eigenlijk altijd componenten uit het hogere segment opgesteld heb staan. Uiteindelijk kwamen we op een set-up uit waarvan we allebei vonden dat het kwa prijs en prestaties echt gezien kon worden als een geheel. Dat geheel was dan ook van een dergelijk niveau, dat we eigenlijk 4 uur lang alleen maar muziek hebben zitten luisteren, en hoe! Leukste detail was eigenlijk nog, dat we uiteindelijk maar hebben besloten de review niet meer alleen om het Hana ML element te laten draaien, maar gelijk maar om de hele set-up! het setje in kwestie... Uiteindelijk speelden we dus met een Feickert Volare draaitafel voorzien van een 10 inch Jelco 750 arm met daarin het Hana ML element, een Octave EQ-2 phonotrapje, de Octave V40SE geintegreerde buizenversterker voorzien van SED KT88 buizen en de Blumenhofer Classic 1733 weergevers. Een set waar ik naar alle waarschijnlijkheid ook mee op de X-fi zal gaan staan. Een Audiofiele dag om nooit meer te vergeten!

Maar dat zou je juist moeten checken Onno. Rob Wilms heeft die dingen veel verkocht en zegt dat ze in de meeste situaties functioneren. Dat betekent dat ze meer zijn dan een ordinaire tweak. Het is toch eigenlijk van de gekke dat al die technische geschoolde mensen niet door hebben wat die dingen nu precies doen. Dat bi-ampen hebben we 1 keer geprobeerd bij die vriend van me met die Kenrick Sound luidsprekers, dat werkte bij hem net zo goed niet. Cock gaf toen al aan dat dat hele bi-ampen niet ging werken, waarom weet ik niet meer precies (tenzij je misschien 2 identieke versterkers gaat gebruiken), die ene poging was voor mij voldoende, niet doen dus! Als je dan al perse een set Harmonizers plus extra eindversterker moet gaan kopen, geef dan simpelweg een paar duizend euro meer uit aan je luidsprekers zelf, dat lijkt me in zo'n geval zinvoller...

Bedoel je daarmee dat de CJ van Carl met zut trafo's is uitgerust? Lijkt me stug. Maar nogmaals, ik geloof gewoon niet dat het met bandbreedte te maken heeft, zie de cd-speler opmerkingen (waar je net zelf ook weer op hebt gereageerd)... Een ander dingetje wat ik me nu zit te bedenken, een tijdje geleden hebben we ze ook nog eens ingezet bij een maatje van me, die speelt met de grote Kenrick sound 4351's, hij gebruikt MIT als luidsprekerkabels. Wij hebben altijd alle demo's met Sonore of Cammino gedaan. Misschien praat ik nu volledig poep (zo komt deze gedachtesprong in ieder geval opzetten), maar kan het niet met de gebruikte luidsprekerkabels te maken hebben? Eventueel in combinatie met dempingsfactor of iets dergelijks? Hier hebben ze echter altijd op spectaculaire manier hun werk gedaan. Met CD, vinyl en tape...

Laten we het er vooral op houden dat het erg gezellig was... Wat moet ik over de set-ups en demo's nog zeggen? Er werd in ieder geval weer eens wat normale muziek gedraaid, niet alleen maar tingel tangel zooi. Ik vond het wel overal wat bedompt en plat klinken, het lijkt bijna of ze meer hun best hebben gedaan om het er echt goed uit te laten zien dan hoe het speelde. Een combinatie daarvan, dat zou mooi zijn. Ik weet uit de eerste hand dat je in die ruimtes daar het echt spectaculair goed kan laten klinken. Ik heb er 1 x mogen staan (Kees Kist lounge geloof ik dat hij heette), en het was, vergeleken met alle andere locaties waar ik wereldwijd heb gestaan, de makkelijkste ruimte om goed klinkend te krijgen. Gryphon was wel jammer ja, daar was ik zelf ook echt wel nieuwsgierig naar.

In theorie is alles mogelijk, maar als dat de bottleneck zou zijn, zou het met cd ook niet hebben gewerkt. En dat gaat prima.

De meeste demo's die ik samen met Cock deed, ook bij de Audioclub Limburg waar je dacht ik bij was, was met een Octave V40SE, daarin zaten ook steeds 6550 buizen. Daar kan het dus niet aan liggen! Zo goed als iedere demo welke we deden was overtuigend, ook op Veldhoven met de Octave Jubilees (ook weer 6550 buizen), Brussel met een Aavik Klasse D versterker, bij Cock en ook hier met zijn eigen Sonore versterker, ga zo maar door. Wel gebruikten wij over het algemeen vinyl als bron, ik kan me echter nog een demo hier in HvH herinneren, volgens mij was Marc daar ook bij, toen gebruikten we juist weer alleen cd, ook daarmee was het verschil eigenlijk wel unaniem duidelijk. Het ligt dus ook niet aan de relatief beperkte bandbreedte van cd. Streaming heb ik nooit geprobeerd, en dat wou ik maar zo houden... Waar kan het nu aan liggen dat het tot zo ver eigenlijk alleen bij Marc thuis niet echt werkte, en in eerste instantie ook niet bij Carl? Ik weet het nog even niet, maar ergens moet hier sprake van een mismatch zijn geweest. Dat is iets waar Wol toch echt wel een punt heeft. Alleen, een mismatch zoeken met de Harmonizers is best wel een opgave!

En dat is nu juist het dingetje, echt teruglopen doet het niet in de High-End. Daar wordt juist wel weer langzaamaan steeds meer verkocht. Het punt is alleen, veel van de huidige high-end klanten hebben geen zin om als een stuk vee door gangen te moeten strompelen, die willen met elan ontvangen worden en komen dus steeds minder naar die beurzen. Het is juist het middensegment waar iedere keer weer de grote klappen vallen. De grootste reden waarom ik eigenlijk niet in dat middensegment wil werken. Te veel concurrentie, dus ook te veel gestunt. Alleen worden die shows steeds meer daaromheen georganiseerd. Van origine waren die distributeurs-shows dan ook eigenlijk bedoeld om als distributeur te laten zien wat jouw topspul kan doen, maar zonder de juiste doelgroep wordt het meer een ''kijk mij eens'' evenement. Op zich ook nog niet zo erg, als er nog steeds een dealerdag zou zijn die dan ook bezocht werd. Zij zijn uiteindelijk degenen die de spullen aan de man moeten brengen. Als echter 40 tot 50% van het deelnemersveld al dealers met eigen importbelangen zijn, ja, dan gaat dat ook niet meer werken. Het blijft een puzzel, zeker als je ziet dat shows zoals die van Studio Alkmaar, New Music en i-Ear eigenlijk uit hun jas gegroeide dealer-shows zijn waar dus eigenlijk een aantal concurrenten (andere dealers met eigen importbelangen) ook met hun waren staan. Feit blijft dat ik die shows persoonlijk leuker vind om te doen, met de afgelopen jaar in de Wisseloord Studio's gehouden ''30 jaar Rhapsody'' met stip op nummer 1! Die (eenmalige) show was zo druk bezocht, dat we op een gegeven moment zo goed als niet meer konden demo-en vanwege de echt te volle kamers, de set werd gewoon onbereikbaar omdat echt overal mensen stonden. Maar gezellig dat het was!

Dat snap ik heel goed, alleen, mijn probleem daarmee is, dat ik monitoren wil die het grootse geluid kunnen bieden die mijn ''Mastodonten'' geven. Dat bleek tot voor kort eigenlijk zo goed als onmogelijk. Thomas komt nu een heel eind met zijn Classic monitoren, maar daar blijft een relatief hoger prijskaartje aan hangen. Hij heeft hier zelf zijn units voor moeten ontwikkelen, simpelweg omdat de huidige fabrikanten niet kunnen leveren wat hij hebben wil, of alleen tegen absurde bedragen. Alleen TAD kan de kwaliteit die hij wil leveren, maar dan alleen op tweeter-gebied. Die tweeters kosten echter al ongeveer dat wat zijn monitoren moeten kosten, dus ook die is hij toen zelf maar gaan ontwikkelen. Voor zijn toplijn gebruikt hij trouwens wel de Berylium tweeters van TAD, zijn woorden waren letterlijk ''zo goed kan ik ze niet maken, dus dan gebruiken we die''. En natuurlijk zou Thomas Thomas niet zijn als hij ze daarna niet alsnog modificeert. In ieder geval, lang verhaal kort, vanwege de ontwikkelingen die hij heeft moeten ondernemen voor de classic lijn zijn er inzichten en units ontstaan die ook zijn Blumenhofer toplijn weer naar een hoger niveau hebben getild. Er zal alleen altijd een kostenplaatje aan vast blijven zitten.

Dat was ook mijn eerste gedachte, de verkopen echter laten weer wat anders zien. Dat gaat (ok, moeizaam, en ik kan alleen meten vanuit het hoge segment) weer steeds beter. Nu geloof ik niet dat dat steeds dezelfde klanten zijn, dus daar moet toch weer een bepaalde aanwas zitten. Die aanwas vind je echter niet terug op shows... Ik zag trouwens net dat New Music haar data heeft omgegooid om niet in hetzelfde weekend als i-Ear te zitten met hun show, Brussel dus op 30-11 en 1-12!

Het valt me overigens op dat op eigenlijk alle audio-gerelateerde fora er bitter weinig interesse lijkt te bestaan voor de landelijk georganiseerde audioshows. Is dat nu omdat er gewoon steeds minder interesse is voor dergelijke (van origine) audio uitjes, of is de stormvloed aan dealer-shows, waar ik zelf ook debet aan ben, hier eigenlijk de oorzaak van? De grootst georganiseerde audioshow die we hebben, de X-fi, trekt nog met moeite een 3.000 tot 3.500 bezoekers (ook toen het nog gratis entree betrof, dus daar heeft het denk ik niets mee te maken), eigenlijk absurd weinig. En natuurlijk, de Firato hoogtij dagen met over de 100.000 bezoekers, die komen nooit meer terug, maar als VAD (voorloper van de X-fi) was deze show toch zeker nog goed voor een 8.000 tot 10.000 bezoekers per editie. Dat heeft niets met de afgeschafte dealer-dag te maken, op die dag liepen er nooit meer dan 200-300 man rond. De New Music show in Brussel trekt pak em beet eenzelfde aantal bezoekers als de X-fi, zo'n 3.000 man, Alkmaar normaliter iets van 1.250 tot 1.500, de i-Ear show schijnt het dan nog het beste te doen met 5.000-6.000 bezoekers (althans, dat beweert men). Overigens, het circus wat wij High-End Munchen noemen, en dat is toch echt de grootste en ook nog eens wereldwijd georiënteerde audioshow in de wereld, trekt met haar 4 dagen ook maar 25.000 bezoekers. Is de audiofiel gewoon een uitstervend ras, of is hij gewoon show moe?

QUAD-raad staat er zo te zien met Astin Trew! Ben wel benieuwd wat daar van is geworden sinds de overname in China. Ik spreek Michael Osbourn (die op papier eigenlijk alleen nog als het Astin Trew gezicht fungeert) nog regelmatig, maar eigenlijk altijd draaitafel gerelateerd.

Ikke zondag, waarschijnlijk samen met Cock. Ben wel benieuwd naar de Gryphon opstelling. Ik heb er in het verleden voor bedankt, maar Hifinesse heeft het nu binnengehaald. Blijft een heel fraai merk. Het is 1 van de weinige shows waar ik zelf niet sta (doe buiten de X-fi en Munchen wel de iEar show dit jaar). Die show is precies tegelijk met de New Music Show, deze keer voor iEar gekozen.

Het hoort eigenlijk allemaal niet in dit draadje thuis, maar och... Als van de oude rockers bent, moet je die broekies van Greta van Fleet eens beluisteren, Led Zeppelin zou er bijna trots op zijn. Geen hardrock, rock is het zeker, en echt wel goed!

Je vergeeft me denk ik wel dat ik bij bovenstaande mijn tong moest afbijten?

Ah, nu snap ik waar je heen wilde! Herrie maken is asociaal. Ben ik met je eens hoor... Die motor heeft niemand echt last van (je wil niet weten hoeveel duimpjes omhoog ik krijg, rij ook eigenlijk nooit in de avond), en die muziek op oorlogsvolume? Dat is maar bij vlagen en nooit thuis, maar op kantoor. Laat die zich nou weer op een industrieterrein bevinden...

Zal wel loslopen, ik weet alleen nog niet helemaal waar deze afslag van Wol ineens vandaan kwam. Iets uit zijn rebellerende jeugd wakker geschud toen er een Harley voorbijkwam? Die fiets is gewoon een hobby van me hoor Wol, zit niet bij een club of wat dan ook, ja aangesloten bij de HOG, maar dat is iedere Harley eigenaar eigenlijk automatisch. Vanmiddag trouwens ff een stukkie aan het rijden geweest, en ja die oer HD roffel maakte het voor mij bijna een audiofiele dag...

En waarom niet? Ik hou wel van dat soort rariteiten. Ik heb toch al te veel draaitafels om te gebruiken, dus zoiets kan er ook nog wel bij! Nou, als ik dan als reactie daarop Rammstein op 120 dB draai, geef jij het snel op hoor. En mocht dat niet voldoende zijn, kan ik nog putten uit het oeuvre van Bass Alliance en Bass Syndicate...

Dat is een goeie, wat versta je onder PA? Als we naar liveconcerten gaan, luister je dus naar artiesten weergegeven via een PA (tenzij je natuurlijk alleen naar Klassieke concerten in de schouwburg gaat). Nu was toch eigenlijk het audiofiele streven ''zo natuurgetrouw mogelijk''? Dat is dus eigenlijk PA weergave. Ik probeer met mijn set-ups idd de druk, power , kracht en beleving van de muziek te vangen, misschien is mijn weg idd wel een beetje de PA weg. Maar ik vind het mooi, en velen met mij dus zie ik geen andere weg... Misschien is het ook wel een beetje het kind in mij, geen idee, maar ik heb onlangs behoorlijk wat gezeik gehad met onze controleurs op de openbare weg, de plaatselijk politiemacht. Mijn Harley is uit 1991, en die mag dus van de wet een motorgeluid van 101 dB produceren. Bij metingen krijg je, vanwege afwijkingen in metingen nog 2 dB kado, dus ik mag 103 dB produceren. Alleen, diezelfde wet zegt dus ook dat er dB killers gemonteerd moeten zijn! Die heb ik natuurlijk niet, zou ook niet moeten geven, die fiets van mij produceert 99 dB, dus ruim binnen de marge. Maar nee, die krengen moeten er in, zo niet, hup 380 euro per overtreding, want wij leven nu eenmaal in het land van de betutteling. Waarom nu even deze zijsprong? Een heel stuk van de beleving op zo'n fiets is uiteindelijk ook die hele kenmerkende sound, zo'n ongelofelijk mooie ronk zit er in die echte Harleys, dat wil ik er bij beleven. Ook zo met mijn muziek, ik heb zelf vroeger gitaar, bas-gitaar en drums gespeeld, die kenmerkende rauwe power, vooral in bassdrums, die wil ik voelen, ervaren, alsof ik er live bij ben. Niet dat slappe hap gedoe van tingel tangel setjes of dat smerige semi-geblubber van subwoofers. Leuk voor films misschien, maar verder moet je er verre van blijven. Dat live geluid zoek ik, en gelukkig ook velen met mij!

Yep, Cock en ik waren het dan ook over veel meer dingen eens dan oneens he... Absoluut, maar vergeet niet dat veel mensen een kant-en-klaar fabrieksproduct willen hebben die door de dealer geïnstalleerd wordt. Al die oude projecten (ja, ik heb er ook tig van) moet je zien als een hobby op zich. Als je er zelf niet aan kan klooien, is een groot deel van die hobby al verdwenen. Ik krijg er idd een kick van als ik zo'n oude topper van weleer op hetzelfde niveau (of misschien nog wel beter) krijg als de huidige fabriek-af toppers. Alleen, vergeet niet, uiteindelijk ben je dan ook bijna net zo veel geld kwijt als het kopen van een nieuw product, dus je moet het echt weer als een niche in de niche zien. Een extreem voorbeeld, ik heb 1 project uitbesteed aan Steve Dobbins in de VS (dus Carl, weet je in ieder geval 1 persoon uit mijn netwerk die ik soms inschakel) een Garrard 301 waar ALLES van vervangen wordt door nieuw gedraaide onderdelen, heel zwart wit gezien blijven eigenlijk alleen het serienummer en de schakelaars origineel, dan zit je uiteindelijk op de prijs van een Tech-Das. Alleen, heel eerlijk? Ik vind die Garrard dan toch echt beter. Nu moet ik er bij zeggen dat ik dit project kado heb gekregen, zelf had ik never zo veel geld aan een restauratie uitgegeven. Normaliter doe ik veel zelf, samen met Fred mijn technicus en Thomas Blumenhofer, dan zijn de kosten relatief laag, maar je koopt er nog steeds gewoon een nieuwe Feickert voor. Nog even over die Tech-Das, dat is nu een voorbeeld van technisch gezien zo superieur, zijn, dat je ook te ver kan gaan. Zie ook weer die snelheidsregeling om maar iets te noemen, tot tienduizenden achter de komma. Past wel prima in het straatje Magico en Solution, perfectie tot in het oneindige, maar daardoor zo clean, dat het voor mij gewoon echt te veel wordt. Sommige dealers pogen dit sets voor de gevorderde audiofiel te noemen, ik hou mijn mening dan maar voor me. Maar goed, ook daar is een markt voor, dus wie ben ik?

Laten we over 1 ding duidelijk zijn, iedere draaitafel ''kleurt''. Kijk alleen maar een keer naar vervormingscijfers, die van digitaal ga je gewoon niet redden. Wat dacht je trouwens van buizenversterkers? Luidsprekers is nog erger, die kleuren dan ook het meest. Nou kleurt alles in het leven: luister maar een keer flink sjagerijnig of met pijn in je kop, of op een mooie zomerdag waarbij niets in de wereld je dag nog kan verpesten. Klinkt je set ook ineens veel beter, is ook een kleuring. Die horde heb ik dus al heel lang geleden achter me gelaten, als ik het maar mooi vind! We draaien ook niet allemaal dezelfde muziek, dus zo vinden we uiteindelijk allemaal dat wat we het mooiste vinden, en daar is ook helemaal niets mis mee! Ik neem ook cd's op op tape, dat voegt op zeker wat vervorming en ook wat ruis toe, bijna iedereen vind het beter klinken. Wat is dan nu de heilige graal? Dat we oneindig nauwkeurige meetcijfers krijgen en naar zielloze muziek gaan luisteren, of dat we een set hebben waar we echt vrolijk van worden? Ik weet het wel. Wat mij echter met die tussenwiel tafels erg aanstaat, er zit bijna geen electronica in die de snelheid wel even voor je op orde houdt. Liefst tot in honderdsten achter de komma natuurlijk, want hoe nauwkeuriger, hoe beter... Daarmee ga je dus krijgen dat hij continue regelt: oei, te zacht, beetje bij, oh, das weer te hard, beetje terug, en dat dan honderden keren per seconde. Laat dat nou hetgene zijn wat ook weer een heel klein beetje leven uit je muziek haalt. Precies datgene wat Cock met zijn Sonore motorsturing ook voor elkaar probeerde te krijgen, veel power, hoge snelheid maar een langzame correctie, zodat dit niet hoorbaar meer zou zijn. Feickert heeft die controle ook niet in zijn tafel zitten, die stel je in en hij draait. Wijkt het een keer miniem wat af? Dat hoor je dus gewoon niet, gemeten in minuten klopt de snelheid gewoon wel. Zo krijgt uiteindelijk ieder datgene waar hij of zij blij mee is, precies zo als het moet zijn dacht ik zo? Nog even over die Reed tafel, die heeft die snelheidscorrectie er weer wel in zitten, ik ben al 2 jaar aan het vechten om die er uit te krijgen. Weet ik zeker dat hij, naar mijn smaak, nog beter wordt.

Nogal ja... Die rumble ga je in ieder geval niet horen, de ballen van zo'n tafel wel! Dat blijft toch steeds weer het hekele punt (ff lekker overdrijven) met die snaar-aangedreven tafels. Feickert krijgt het nog redelijk voor elkaar, Pluto met zijn 12A ook, maar verder... Blijft toch het karaktertrekje van bijna alle tussenwiel aandrijvingen, muziek krijgt ballen, oftewel een soort brute power. Blijft iedere keer weer een leuk experiment (als je ooit de kans hebt, bij A10 staat er ook 1, moet je echt een keer doen) die Muse 3A draaitafel van Reed, die kun je in pak-em-beet 2 minuten omzetten van tussenwiel naar snaar, hoor je direct wat die aandrijving doet. Tussenwiel meer power, snaar-aandrijving ietwat braaf, netjes is misschien een betere omschrijving. Trouwens, ff wat anders, iemand de nieuwe Ortofon SPU 100 al gehoord? Zit bij de concurrent, maar who cares, dat ding is GE-WEL-DIG! Beste SPU ooit!

Al eens een echt goed gereviseerde Australische (voordat het Philips werd) Commonwealth gehoord? Dat kan best een pijnlijk moment zijn, die zijn ZO verschrikkelijk mooi! https://www.artisanfidelity.com/new-products/commonwealth-12d3 Alleen een foto doet hem geen recht toe, klik maar even op het linkje, deze is gedaan door Artisan.

Hij staat nog in de VS, dus duurt nog wel even voor hij hier is, gereviseerd is en spelend is... Maar hieronder wat interieur kiekjes... ... idd een tussenwielaandrijving, voor iedere snelheid een eigen tussenwiel... Tis weer eens wat anders zullen we maar zeggen!

Soms moet je ook nog wat te hobbyen hebben. Een pak euro's stukslaan en het beste kopen wat er is (ok, dat is in the eye of the beholder) is niet zo moeilijk. Ik zoek met regelmaat naar leuke projecten, van die dingen die je weinig tot niet tegenkomt, iets waar iedereen van zegt: ''He, wat is dat nou?" Zoiets heb ik weer gevonden, een RCA BQ-2A Transcription draaitafel uit eind jaren 50... ...uiteindelijk zal het zoiets worden (ok, wel 2 armen, andere kleurstelling etc, maar dit is het idee in een notendop)... Soms moet je jezelf een beetje kietelen! Misschien is het uiteindelijk ook wel helemaal niets, maar als je het niet probeert, kom je er ook niet achter...

Da's een mooie! Thanks...