gvy

Dag Richard1, Ikzelf ga bij m'n esl's als volgt te werk: Ik plaats m'n statorraam (mdf) in licht gebogen vorm op m'n werktafel vast, door deze eerst vlak op de tafel te plaatsen , in het midden aan weerszijden een lijmklem te plaatsen, en vervolgens onder de twee uiteinden een blokje van 1cm dik te plaatsen. Dan ga ik m'n statordraden aanbrengen rond de nageltjes (of ook soms gaatjes), terwijl ik deze, zonder extreem te trekken deze met de hand zo strak mogelijk hou. Als dit klaar is , haal ik de blokjes, onder de uiteindes weg. Het MDF frame wil nu rechtveren maar wordt tegengehouden door de draden, die nu net als bij een boog echt strak komen. Vervolgens trek ik het frame recht door de lijmklemmen op de twee uiteindes te plaatsen, de draden zullen heel erg strak gespannen zijn en worden , met geschikte lijm tegen de dwarssteunen gelijmd. Goed laten uitharden en de stator is klaar, lijmklemmen kunnen verwijderd worden. Door de spanning zal de stator, nog steeds een lichte boog vormen, maar dit is geen probleem, vermits de tweede statorplaat hetzelfde doet in tegengestelde richting. Eens beide tegen elkaar gemonteerd worden met de mylar ertussen, krijg je zo een perfect rechte ESLplaat met heel strakke draden. Groeten Geert

Dag Game, Volgende hoodstukje " ESL bouwen" Pas op ik ben dus zeker niet die echte proffessional hoor. D'er zijn in de ESL club elektronici en theoretici die stukken verder doorrekenen dan mij, maar ik mag wel bogen op een pak bouwervaring, leeservaring en meetervaring en ik heb veel kennis opgedaan van ontmoetingen met "slimmere" esl bouwers en met fouten en problemen bij de bouw uit het verleden. Nu , nog een laatste keer terug over je magnetisme (en dan nooit meer ) Al eens het volgende bekeken: Stel er loopt een stroom door de draden die van voldoende betekenis zou zijn (wat niet zo is). Die induceert in de dwarse alu een stroompje. MAAR diezelfde draad komt daarnaast weer naar beneden: tegengesteld veld...... enz. De som = 0. Afijn laten we het er echt op houden dat je met een gerust hart die alu dwarsstaven kan gebruiken. OK strooicapaciteiten.: Weer eenvoudiger uit te leggen met plaatstatoren: 1 VB : je hebt de twee statorplaten. daarop kleef je rondom je afstandshouders, waartussen je membraan gespannen is . Het gedeelte van de metaalplaten onder de afstandshouders dragen niets bij tot het veld die het membraan in beweging zet. Ze verhogen alleen de totale capaciteit van de esl ( EN DAT IS TE VERMIJDEN) HET meest slechte koper..... Kom nu, ik wil hier geen discussie openen over zogenaamd zuiver en niet zuiver koper in kabels (we spreken dan over interlinks en luidsprekerkabels op lage spanningen) I'm a non believer, samen met vermoedelijk de meeste elektrotechnische mensen/ingenieurs onder ons. maar zoals gezegd, hierop ga ik niet in. Weet wel dat je op hoogspanning bezig bent en met heel kleine stromen. Weet ook dat je evengoede statoren kan maken uit ijzerplaat, uit aluminium, uit....., Dus in iedegeval maak je niet ongerust ...gewoon koper is OK Oeps... moet gaan eten. groeten Geert

Game, alsjeblief, Wat zou die flux in grootte kunnen zijn met milli Ampere stromen of kleiner. Als er al een magnetisch veld is ,dan is dit een totaal verwaarloosbaar in vergelijking met het elektrische veld die het membraan in beweging zet. Tenandere Aluminium wordt NIET magnetisch. Staar je hier niet op dood. Ik ga er niet aan beginnen rekenen... Ik heb het wel kort besproken met iemand die heel goed inzicht geeft in die dingen ( en eveneens alu houders heeft gebruikt). Het enige effect zou een straycapaciteit kunnen zijn, maar ook dat is gewoon kompleet verwaarloosbaar tov de capaciteit tussen stator en membraan. Maar ik verplicht je niet om alu houders te gebruiken, bij mij zijn ze trouwens van MDF, hoewel bij de volgende esl ze vermoedelijk om constructieve reden wel in alu zullen zijn. wat betreft de draden. fikier beweert dat teflon geisoleerde draad geen verbetering is tov gewone pvc geisoleerde, zelfs daarentegen Ik geloof hem. Als jij wil investeren in zilverdraad met teflon isolatie ( voor 300m of meer), is dat verloren geld. Ik denk dat je bij de bouw van een esl beter de echte constructietechnische problemen kan detecteren en oplossen. Vb1, hoe span en lijm ik de draden dat ze ten allen tijde in een perfect vlak blijven, ook als er temperatuurwisselingen zijn. Je zal zien dat dit de echte vragen zijn (draden hebben nogal eens de nijging slap te komen). vb2 Hoe breng ik een goede blijvende coating aan. vb3 Hoe span ik de mylar op beide panelen gelijkmatig op (om zelfde resonantiefrequentie te hebben) vb4 Hoe segmenteer ik vb5 Wat doe ik aan phase cancellation vb6 om de hoeveel cm moet ik de alu draadondersteuningen ideaal gaan plaatsen? (afh van dikte draad) vb 7 enz... enz. Als alternatief voor montagedraad , kan je ook experimenteren met trafo/spoel wikkeldraad. Deze heeft een zeer dunne maar goede isolatie. Het voordeel van de gewone litze montagedraad is nogthans dat die niet zo gauw in resonantie komt. (een stator moet nl zoals zijn naam zegt liefst NIET in beweging komen) Nu de niet geisoleerde draad zou ik absoluut afraden. ten eerste zet je op beide statoren de muziekspanning ( die tot 3000V of meer kan gaan, met vermogens van 100W of meer) Als je beide statoren tegelijk vastneemt, bij vollast, zal je het geweten hebben... PVC geisoleerde draad is volledig veilig. die heb ik al meerdere keren vastgenomen, dat voel je niet. Ook gebeurt het vlugger dan je denkt tijdens testen en proberen dat bij lage luide passages of als je de resonantiefrequentie van de ESL aanraakt, dat je membraan tegen de statoren aanslaat. Als je dan een laagohmig alumembraan en niet geisoleerde statoren (draad of plaat maakt niet uit)gebruikt, dan heb je vuurwerk. Bovendien kan je met goed geisoleerde statoren de polarisatie gelijkspanning hoger opdrijven voor er vonkoverslag zal zijn door de lucht, en zodoende is je rendement ook hoger. groeten Geert

Eh , ik geloof het niet GAME Aluminium is een niet magnetisch materiaal, dus je kan het echt gebruiken, het zal geen invloed hebben. Slaapwel, morgen weer vroeg op Geert

Wel GAME, Je hebt eigenlijk een punt hier Kijk bij mijn ESL constructie kom ik vanaf de secundaire van de trafo toe op de draden van mijn paneel, die onderaan en bovenaan allemaal aan elkaar liggen en zodoende dus een soort plaat vormen. de elektrode van de condensator. Ik zie het dus niet als een wisselstroom die door deze draden loopt van begin naar einde, maar als een stroom die aangevoerd wordt aan deze elektrode en door de luchtcondensator naar de 2e elektrode (stator) terug naar de secundaire. Maar eigenlijk vloeit die stroom die aangevoerd wordt en zich verdeelt over de draadjes er dus inderdaad wel degelijk en zodoende was mijn eerste stelling niet echt correct. Allee , ik heb het nogal moeilijk om dit te expliceren. Geert

Wel eh, Misschien is het voor de doe het zelver wel eenvoudiger een gedoteerde folie te gebruiken , dan zelf een coating aan te brengen..... Het is nl niet zo eenvoudig om ten eerste een goede hoogohmige coating te vinden of maken en bovendien gelijkmatig aan te brengen. Nogal wat coatings zijn hygroscopisch en hun weerstand verandert met de weersomstandigheden (luchtvochtigheid), wat het opladen van de ESL panelen beinvloed. Nogal wat coatings zullen na enige maanden, jaren stilletjes aan verdwijnen van het membraan, waardoor de ESL stiller gaat spelen. Ook audiostatics hadden dit probleem . Het meest vervelende is als dit niet bij beide ESL's gelijkmatig gebeurt. Een alugedoteerde folie met zijn lage weerstand heeft bovengenoemde problemen niet. Maar verlies hierbij vooral zijn nadelen niet uit het oog die ik in vorige post beschreef om je keuze te maken. Wat de stroom door de draden betreft... Lees nogmaals vorige post door waarin ik de stroomkring beschreef. Geert

Wel , de zilverkleurige folie is de zogenaamde alu gedoteerde folie, en die is dus extreem laagohmig. In mijn vorig verhaal heb ik uitgelegd, waarom die niet zo ideaal is. (migraties van elektronen over het membraan) Werkt dit nu niet??..... Wel verschillende mensen hebben hem gebruikt ( ik nooit) en zijn toch tevreden. Anderen hadden nogal wat problemen met het afvreten van de alu laag op de plaatsen waar de polarisatiespanning wordt aangelegd aan het membraan. Bovendien zal je veel sneller vonkoverslag (snelle krachtige ontladingen) hebben als je membraan een stator raakt (laagohmigheid zorgt dat elektronen zich snel kunnen verplaatsen dus grote stromen naar de plaats van kortsluiting, met een grote kans op beschadiging en gaten die in het membraan gebrand worden. Een membraan met grote oppervlakte weerstand, laat dergelijke snelle krachtige ontladingen nooit toe, dus weinig kans op vonken. Mijn persoonlijk advies... Als je de gedoteerde mylar reeds hebt, gebruik hem. Heb je hem nog niet, koop de niet gedoteerde en breng zelf een hoogohmige coating aan (geen grafiet wegens nog te laagohmig). Geert

Oeps GAME, Ik was weer te laat , terwijl jij je vraag stelde was ik nog op de vorige aan het antwoorden. Over lading staat een en ander in vorig verhaal. De stroom nu. De gelijkspanning of polarisatiespanning zorgt dus voor een lading op het membraan. (condensator of ESL dus blokkeert gelijkspanning). De stroom ontstaat door de signaalwisselspanning of muzieksignaal dat over de statoren wordt geplaatst. Nogmaals: zie die statoren niet als draden maar als twee platen. De stroom loopt door de secundaire HS spoel van je trafo komt zo op de plaat 1 van je ESL (of condensator) gaat dan via plaat 2 terug naar de trafo. Voor die wisselspanning vormt dit een circuit met een L (secundaire spoel trafo) een R (weerstand draad spoel) en een C (de capaciteit van het ESL paneel) en vormt zo een resonantiecircuit. Geert

Dag Game, Iets te laat , want FrankD gaf reeds antwoord. De bedoeling van een ESL is dat hij werkt in "constant charge operation" of dus met andere woorden , de lading op het membraan moet constant zijn , anders krijgt men niet lineaire distortion. De lading op het membraan ontstaat door het aanleggen van een hoge gelijkspanning tussen het membraan en de stator. De polarisatiespanning. Theoretisch zou men na het opladen, deze power supply moeten onderbreken, waardoor het elektron pad wordt onderbroken en de lading dus niet meer weg kan, maar..... vermits minieme lekken onvermijdelijk zijn (via vet, vocht of ander op de spacers, of verliezen door ionisatie in de luchtspleet),moet de HS unit aangesloten blijven. Daarom zet men een hoogohmige weerstand in de kring. Deze "charging resistor" zal zich verzetten tegen snelle stromen (of dus verplaatsing van elektronen)door de polarisatievoeding. Dit houdt de lading konstant. Om dezelfde reden is het gebruik van een hoogohmig membraan, te verkiezen boven dat van een alu coated membraan (laagohmig). Dit laatste zal namelijk vlugger elektronenstromen over zijn oppervlak toelaten, en dat is tegen de zogenaamde "constant charge operation". In een perfecte ESL zou de folie zich als een plaat bewegen en is de afstand folie-stator overal identiek. In zo'n geval is een hoogohmig membraan niet echt nodig, helaas in de niet perfecte ESL (van deze wereld), bevinden sommige delen van het membraan zich dichter tegen een stator dan andere op een bepaald moment in tijd. Hierdoor ontstaan de zogenaamde elektronenstromen over het membraan. Om dit te voorkomen dus beter een membraan met grote oppervlakte weerstand. Hoe hoog???? Dat hangt af van tijdsconstante....... maar dit voert ons wat ver. Een (veel slimmere) collega vriend ESL bouwer berekende vuistregelwaardes voor de oppervlakteweerstand : voor full range: >500megaOhm, voor hybride vanaf 100Hz:>100mega Ohm, voor hybride vanaf 500Hz: >20mega Ohm. groeten Geert

Dag Game, Je ESL is infeite een parrallelschakeling van 2 luchtcondensatoren. De lading Q die op die condensator staat is gelijk aan C (capaciteit van de condensator) x U (spanning tussen membraan en stator) De capaciteit is A (oppervlakte)/d (afstand stator-membraan). De lading Q wordt constant gehouden en is dus niet variabel. Dit wil zeggen dat als de signaalspanning U verandert .... en Q is vast...... De capaciteit van de condensator moet veranderen, zodanig dat Q= CxU blijft gelden. A kan niet veranderen (oppervlakte stator). Dus zal d veranderen (afstand membraan-stator) en komt het membraan in beweging. Je plaatst dus een (veranderende) signaalspanning over je twee statoren, die bovengenoemd effect creeren. Eigenijk vormen de draden van je stator niets anders dan een transparante plaat, die de geluidsgolven doorlaat. Vandaar de veelal gebruikte plaatstatoren (geperforeerde plaat ) die in commerciele esl's (quad..martin logan...etc)gebruikt worden. Je mag de draden dus niet zien als iets waar stroom doorloopt maar wel als twee platen waartussen een spanning staat Geert Maar lees hierover eens pg 24 en 25 uit Fikier.

Tsjen.. We zij plots weer verzeild geraakt in een discussie over laag weergave. Dat was niet het uitgangspunt. Ik ben het eens met spido dat een luidspreker die blokgolven kan weergeven ( hoewel die niet voorkomen ) heel goed bezig is. We weten (allemaal) dat de manger daar heel goed presteert. Die is dan ook in staat om een realistische weergave heel erg te benaderen. Wat Spido niet graag zal horen (maar Spido ik wil er echt geen discussie over beginnen, dat is mijn bedoeling niet , want ik apprecieer jouw standpunten over luidsprekerbouw heel zeker , al zijn het niet altijd volledig de mijne) is dat een vriend ESLontwerper, een ESL systeem heeft gebouwd dat bij metingen met blokgolven gelijkaardige resultaten geeft als die manger. En dat hoor je ook bij goed akoustische opnames . Geert

Game, Goed bezig. Eerst en vooral loopt er geen elektrische stroom door de statordraden. Je stator bestaat , zoals je wel weet, uit twee van die getekende delen, waartussen je membraan zit. Met andere woorden, tussen zo twee statorplaten plaats je het muzieksignaal. Alle draden van

Da's Rob Delugd, Die heeft wel ervaring met quad's en audiostatics. Groeten Geert

Awel, Eigenlijk ben ik het echt wel eens met jou. Hierbij kan je best de sub aktief en steil affilteren ( 24dB/oktaaf) rond de 100HZ of iets lager. Doordat je actief werkt kan je de sub qua rendement en filter nauwkeurig instellen op je bijhorende "monitor" Het midlaag woofertje (vb 8") uit je "monitor" zou ik eveneens in een gesloten kast steken met een strakke Q 0,6 . Die zal wel een vrij hoog -3dB punt hebben ( 80-110Hz) , maar dat is vermits de samenwerking met de sub geen probleem. Laat deze midwoofer gerust natuurlijk aflopen in het laag (geen filter daar). Het -6dB punt zal al veel lager liggen ( vermits een gesloten syseem wel eerder maar ook minder steil afvalt als een basreflexsysteem en dus natuurlijker) Als je dan (voor hifi doeleinden) je actieve sub eveneens ontwerpt in een gesloten kast met een Q 0.6 zal je een heel mooie homogene strakke bas en midbas krijgen. Uiteraard is het gesloten ontwerp niet voor hoogrendement superlage hometheaterbas, maar wel heel natuurlijk en subtiel laag voor hifi . groeten Geert

Boodie, Iemand die vragen stelt kraamt per definitie geen onzin uit. Maar ter zake. Ik begrijp dat je echt graag aan zelfbouw wilt doen. Ik raad je dan vooral aan om eerst eens een bibliotheek in te duiken en een boek te lezen over luidsprekerbouw. Je zal al veel opsteken wat de verschillen zijn tussen gesloten kasten en basreflexkasten, om maar de twee bekendste te vermelden. Je zal leren dat de kenmerken van een speaker deels gedefinieerd kunnen worden door de zogenaamde Thiele Small parameters. Sommige conussen zijn geschikt voor gesloten, andere voor basreflexsystemen, sommige kunnen successvol in beide ontwerpen. Maar vooral moet je beseffen dat je niet zomaar een luidspreker in een kast kan stoppen. of een bestaande luidspreker vervangen door gelijk welke andere. Een basreflexsysteem is heel gevoelig voor mistuning. De juiste kast afmeting, gecombineerd met de juiste reflexpijp diameter en lengte (aangevuld uiteraard door eventueel demping en vooral degelijke kastbouw) zijn essentieel. En dan spreek ik nog niet over het moeilijkste deel , nl een goede combinatie tweeter/ mid/ bas en bijhorend filter. Het beste boek is mijns inziens luidsprekerbouw van Vance Dickinson (is die naam juist geschreven??). Nadat je een beetje theorie hebt doorworsteld kan je wat gaan experimenteren met de talrijke software programaatjes die je op het net wel vindt, en dan pas aan het werk. De minste risico's als beginner loop je met een gesloten kast ontwerp. Wil je al die theorie niet doorworstelen, maar toch heel graag zelfbouwen. Hou je dan strikt aan een bestaand ontwerp. En wijzig hierin geen enkele maat en hou je aan de voorgeschreven luidsprekertypes en filtercomponenten. Ikzelf heb me een hele tijd beziggehouden met luidsprekerbouw, ben dan verzeild geraakt in bouw van elektrostaten en hybride systemen, en ik heb me al goe geamuseerd en met degelijk resultaat Veel succes Geert

Hoy, Het klopt dat niet elke versterker een ESL moeiteloos aanstuurt. Je hoeft evenwel niet exotisch te gaan. Ikzelf stuur mijn zelfbouw ESL's (met vrij heavy impedantiecurve) aan met een oude PIONEER A-777 (een A-717 of A-818 zijn evengoed). Zelfs mijn A-616 doet het niet eens slecht. Deze al wat oudere pioneerreeks is zeer stabiel, mooi opgebouwd, met een zeer stevig gedimensioneerde voeding. (OA 2 zware trafo's voor de A717/777/818 reeks). Ik heb dit jaar via Ebay duitsland er eentje op de kop getikt voor minder dan 200Euro. op deze versterker hebben reeds panelen gestaan met impedantie die in de hoge frequenties tot ver onder de 1 Ohm schoten (vanwege minder geslaagde step up trafo). Geen kik en absoluut goede weergave. Groeten Geert

(Sinter) BOB JAMES (Klaas) zei: In feite zou je de T 27 dus van het vertraagde signaal moeten aftakken, dat bestemd is voor het centrale deel van het membraan. Maar met al die spoelen in de signaalweg denk ik dat er voor een spreekspoelunit niet veel consumeerbaars meer van over zal zijn. Niet slim hoor BOB, Als je een dometweeter zou aftakken van het centrale deel (of welk deel dan ook) van een ESL. Je zit daar met een opgetransformeerd signaal van enkele 1OOden tot 1000en volts naar het membraan. Dat zou niet goed gaan als je daarop een 8 ohm tweeter aansluit ,denk je niet??? En dat heeft niets met die spoelen in de signaalweg te maken. Ondanks je afkeer, misschien toch eerst nog een heropfrissingscursus "hoe werkt een esl" volgen... Zo geef je jezelf (FIGARO) geen gevaarlijke tips. We zouden je hier missen hoor als het fout ging. vriendelijke groeten Geert

RITTAL heeft een gamma kontaktdoosstroken. Polycarbonaat contactdoosopeningen in een aluminium blank geeloxeerd profiel en verkrijgbaar in 4 lengtes. Je kan kiezen voor gewone stekkers of IEC exemplaren. Je kan ze voorzien van een netschakelaar of een overspanningsbeveiliging en ontstoringsfilter. Het EMC ontstoringsfilter biedt bescherming tegen hoogfrequente stoorspanningen uit beide richtingen, het netwerk en de aangesloten apparaten. Ze worden gebruikt voor inbouw in elektrische, maar vooral datanetwerkkasten voor de voeding van netwerkapparatuur en computers. Niet goedkoop, maar heel professioneel materiaal. typenummer DK 7240.XXX ( deze xxx wijzigt naargelang de gekozen uitvoering ) vb DK 7240.330 voor een exemplaar met 9 contactdozen en overspanningsbeveiliging en ontstoringsfilter. groeten Geert.

Hallo, Eigenlijk maak je de keuze van coating rekening houdend met de frequentieband die je paneel moet weergeven. Bij een full range paneel ga je sowieso voor een hoogohmige coating ( vanaf 1GOhm), Bij een hybride kan je kiezen voor laagohmige coatings. Een en ander heeft te maken met migratiestromen die zich voordoen op het membraan. Geert

Hallo, Vergeet niet dat als je de folie vervangt door een nieuwe mylar, dat deze ook nog gecoat moet worden met een hoogohmige coating. Tenzij je kiest voor een mylar met opgedampte alu laag, maar die is heel laagohmig en zou ik dan ook niet aanraden. Geert

Hallo, Ik vraag reeds aan het begin van dit topic, hoe de 9024 zich bij analoge aansluiting tussen voor en eind versterker gedraagt. Zijn voorganger was daar blijkbaar niet zo best. Kan dat echt niet eens geprobeerd worden en is er kwalitatief groot verschil tov digitale aansluiting?? review graag Geert

VEEEEEEEL mooier dat alfa prototype, Zo'n maserati rijdt hier in de buurt rond en eigenlijk vind ik hem een beetje plomp overkomen. De neus gaat nog, maar het profiel en de achterkant is maar zozo in real life. Geert

Zeg Eric, Nog ietsje ivm het gebruik van zo'n toestel in combinatie met ESL's... Als je de Behringer goed instelt (je gebruikt ofwel de feedback destroyer ofwel de parametrische equalizer) dan kan je de resonantiefrequentie van je ESL paneel volledig neutraliseren. Dit brengt automatisch mee dat je het globale laag verder kan doortrekken, zonder dat je vliezen tegen de statoren gaan klapperen en dus eigenlijk probleemloos iets luidere volumes en lagere bas kan verkrijgen. De resonantiefrequentie is namelijk een steile piek (soms meer dan 12 dB) op een bepaalde nauwe frequentieband in het laag, die ervoor verantwoordelijk is dat je al snel een veel te grote ongecontroleerde uitslag krijgt. Eens die weg.... Pas op , zoals Bas al aangaf, werkt dit alles binnen bepaalde grenzen en mogelijkheden van je weergevers. Maar toch de moeite waard, op voorwaarde dat ie voor mij tenminste ook analoog tussen voor en eind, goede resultaten geeft, zonder dynamiek verlies. Al eens geprobeerd Rene? Groeten Geert