The_Ark

Precies, Erjee! Om nog even op het meten van versterkers terug te komen:

Het gaat even om de grote lijnen, niet om de Kijkshop-details. Daarop is wel makkelijk prijsschieten. Excuses! Vervang 'Kijkshop-apparaat' in mijn betoog door een goedkope goede, zeg NAD of Rotel, en vergelijk de specs met een, zeg, dure, NAIM, GamuT of andere exoot. Weinig verschil toch? Toch grote hoorbare verschillen. Nogmaals: waar blijven die meetgegevens van: transparantie, pace&rythm, diepteweergave, uitsterven van tonen... ALS het zo goed te horen is DAN moet het toch eenduidig en wetenschappelijk te meten zijn???? Ik vrees dat technici dit niet kunnen, anders had iemand dit allang al gedaan... Maar, het blijft wel een uitdaging, niet?

Precies mijn punt: waarom geeft men geen meetgegevens die er WEL toe doen? Simpelweg, men weet niet wat men moet meten. Ik ben altijd geabonneerd geweest op Audio&Techniek en zelfs die konden vaak geen relatie leggen tussen het gemetene en het gehoorde... De denkfout die we allemaal maken. We gaan ervan uit dat als er verschillen zijn, we ze DUS moeten kunnen meten. ALS men dit kon, dan zou een high end apparaat toch beter meten en zou de fabrikant ermee te koop lopen? Heel goed dat je erover nadenkt. Audio&techniek heeft 15 jaar lang geprobeerd 'andere' dan gangbare metingen te doen. Soms met veel succes (bijv. puls-impedantiemetingen in speakers), maar vaak zonder succes. Ik heb een zolder vol met A&T's voor de bewijzen. Er is geen enkele relatie tussen het gemetene en het gehoorde. Dit is de grote reden dat The Absolute Sound (prima blad) nooit meet, maar luistert, i.t.t. bijv. Stereophile. Om mijn stelling kracht bij te zetten: Waarom is men nog niet eens in staat bijv. de voor audiofielen belangrijke 3D-weergave te meten? Dan zou je iedere speaker een waardering 1-10 kunnen geven. Waarom spreekt men wel vaak over Pace&Rythm, maar komt niemand met een meetmethode? Mijn punt is dat dit soort meetmethoden maar eens een keertje ontwikkeld moeten worden. Helaas in de huidige hifi-'wetenschap' kijkt men eerst wat men KAN meten en presenteert dit als waarheid, terwijl we eigenelijk zouden moeten zeggen: dit WIL ik meten en ontwikkel dan een (wetenschappelijk) meetsysteem. Totdat dit laatste het geval is, blijf ik openstaan voor de mogelijkheid van bijv. de 'houten volumeknop-tweak'.

Stel dat jullie allemaal gelijk hebben. Dan had de high end industrie geen recht van bestaan: 20 jaar terug hadden we toch al 'perfect sound'? (Philips Sony) Ook toen waren er al apparaten met 10-100kHz vlakke freq.kurve. Ook toen was de vervorming reeds <0,01%, onhoorbaar dus. Waar men m.i. de fout in gaat, is met de stelling "het is niet te meten, dus is het niet te horen". Stel dat dit waar is, dan moeten wij verplicht aan een mini-set en gewone goedkope kabels... Nee, wij audiofielen kopen toch bijv. een Marantzversterker en Denon cd-speler (in mijn geval) die hetzelfde meten als een Kijkshop-apparaat... Ik heb ze op het gehoor geselecteerd en daarna pas gekocht. Toegegeven, de kijkshop-apparaten kon ik er niet naast houden bij Multifoon:) Mijn stelling is "mensen horen verschillen, laten wij eens uitzoeken of en hoe we dat kunnen meten". Bij mijn weten is dit niet gedaan. Hadden we (of de hifi-industrie) dat wel gedaan, dan was deze discussie overbodig geweest. Overigens vind ik dat de homeopathie buiten de discussie gehouden had moeten worden.

Wel voorspelbaar deze reacties. Toevallig staat in de huidige Electuur een artikel met opsomming van tweaks. Elk van deze tweak en van de in dit topic genoemde, zijn onbewezen, simpelweg omdat het niet bewezen kan worden. Ook al zouden 10 vd. 10 mensen verschillen horen en beschrijven, de uitleg wordt door de rationalist niet geaccepteerd. De muziekliefhebber daarentegen, luistert eerst en oordeelt (en koopt) daarna indien de prijs/kwaliteit OK is. De audio-ontwerper, die moet verkopen, gebruikt deze tweaks stiekem en verzint een mooi technisch verhaal om de toegenomen geluidswinst te verklaren voor de buitenwereld. Overigens zijn van bijna alle genoemde tweaks door gerespecteerde audio-journalisten een positieve review gschreven. Al zegt dat niet alles. Feit is dat naast de ontwerper, minimaal 1 iemand verbeteringen heeft waargenomen. Of je het geld ervoor over hebt moet je zelf weten. Wat vaker geconstateerd is: als er verbeteringen waargenomen worden, zonder logische verklaring, worden eerst de verbeteringen ontkend en daarna de (verkeerde) verklaring verworpen en voila "dus" het werkt niet. Aan de andere kant: fantastisch ontworpen, oerdegelijke apparaten, met 0,00001% vervorming, goede onderdelen... die als brandhout klinken? Dat komt ook voor.

Eventjes via het forum vragen wat de beste scheidingsfrequentie is... daar zijn tientallen audio-ontwerpers hun leven lang mee bezig! Je impliceert dat de enige factor de gevoeligheid van het oor is. wat dacht je van - het spectrum van de meeste muziek-instrumenten - het spectrum van de menselijke stem het beste lijkt me om 1 instrument door 1 konus ongefilterd weer te geven. - het gedrag van de conus van de woofer ( is niet voor niets de reden uberhaupt om te filteren) Er zijn woofers zondanig speciaal ontworpen dat er geen filter nodig is. Er zijn breedband speakers die 100 Hz-10000kHz weergeven (Bandor, Manger). Ik zou beginnen de specificaties van je woofer goed door te nemen. Juist die lichte kunststof of metalen konussen hebben een enorme piek op bijv. 4 of 5 kHz. Ok

Het artikel van TNT-audio is geen onzin of onzorgvuldig, de auteur wilde simpelweg het maximale eruit halen. Zijn versterker was (al) een klasse A ontwerp en die hebben nu eenmaal een hoge ruststroom. Om een ander voorbeeld te noemen, de Musical Fidelity A1 had een ruststroom van 700 mA, en werd altijd loeiheet, maar klonk wel onovertroffen in die tijd en ik vermoed zelfs nu nog (maar ja, door die hitte gingen de onderdelen minder lang mee.) Mijn Marantz PM80 ruststroom is in klasse A 150 mA dacht ik uit mijn hoofd, en ik kan ze met een schakelaar in B zetten, maar die AKAI is klasse B of AB en ik weet niet of je die zomaar in klasse A kunt zetten. Daar is hij niet voor ontworpen, kwa warmteafvoer. Wat in het TNT-artikel wel heel duidelijk naar voren kwam is om die goedkope stofgevoelige potmetertjes DIRECT te vervangen door nauwkeurige multi-turn types. Kosten een paar euro's hooguit. Hiermee garandeer je ook op de lange termijn een stabiel resultaat en de bias wordt easy in te stellen. Verder vind ik toch echt wel dat je een schema zou moeten hebben, zodat je weet welk onderdeel wat doet en niet hoeft te gokken. Maar ja, de gezamelijk kracht en ervaring van dit forum is kennelijk voldoende.

Ik kan alleen maar vertellen wat ik gedaan heb om warmer laag te krijgen, en ik moet het doen met 1x 17cm. woofer!. Jij hebt 2x 20 cm's, dus er moet veel meer en warmer laag in zitten. Nadat ik alles met verstevigingen, balkjes, bitumen, dempingsmaterialen etc. al uitgeprobeerd had, bleef het laag nog steeds te slank en ik had me er al bij neergelegd dat het een eigenschap was van een 17 cm kevlar woofer. Toen heb ik ALLE dempingsmateriaal volledig verwijderd en ben een tijdje gaan luisteren. Wel, op alle aspecten werd het geluid tegen de verwachting in beter, en, geen van de te verwachten 'vastlopen', vervormingen etc. Toch was dat laag nog niet helemaal in orde, het was ietsje meer, maar warmer? Toen las ik in Vince Dickason's The loudspeaker building cookbook dat de luchtsnelhied in een kast zonder demping anders is en heb ik de poort opnieuw berekend en afgestemd. 50% langer in mijn geval. Sindsdien heb ik alles wat ik wil: warm en diep laag, meer stereo/ruimte-informatie in het midden en een zuiverder hoog. Hoe dat laatste kan snap ik ook niet, zal wel met harmonischen te maken hebben. p.s. tijdens luisteren dempingsmateriaal uit de luisterruimte zetten.

Ik had een oude Teac, die ik precies even snel wilde laten lopen als mijn Nak. Dan heb je een speciale, lange, dunne schroevendraaier nodig. 1. neem een 3 kHz toon op op je referentiedeck (van bijv. test-CD) 2. speel die af op je Marantz 5010 3. steek de schroevendraaier in het gat in de motor door het schuimrubber stofdopje heen 4. vergelijk met de cd-speler de 3 kHz toonhoogte en stel de schroef -het is meer een inwendige rem- af op het gehoor. Presto!

Let op: Alle Nakamichi's zijn zo eigenwijs een snelheid van 4,8 cm/s te gebruiken. Pas dus op met je "referentiedeck".

Er wordt vaak niet verteld Hoe je het moet doen. 1. in een luchtdichte zak (lucht eruit zuigen) 2. minimaal 5 uren in de vriezer 3. het belangrijkste: langzaam ontdooien, bijv. a. een dag in de koelkast b. een dag op een koele plek c. 1-2 dagen op kamertemperatuur d. dit proces een keer herhalen voor het beste effect

Jammer dat je geen multi-meter hebt. Dan kun je zelf: - de DC-offset meten (zou 0 (nul) millivolt moeten zijn; is wellicht iets te hoog) - de bias meten; je hebt de service-manual nietwaar? - de potmeter doormeten; dat is vaak een schuifpotmeter waar stof tussen kan gaan zitten, zeker op weinig gebruikte standen, zoals hogere volumes... De 1e 2 worden -als je hobbyist zou zijn- of er eentje in de buurt kent, volledig in detail beschreven op http://www.tnt-audio.com/clinica/bias_e.html. Succes, met het vinden van iemand die de klus kan klaren.

Ook ik vind dat je een open mind moet behouden; wat de boer niet kent dat vreet-ie niet. Reeds honderden, zoniet duizenden audiofielen (wereldwijd) vriezen vaak wat in. Dit wil nog niet zeggen dat het goed of slecht is, maar wij Nederlanders zijn (te) nuchter om uberhaupt zoiets te proberen of te testen! http://www.cryogenicsinternational.com/audio.htm

De bias wordt links/recht geregeld met goedkope potmetertjes. Die verlopen oiv stof etc. Nauwkeurig afregelen wordt dan heel moeilijk. Lees het artikel op TNT-audio over het vervangen van deze potmetertjes en nauwkeuriger instellen van de bias/dc-offset.

ik meen het serieus: de bevroren/ontdooide Monsterkabel met platte knoop zal beter klinken dan de oorspronkelijke. Maar ja, als je die weer invriest met een knoop, zal die misschien weer beter klinken. Sterker nog, om het effect te versterken heb ik in mijn gehele huis, alle (net)snoeren waar mogelijk voorzien van een platte knoop.

Inderdaad gewoon diepvriezer gebruiken. He, welk merk was dat oude spul, en is het nog steeds te koop? Hiermee kun je dus rijk worden!!! Probeer ook de volgende knoop uit: de platte knoop (let op dit is de enige die werkt vanwege het symetrisch karakter). Werkt als een soort ultra HF-filter. Resultaat: het klinkt beter (relaxter, natuurlijker, zuiverder). Zo strak mogelijk aantrekken. plaatjes platte knoop is ieder geval weer gratis. Doe dit ook met je jumperkabeltje, hoe goedkoop hij ook is!

Tsja hoe doe je dat met een geintegreerde versterker? Er bestaan zgn. attenuators die het ingangssignaal bijv. 10 dB verzwakken, zodat je het volume iets verder moet opendraaien. Misschien kun je er een lenen om het uit te proberen. Ze bestaan uit 2 weerstandjes per kanaal. Prijs weet ik niet. Je plugt ze in de ingang vd versterker, en de uitgang van de cd-speler gaat in de attenuator. Succes. ps. ik weet dus niet of warmte of de 'eerste Watt' iets met levendigheid te maken heeft. Als de oorzaak puur bij de versterker moet liggen, dan, vrees ik dat er teveel terugkoppeling wordt toegepast in het ontwerp. Dit kun je niet zomaar wijzigen. Er zijn modificateurs die dit misschien kunnen aanpassen, zoals Peter van Willenswaard, maar ja, dat kost geld. Zelf heb ik op eigen risico wel eens op een goedkope Denonversterker de feedback-weerstand verhoogd, en inderdaad, dat had zeer muzikale verbeteringen. Meer levendigheid, maar ook meer lucht en diepte. Edoch ik wist dat het gevaarlijk kan zijn ivm oscillaties e.d.

Nog een tip: leg de nieuwe kabels een nacht in de vriezer, dan een dag in de koelkast en dan een dag op kamertemperatuur laten komen. Er zijn ook bedrijven waar je het cryogeen (-90 graden) kunt laten doen en vervolgens 1 graad/ uur ontvriezen. Dit geeft echter precies hetzelfde effect. Deze tip levert veel discussie over het effect, maar is gratis. Werking? Nooit helemaal duidelijk geworden. Maar het feit dat vele high-end merken dit doen zegt mij genoeg. De techniek wordt ook gebruikt buiten de hifi, bijv. met gereeedschappen, uiteraard met andere doeleinden.

Heel misschien is het iets van de volumepot. Mijn Marantz PM-80II heeft op lagere niveaus van de potmeter hetzelfde. Maar andere bronnen dan CD hebben geen last, simpelweg omdat de volumeknop verder opengedraaid moet worden. Oudere cd's gaan ook prima. De cd's van de afgelopen 10 jaar echter zijn zo 'luid' opgenomen dat je de volumeknop amper open hoeft te draaien. En daar is die potmeter wellicht minder nauwkeurig. Als het geen gesloten Nobel of goede Alps is, kan er stof inzitten en dan moet hij eerst een bepaalde weerstand overwinnen... Maar ik weet niet wat er in die Classe zit. Zoek je een oplossing, of zoek je alleen maar een verklaring? Heb je onlangs alle contacten schoongemaakt en je speakerkabels gestript? Volgens Audio&Techniek moest je dat iedere 2/3 maanden doen, vanwege corrosie.

Behalve enkele High-End ontwerpers heeft nog nooit iemand gedoken in de invloed van de lay-out op het uiteindelijke resultaat. Wat intuitief wel vaak gedaan wordt: - signaalpad zo kort mogelijk - links en rechts symmetrisch - of alles symmetrisch (incl. voedingslijnen) Bovenstaande is O.K. Ik voeg 1 extra toe: - het signaalpad moet liefst in een rechte lijn lopen en - links/rechts moet parallel zijn - voedingslijnen daar weer parallel aan natuurlijk wat praktisch haalbaar is. Onbewust houden wij van rechte, parallelle signaalpaden, en dit onbewuste dringt door tot het oplossend audio-gehoorvermogen. Oftwel het klinkt gewoon beter. (Vandaar dat soms niet getwiste kabels beter klinken, zoals Nordost, terwijl andere beter meten...)

Ik heb een Linn K9, met fine-line tip, maar of die nog verkocht wordt weet ik niet. Afgezien hiervan, kun je volgens mij elk redelijk element laten "retippen" met een vdHull-naald. De kosten-effectiviteit echter is een andere vraag.

oordoppen kun je toch bij elke bouwmarkt kopen? Ik gebruik za altijd voor boorklussen en zagen etc. Ze zijn van een zacht soort kunststof dat je even moet inknijpen, inbrengen (in je oor) waarna ze uitzetten. Werkt prima! Waarom gebruiken ze overigens bij gehoortesten pieptonen? Beter zou zijn bandjes. Een pieptoon kan toevallig net in een dipje van een konus zitten, of piekje. Via luidsprekers heb je dan ook nog kans op cancelling door diffractie etc. Dit merk je door je hoofd even een paar cm te verplaatsen. Dit heb ik opgemerkt bij een meettoon van 16 kHz, via de cd op de luidspreker. Hoorde ik niet. Via de pitch-control op mijn Denon cd -speler op +10% gezet en voila, daar was het weer! 17,6 kHz of zo. Kennelijk heeft mijn dome tweeter een dipje bij 16 kHz. (Of mijn gehoor, dat kun je dus niet weten.) Mijn conclusie heren audiologen: gebruik smalbandige signalen!

Goud is veel duurder Zonder gekheid, Dieter Ennemoser heeft zelfs luidsprekers gemaakt met bronzen konussen. (Heeft ook weer andere nadelen, zoals gewicht.) Er zijn ook anderen die met het materiaal brons tweaken, bijv. pucks in cd-spelers door Clockwork Audio in Keulen. Op de site van Ennemoser staat uitgelegd waarom we eigenlijk meer brons zouden moeten gebruiken voor audio. Ik geef alleen maar een verklaring van de bronzen bearing tweak.

Helaas heb ik geen SME en dus de tweak niet uitgevoerd. Het lijkt me echter een prima tweak. Het resonantie-spectrum van brons is zeer 'muzikaal'. Dit i.t.t. andere metalen. Zie ook www.ennemoser.com alwaar ik overigens mijn C37 lak vandaan heb, maar dit terzijde. Bij TNT Audio waren ze in ieder geval enthousiast over de bronzen bearing.

Sorry, even terugkomen op het verplaatsen van de trafo: ik heb dat artikel niet meer kunnen vinden, helaas. Het gaat als volgt: 1. sloop de trafo en netsnoer uit de cd-speler. Teken alles goed aan, vooral de gekleurde draadjes. Nieuwe kast (of plank, zo je wil): 1. monteer hierin het inkomende netsnoer, een schakelaar (met een schakel-C'tje eroverheen tegen knallen), en de trafo. 2. de uitgang van de trafo is een kabeltje met pakweg 8 gekleurde draadjes. 3. dit kabeltje laat je lopen naar de cd-speler In de cd-speler: 1. voer het snoer door het achtergebleven gat naar binnen en 2. soldeer de gekleurde draadjes weer op hun plek. Klaar! Een kind kan de was doen .