Moeilijke vraag om zo even te beantwoorden.
Om vast te stellen of het 1e ,2e .... persing is zul je in het ene geval in de uitloop groef van de lp moeten kijken terwijl bij het andere label serie nummer ,labelkleur etc gewijzigd wordt.
In elke LP staan er diverse gegevens in de uitloopgroef gegraveerd.
Een heel mooi en duidelijk voorbeeld is de oudere Amerikaanse RCA
Als je 1 hebt pak em erbij.
Als je in de uitloopgroef kijkt zie je een nummer staan bijv. k2 ry1143 - 1s
De k2 ry1143 staan voor het nummer van de tape.(serie nummer lp in dit geval LSC-2345)
1S geeft aan dat het een persing is van de 1e matrijs. Een eerste persing dus.
Latere persingen hebben dus 2S ......12S in het vinyl staan.
Zo hebben veel labels een systeem om aan te geven welke matrijs is gebruikt.
En dan heb je nog het gespeel met serie nummers.
Een mooi voorbeeld hoe moeilijk het is is de volgende.
Columbia Simon and Garfunkel kcs-9914 Bridge over....
Latere herpersing jc-9914
De kcs is de eerste persing maar ook die is er in 2 persingen.
Het oude "360 Sound Stereo" label en de iets latere oranje label versie.
Je ziet dat het niet eenvoudig is om vast te stellen of het een 1e of latere persing is.
Ik ben daarom ook meestal een beetje wantrouwig tegenover de verkoper.
Er zijn catalogi in de handel uitgegeven door het blad Goldmine.
Hierin kun je veelal ontdekken wat een eerste persing is wat voor label, hoe het eruitziet etc.
( een nadeel is dat het veelal om amerikaanse lp's gaat)
Maar er staat meer in de uitloopgroef.
En voor mij persoonlijk meer interessant omdat het iets over de kwaliteit zegt.
Ook kun je vaak de handtekening van het mastering bedrijf of van de engineer vinden.
Hele bekende zijn TML oftewel The mastering Lab.(Doug Sax).
BG Bernie Grundman (zie de Classic Records heruitgaven)
In de oude Mobile Fidelity serie zie je vaak SR (Stan Ricker)
Stan Ricker gebruikt een vrij simpele code.
De eerste matrijs is gewoon A1 of B1 de tweede master wordt dan A2 etc.
En om het nog ingewikkelder te maken een A2 kan weldegelijk een eerste persing zijn wordt de testpersing van A1 afgekeurd dan wordt a2 de eerste persing.
Nog een aardig voorbeeld.
De meeste nederlandse persingen wo(e)rden ook in nederland gemasterd dwz er werd een kopie van de produktie tape naar nederland gestuurd en er werd een master gesneden.
Dus wanneer er op hoes wordt vermeld mastered by Doug Sax is het meestal niet waar.Je zult dan ook geen TML in de uitloopgroef vinden.
Er zijn uitzonderingen,wanneer bijv.CBS een geringe verkoop verwachte dan werden er vanuit de VS(in dit voorbeeld) 1 of 2 stampers toestuurd.(Stampers zijn de daadwerkelijke matrijzen die in het vinyl worden geperst)
Met als gevolg dat je wel TML in de uitloopgroef kunt vinden.
Dit verklaart dus ook waarom er weldegelijk klank verschil is tussen USA en Ned,duitse engelse etc.persingen.
Bij lp's luister je niet alleen naar de goeie of slechte opname maar ook naar het vakmanschap van de mastering engineer.
Leg een nederlandse Famous bleu Raincoat naast de amerikaanse ,door bernie Grundman gemasterd,en je snapt waarom.
Siep.
