Headshell

Goed ding. Had lekker zwaar plateau. Goed plateaulager. Is mi. een soort 701 maar dan snaar. Goed dus. Jan.

Waar ik mezelf telkens op wijs, is dat de verbinding tussen plateaulager en armlager oneindig stijf en dood moet zijn. Sommigen werken met een principiele plaatvorm. Dat is naar mijn mening niet het beste. Je werkt dus van binnenuit. Een doosconstructie is prima, maar dan vergeten sommigen in die doos een centrale massieve ligger te plaatsen, waardoor je het plateaulager weer op een vlak laat flexen. En dat moet dus niet. Ken je die DT van Nottingham Analogue? Met dat fantastische hardhouten centrale frame? Dat is nou iets waar je het mi. van moet hebben. En het armboard moet daar zo compact en stevig mogelijk tegenaan te monteren zijn. Dat mis ik bij de laatste ideeen van User 510 eigenlijk. Ik zou eigenlijk dit seizoen moeten beginnen met zo'n project met mijn TD160MkI, uitgaand van plateau, lager en motor. Dan kan daar die unipivotarm op. Grote ogen, kleine handjes... Jan.

Wat ik nog steeds niet helemaal begrijp: als je naar Assen moet vanaf Utrecht dan ga je toch niet over Arnhem? En dat doen ze bij de LP12 nou juist met die TD150- achtige armboards. Want hoewel sommigen zeggen dat de LP12 alles van de AR- platenspeler heeft, zie je net zo'n armboard als bij de 150. De motorplaat steunt wel op 3 punten op het subchassis, maar je gaat met die resonanties toch om een hoekje vanaf plateaulager naar armlager. Het armboard is een relatief slap onderdeel, aan het eind waarvan het armlager staat te hameren. Tenminste zo komt het bij mij altijd over. Een Td 160 heeft een subchassis dat een uitstulping heeft naar het compacte armboard net onder de armlagers. In principe is dat dus stijver. Jammer alleen, dat het subchassis daar zo benauwd weinig ruimte biedt om het armboard op vast te zetten. Veel gat met weinig staal eromheen. En de sparing in de motorplaat voor de armboard is ook al magertjes klein. Dat de veerpennen aan de motorplaat hangen lijkt ook al een zwak punt. Als je het echt star wilt maken, zou je de veren van onderen vandaan moeten ondersteunen, lijkt me. Maar dat laatste heeeft zowel 160 als LP12. Het plateau van de LP12 is mi. aardig wat zwaarder en misschien trillingsbestendiger dan bij de 160. Of het plateaulager beter is, zou ik niet weten. Ze hebben voor de motorvoeding natuurlijk bij de LP 12 op den duur oneindig veel mods in de handel gebracht, wat het tarief mi. steeds verder heeft opgedreven. Iets wat ik me de laatste tijd afvraag: is het motorunit-deel van een 160 MkI echt veel slechter dan dat van een MkII? Heeft iemand me daar een goed antwoord over? Ben beniewd..... Jan.

Dit is de Atrex of zoiets. Het subchassis zweeft op vrij opgestelde veren. Erg mooi. Klopt. Maar net zoals je bij de discussie over de TD150 met User 510 op vinyl engine hebt gelezen, vinden sommigen (ik ook) dat als je toch aan de gang gaat, dat je het subchassis zou moeten verstevigen. En dan ben je al aardig op weg om een heel nieuw subchassis te maken. Dan heeft User 510 de veren vervangen door stukken slang, wat eigenlijk het omgekeerde is van datgene waar Thorens op uitkwam: bladveren. Uiteindelijk ben ik steeds meer in gedachten gaan neigen naar kiezen voor massa: Misschien wel een centraal stijf frame, maar dan zwaar en erg resonantievrij en op spikes geplaatst. Motorhuis ook op spikes en de montageplaat van de arm zo stevig mogelijk tegen het centrale frame aan. Maar voordat ik aan zoiets begin wil ik eerst mijn Dual 704 op weg helpen. Benieuwd wat daarmee haalbaar is... Jan

Als je hem niet meer moet, mag ik hem heeh?

Van mijn beid draaitafelprojecten heb ik geen foto's. Het eerste was een erg complex geheel, dat ik toendertijd weggedaan wegens gebrek aan plaats. Het zware centrale frame was met 4 zware bladveerunits opgehangen in een ringvormig subframe, dat afzonderlijk was afgehangen aan 4 dunne rvs- draden vanuit 4 torens, die op een centrale basis plaat stonden. De bladveerunits werden geleid door horizontaal geplaatste stabilisatoren in 2 richtingen die de beweging beperkten tot de vertikale richting. 2 Dagen nadat het ding af was liep er een buurmeisje regelrecht vanuit de deuropening tegenop. Zonder een bocht te maken zelfs! Kon eigenlijk weer opnieuw beginnen. Lag helemaal uit elkaar... Het tweede project heb ik nu nog steeds. De afwerking is niet super, omdat ik het eigenlijk ben begonnen als een interessant experiment. Het betreft een centraal frame dat aan 3 sets elastieken hangt, waarvan het niveau is in te stellen met vleugelmoeren. De 2 motoren hangen in een zware schijf die in rubber is opgehangen tov,. het centrale frame. De motoren zijn van het gelijkstroomtype en zijn met regelschakelinhg en al uit bestaande platenspelers gehaald. Plateau en lagering zijn uit een bestaande vrij goeie Pioneer platenspeler. Plateaulager had weinig speling. Plateau gedempt/ verzwaard met dikke laag multiplex. Mijn eerste unipivotarm was een dunne aluminiumbuis die direct tegen het alum. huis van een Philips- element was gelijmd. De unipivot van vorig jaar is nu nog te vinden in een van de laatste topics va hifi.nl en op Vinyl engine. Ik kan hiet ook wel een link plaatsen. Een familielid heeft hem ergens op een directory van zijn site neergezet. Mijn unipivots zijn altjd samengesteld uit ashelft en kom van een balansmechanisme van een wekker. Dus die van toen ook. Wat ik wel erg bewerkelijk vind is de dawarsdrukcompensatie en dingen als de montagevoet voor de pluggen van de armbedrading. Die balsa- unipivot daar moest ik de ramdraden eerst nog vlechten en in een sleuf vastzetten onderin de balsa- staaf. Het maken van een arm is echt niet zo erg moeilijk. Momenteel ben ik alweer aan het schetsen op een 3-d cad- systeem aan een headshell voor mijn Dual 704- arm. Mijn Dual 505-MkI heeft al anderhalf jaar een vaste DHZ- headshell op z'n arm. Voordelen: licht en erg stijf. Jan.

In hoeverre ga je uit van delen die anderen al hebben voorbereid? Ga je zelf een arm bouwen ook? Neem je plateau plus lager van een bestaande draaitafel of koop je een speciaal zelfbouwplateau met lager? Ik heb dit soort dingen allemaal gedaan maar niet met een nieuw plateau + lager. Je moet natuurlijk kiezen tussen: - verend subchassis of vaste opstelling - vlakke plaat als basis voor het plateaulager of een soort ruggegraatframe op spikes - gimbal armlagers , meslager of unipivot of zelfs een Ladegaard- arm - balsa voor de armbuis, karbonfibre of aluminium - gelijkstroommotor of synchroon- wisselstroom Ik heb in het verleden een vrij complex loopwerk in elkaar gezet. De verende ophanging van het subchassis was samengesteld uit een apart deel voor horizontale en een del voor vertikale beweging. 2 jaar geleden heb ik weer een loopwerk gemaakt, weer verend maar dan met 2 motoren. En vorig jaar heb ik mijn 2e unipivotarm gebouwd, dit keer van balsa- hout. Ik maak mijn armen altijd volgens het 230mm/ 18 mm / 24 graden stramien. Dit staat voor effectieve lengte, overhang en offsethoek. Ik heb ook wel armen voorzien van een DHZ- headshell, om gewicht te besparen en om een torsievrije constructie te creeeren. Heb je specifieke dingen die je wilt weten? Stel gerust vragen. Jan.

Theo, ik ben geen electronicus, maar ik las dat je het leveren van spanning door een versterker belangrijk vindt. Nou ben ik geen electronicus hoor, maar naar wat ik me herinner, zeiden de goeroes John v.d. Sluis en Peter van Willenswaard altijd ( en nog steeds vermoed ik) dat een versterker op moielijke belastingen snel een grote stroomsterkte moeten kunnen leveren. Je zal antwoorden, dat dit hetzelfde is als wat jij beweert, maar op de een of andre manier denk ik, dat hun eisomschrijving kernachtiger is. In de elektroakoestiek is het tijdsdomein zowat het belangrijkste facte van de muzikaliteit. En deze heren beweerden m.i. dat een correct gedrag in het tijddomein en goeie fasereinheid direct afhankelijk waren van het talent snel grote stromen te kunnen leveren aan moeilijke belastingen. En dat juist bij complexe sprongsignalen het verschil tussen verschillende versterkers wat dat betreft goed naar voren kwam. Dus niet vermogen of spanning maar stroom, daar win je medailles mee in deze hobby. Lijkt me. Jan.

Rob, We moeten steeds weer beseffen lijkt me, dat de cantilever en de tip elk hun eigen wensen hebben. Enerzijds zou je willen, dat de arm evenwijdig aan het vinyloppervlak liep. Maar dat is alleen zinnig als de hoek van de cantilever 20 graden is. Want dat is uiteindelijk de belangrijkste eis, zou je zeggen. Maar dan reken je buiten de voordelen van een juiste SRA. En dat is de stylus rake angle. Dit laatste komt erop neer, dat je tip precies rechtop in de groef staat. Bij die extra dure elementen met hun lange contactlijnen langs de groefwanden en met hun dunne zijranden, ook langs de groefwanden, is deze eis helemaal belangrijk. Ronald haalt terecht het karakter aan van sommige duurdere elementen. Dus wie zal je zeggen of je tip precies rechtop staat. Je cantilever? Dan moet je de hoek tussen de tip en de cantilever weten en dan moet je de hoek gaan meten die de cantilever bij jouw VTF met het vinyl maakt. Zal de armbuis het je vertellen? Daar geldt eigenlijk net zoiets voor. Wat is de hoek bij de momentele VTF tussen armbuis en tip? Hoe kom je daar achter? Kijk, ik probeer alleen de verhoudingen te schetsen. Sommige deskundigen, zoals de bekende heer Van Den Hul zeggen dacht ik, dat een tip, die 2 graden voorover hangt, vaak het beste klinkt. Ik meen dat de prachtige site van de genoemde deskundige aangeeft, dat daartoe meestal het scharnier van de arm zo'n 5 mm omhoog moet vanuit de stand waarbij de buis horizontaal ligt. Op forums in de US wordt bijvoorbeeld gigantisch heilig tegen VTA aangekeken. Daar lijkt VTA wel het aller- belangrijkste. Dat zou ik zelf niet durven beweren. Maar ik meen, dat het herleiden van het probleem naar een horizontaal liggende armbuis weer een te makkelijke vereenvoudiging betekent. Het luisteren naar de effecten van VTA- variaties tijdens een soort cyclisch uit te voeren reeks van afstellingen lijkt me de beste procedure. Bijna alle verschillende afstellingsvarianten beinvloeden elkaar. Dan bedoel ik VTF, SRA, alignment, VTA, azymuth, anti-bias force etc, de hele club. Mijn idee is uit te gaan van een armbuis die bij de lagers hoger ligt dan bij de headshell. Er zijn zelfs liefhebbers die met een loep proberen na te gaan of de tip precies rechtop staat. Wat ook meespeelt is de invloed van de ingestelde VTF op een voldoend lineaire werking van het magneet/ spoel- systeem. Want als je je platen overdreven wilt beschermen met een erg lage VTF, wat ook echt amerikaans overkomt, dan zit je generatorsysteem in een niet- lineair gebied te schoffelen. Je zou m.i. eigenlijk bij de meeste elementen moeten streven naar het midden van het aanbevolen VTF- bereik. Of op het aangegeven optimum, als dat is vermeld. Mits je test- LP je daarbij natuurlijk geen spoorfouten meldt. Dit laatste hangt sterk af van de verstandhouding tussen element en arm. Of de genoemde VMS slechter is dan die 160 hangt weer sterk af van je muzikale smaak . Misschien ben je zo gesteld op de tonale definitie van instrumentaal timbre door die VMS, dat die ineens je voorkeur heeft. Het kan ook zo zijn, dat je die MC gedetailleerder vindt, waar best kans op is. Het leuke van keuzemogelijkheid tussen meerdere elementen is, dat je ze telkens weer kunt herontdekken. Waar vindt je dat bij andere dingen tegenwoordig nog? Ik heb zelf zo'n 22 elementen en ik vind het steeds weer boeiend om terug te vallen op modellen, die ik al weer 2 jaar niet meer heb gehoord. Maar goed afstellen van een arm- elementcombo eist echt wel een heel gepuzzel. Alleen op die manier kan je er goed achter komen wat elk element op zich muzikaal voor je kan doen in een bepaalde arm. Jan.

maximonster, het is in ieder geval wel bedoeld als een nuttige bijdrage. Bedankt voor je interessante vraag. Jan.

Beste aankoop: Tuner Sansui TU-S9 tweedehands voor 10 Euro. Dit model staat vrij hoog in de voorkeurslijst van FMTUNERINFO.com. De beste tuner die ik ooit heb gehoord. Slechtste aankoop: Garrard Zero 100 SB ,met Shure M44E element. Werkelijk een asbak van een draaitafel. Momenteel wordt op Marktplaats door iemand voor zo'n barrel 150 Euro geboden, dacht ik. Waanzin! Ze zoeken het maar uit, maar ik begrijp zulke dingen niet.... Waar ik nooit spijt van gehad heb: Rotel RA930AX versterker. Klinkt ongelooflijk goed voor zijn prijs. Maar die tuner slaat alles! En wat denk je van die Sansui tuner TU 217 voor 8.50 Euro? Ook een fantantisch ding. Ongelooflijk muzikaal. Doe ik nooit weg. Jan.

Mijn 160MkI heeft geen plastic binnenplateu. De arm is looiig: 16.5 gr effectief. En dat is nou niet speciaal slecht, maar maakt het wat moeilijker om de resonantiefrequentie boven die (sorry, volgens mij) minimaal gewenste 10Hz te krijgen. De armlagers hebben aan een slechter kwaliteitskontrolesysteem deelgenomen, heb ik gelezen. Dat over loopstabiliteit en poelie kan ook best juist zijn. Maar hoeveel dat scheelt zou ik niet kunnen zeggen. Uit dezelfde tijd moeten TD 150MkI en TD 150 MkII stammen. Hebben die dus ook slechtere slabiliteit en poelie? Want die worden alom hoog gewardeerd. En ik moet zeggen: ik zou best zo'n 150 willen hebben. Prijzen liggen daarvan nogal hoog. Ten onrechte dus? Ja, schaarsheid en legende- achtige reputatie van TD150 drijven de prijs op. Terwijl de 160 gewoon zijn opvolger is geweest. Jan.

Ik heb een aardige hoeveelheid HFC- reviews over deze dingen. Je hebt die modellen 1700, 2200 en RX, die allemaal een radiaalarm hadden. Ze zijn zeker niet echt robuust gebouwd in de zin van Thorens of Linn. Plateau en armlagering zijn echt veel lichter uitgevoerd. Het typische is, dat de reviews toch een waardering "goed vertonen. Nou, dat is een compliment waard. Ondanks de wat overdreven aandacht voor strak design is dat een hele prestatie. Komt in hoge mate door een geraffineerde technische optimlisatie. Armlagers functioneren goed maar met een beroep op de zwaartekracht. Arm heeft relatief erg goeie inwendige demping ondanks fabelachtige slankheid. Resonantiefrequentie heeft echter een optimale ligging, dus is erg gunstig voor de muzikaliteit. De elementen hebben in zekere zin een eigen karakter, maar horen (hoorden) muzikaal gezien bij de top van hun prijsklasse. Presteren trouwens net als mijn Benz MC20 E 2 het best boven 22 graden Celsius of zo... Ideaal weer dus nu. Waarom zit ik niet op dat zoldertje van me? Het plateu is erg licht en heeft minimale demping te verwachten van de rubberen strips. Handicap dus (volgens mij, sorry). Toch is het algemene resultaat bewonderenswaardig. Bij de tangentiale modellen denk ik dat het gehoormatig niveau niet zoveel beter was dan bij de bovengenoemde modellen. Omdat die voor hun prijs al zo goed waren. Hetzelfde effect heb je bij Dual mijnsinziens. Een 505 was al zo goed voor zijn prijs dat het een DD als een 704 met zijn flexende headshell en resonerend contragewicht niet zelfs gehandicapt wordt, muzikaal gezien. De motor van de 704 bevat een armlager dat door het lager van de 505 misschien overtroffen wordt. Zo'n duurdere speler maakt het zichzelf moeilijk. Je moet namelijk zooveel goed doen in zo'n geval. Eenvoud is vaak een voordeel bij DT's! Jan

In ieder geval prima dat zo'n onderwerp gedachten losmaakt. Dat is op zich een perfect iets op zo'n foum. Het is wel even opletten waar ik begin met antwoorden. Eerst Joboton: "Je bagatelliseert m.i. ten onrechte de effecten van de toenemende fouthoek. Het is juist vanwege de grote effecten van die fouthoek dat er zoveel aandacht gegeven wordt aan het juist positioneren van het element in de arm." Enerzijds is het mogelijk, dat een element door de afgenomen snelheid zoveel aan spoorprestaties verliest door zijn laksheid, dat je het al gauw aanziet als een fouthoekprobleem. Maar wat mijn standpunt is: de echte gevolgen van fouthoek, daar wordt, rekening houdend met de toenemende vervorming door lagere snelheid, mijnsinziens in voldoende mate rekening gehouden door regelingen als de standaard IEC- Bearwald- afstemming. Het betreft in feite harmonische vervorming volgens de artikelen die ik erover las. En daar zijn we niet zo gevoelig voor. Dit in tegenstelling tot die spoorfouten die ik eerst (bij "enerzijds") noemde en die gewoon hoorbare netelige lossingen zijn van de groefwand vandaan. Dat is dus echt grof geweld. Dat moet je dus niet aanzien voor het gevolg van de slechte geometrie. De kern van de genoemde officiele afregeling is het creeeren van een zo laag mogelijke maximum optredende gewogen fouthoek. Gewogen fouthoek is de vervorming met daarop een toeslag die rekening houdt met de afname van snelheid. Dus niet alleen puur de gemeten geometrische fouthoek, maar dan gecompenseerd naar de manier waarop we die hoek gehoormatig ervaren. Als je over de hele plaat alles gaat uitzetten wat die gewogen fouthoek betreft, krijg je altijd 3 mxima: 2 naar de ene kant (positief, zeg maar, en 1 naar de nadere kant. Nou hebben ze deze 3 bij de standaard- regeling alle 3 eender gemaakt qua grootte. Dus je bereikt een optimum. Want de 3 hoogtepunten zijn in deze situatie echt zo laag als maar te bereiken valt. Dat is in feite geen bagetelliseren door de officiele afregeling, maar het minimaliseren van nadelen en dus optimaliseren van het mechaniek in gehoormatige zin. De werkelijk optredende hoorbare vervormingen zijn dan bij normale armlengten zeker niet storend. En dan blijf ik natuurlijk zeggen: als je armontwerp de afregeling tenminste mogelijk maakt. En als je het in de smiezen hebt hoe het moet en dat ook werkelijk zo uitvoert. En als je element z'n overige afregelingen ook al niet super zijn uitgevoerd, dan loopt het gewoon door de lage snelheid uit de hand in die binnenste groeven. En dan houdt het volgen van de groefwand handhandig op. Te lage VTF en dito resonatiefrequentie maken het er niet beter op. Viking zegt het volgende :"De Baerwald geometrie die je naar verwijst is mi geoptimaliseerd voor klein fouthoek aan de binnenkant, ten koste van een wat grotere ergens anders. Met en pivot arm is er alleen twee punten die correct zijn (fouthoek 0). " Ik moet zeggen, dat er natuurlijk 2 nulpunten zijn. Maar waar de officieele afregeling (en zijn broertjes die er in de buurt liggen) liever op let, zijn niet die nulpunten, maar eerder de 3 genoemde maxima aan gemeten fouthoek. De afregeling let er niet op waar de nulpunten liggen, maar biedt een optimalisatie, waarbij de 3 maxima in de kromme voor gewogen fouthoek zo minimaal mogelijk zijn. En ik moet zeggen: in feite hebben ze er een sterk staaltje mee gepresteerd. Want het bereikte maximum ligt bewonderenswaardig laag. Ze benoemen de resultaten dan ook niet als hoek , maar als hoek gerekend over de coordinaat: graden per mm. Daar zit het "gewogen" - facet al in. Als je de fouthoeken namelijk in absolute zin uitzet blijven ze prachtig binnen twee rechte lijnen die straalsgewijs vanaf de spindle zijn getrokken. De lijnen worden precies geraakt in 3 punten. Je krijgt dus evenveel gewogen hoek- hoeveelheid positief en negatief. Het is een super- uitvinding die de kwaliteit echt met sprongen heeft verbeterd. Echt. Vta heeft Sodejuu uitgelegd. En Sodejuu: Dat klapperen. Ja.. Je kunt het misschien wel met een sluisdeur in zijn zittingen zien. Elke zijwand van de doorvaart heeft een groef waar de sluisdeur langs op en neer gaat. Dat heb je ook een beetje in de groef van een LP. Als de groeven voorover of achterover zouden hellen, zal de sluisdeur niet mee kunnen draaien doordat hij vast zit in zijn eigen geleidingen, bovenin het frame boven de sluis. In de LP- groef is dit natuurlijk een tapse versie hiervan. De uitslagen van de groef bemen de gedaante aan van sleuven bij hogere frequenties, want de uitwijkingen zijn erg scherp. De duurdere lijkt met zijn lange hoge zijruggen met slank contour op die sluisdeur en zit aardig klem in de felle amplitudegolven van ed intense hoogfrequente signalen. Hij past er lekker in, ja, daar wordt hij juist zo duur voor betaald. Maar bij die warps helt de groef voor/ en achterover. En die sleufven erchts en links ook. Maar de tipruggen links en rechts worden rechtop gehouden door de cantileverophanging. Wat gebeurt er: er zijn herhaalde uitdagingen langs de opgaande helling. En er komt steeds meer hoekafwijking onderling. Op een gegeven moment wordt de tip het zat. Door de tapse tendens knlt hij ertussenuit, uit dit gemartel vandaan. Er wordt een kritisch punt gepasseerd, waarbij de boel net knel loopt. Dan is er net nog genoeg sporing. Maar ineens: plop! De elasticitiet van de groefwand katapulteert de tip eruit. Die kleunt omhoog. Plotse spoorfout. PLOP of KLAPPER hoor je in een paar miliseconden. Wat die tip die komt een eindje verderop weer in dit ongelijke - hoeken- geweld terecht. Bij een sferische tip of een tamme elliptische heb je dat niet. Er is in meerdere mate een overgangsgebied. De tip voelt geleidelijker aan dat het uit de hand gaat lopen. Wordt gewoon verdrongen, omdat de zijcontouren niet van die lange slanke aanlegtracee's hebben over een groot hoogtebereik. Het lijken daarentegen meer op bollen dan op sluisdeuren. Ze worden dan ook geleidelijk verdrongen, in plaats van plotseling geconfronteerd met een climax. Dit is een ellendig gevolg van het ernstigere schrobeffect van de korte tangentiale arm. Het effect wordt nog versterkt naarmate het vertikale armlager hoger ligt. Het schrobeffect heeft behalve een hoekeffect ook een snelheidseffect. En dit is helemaal erg afhankelijk van de hoogteligging van het vertikale lager. Want als de arm naar voren kantelt neemt de horzontale afstand vanaf het armlager ineens af. En dit verschil heeft meer invloed naarmate het armlager hoger zit. Vaak zit dat ook nogal hoog bij korte tangentiaalarmen. Zeker niet op vinylniveau in ieder geval. Die lage plaatsing is makkelijker te bereiken bij radiale armen. Het schrobeffect zal door deze afstandsvariaties snelheidsvariatie en dus wow-effecten teweegbrengen. Als reactie op Scat-man en niet eens zo erg bedoeld als tegenspraak: Over het principe "wrijvingsloos". De tangentiaalarm heeft (meestal) een volwaardig gimbal- lager in 2 richtingen. Daarachter wordt de kolom waar de lageras in zitten stevig vastgehouden door de servo- installatie, die zelf bepaalt waar hij zich bevindt. In redelijke zin dus een stevig flatgebouw als basis. Wrijvingsloos dus niet helemaal en eigenlijk niet eens zoveel anders dan het wrijvingsachtige van een radiaalarm . Je bent gewoon hier ook gewoon met de lagers getrouwd. Er zijn wel periodieke verplaatsingen van het flatgebouw, maar die worden zo sloom mogelijk in- en uitgeleid, hopen we. En gebeurt blijkbaar ook zo. Nee, dat bedoelik niet met klapperen. En in de uitloopgroef gaat het flatgebouw slim in een sukkeldrafjemet de grof mee. Vrij aardig zonder klapperen. Maar dan luister ik al niet echt meer mee.

Zo'n 790 is echt wel een goed ding, zeker tweedehands. Nieuw waren ze namelijk nogal aan de prijs. Had de motor van een Dual 721 samen met betere regelelectronica. Interne stijfheid is bij een tangentiaalarm natuurlijk makkelijk erg goed te krijgen. En de plaatslijtage zal mi. niet zozeer kleiner zijn door betere fouthoek maar wel door betere spoorstabiliteit wegens hogere resonantiefrequentie (dank zij lagere effectieve massa bij gelijkblijvende naaldcompliantie). Er zijn dus voordelen te behalen. Zeker. Maar lage effectieve massa en interne trillingsweerstand zijn vaak bij radiale armen ook te bereiken, zeker wanneer een groot deel van het budget dat is verbonden aan fabricage van een tangentiaalarm vrijkomt voor keuze van verfijnde fabricagetechnieken en hoogwaardige materialen. Ik zou echter niet durven beweren, dat een wat zwaardere arm of een radiale ipv een tangentiale arm altijd meer plaatslijtage ten gevolge heeft. Want er zijn meer parameters die daar invloed op hebben. En er was twrouwens ergens nog een superzware tangentiaalarm. Eminent dacht ik... Een nadeel van korte tangentiaal- armen is het beruchte "schrob"- effect: met het ritme van de warps varieert je VTA. Dat heeft bij sommige elementen tamelijk veel (variabele) invloed op de voicing. Elementen met tipvormen als Fine Line, Micro- Ridge, Weinz Paroc, Vandenhul- profiel etc., zijn bijvoorbeeld erg gevoelig voor variatie van VTA. Vanzelfsprekend. Die hebben erg lange contactlijnen langs de groefwanden. je hoort ze mijnsinziens duidelijk "klapperen", net als bijvoorbeeld die shibata-tip van mijn Nagaoka JT322 op golvende platen. Jan.

Hier vindt je zo'n papieren instelmal voor de geometrie: http://www.draaitafel.info/draaitafelindex.html Waarschijnlijk eerst even kleiner schalen bij het printen. Het scheelt bij mij zo'n 5 %. Jan.

Je ziet op Marktplaats, Ebay en andere tweedehandsmarkten soms geboden en/ of gevraagde bedragen waarvan ik somd denk: volgens mij ligt dit of dat helemaal uit balans. Ik zie op dit moment een Garrard Zero 100 SB waar ze zo maar 110 euro voor bieden. Leuk voor de verkoper, hoor. Maar MIJNSINZIENS (let op) is hier de boel niet in balans. Als je dit vergelijkt nmet wat het publiek biedt voor een Technics SL-5 tangentiaalspeler of een SL- J2, wat echt bijna net zo goed klinkt, dan wordt voor de laatste categorie vaak niet mee dan 40 Euries geboden. Als ik nou eens een lijstje zou maken van underdogs en lievelingetjes, dan zou het er zo uitzien: Underdogs, die eigenlijk een beter lot verdienen volgens mij: - Dual 505- alle modellen - Technics tangentiaalspelers- niet schaars en echt met goed geluid. Slecht tweakbaar- o.k.! - Micro- seiki- armen - De betere Lenco's met tussenwiel Lievelingetjes - Garrard zero 100SB - Dual 704 mi. overgewaardeerd - Philips GP 212 electronic - Shure V15- alle modellen- over het paard getild - Stanton triple-E 681- overgewaardeerd door handel en journalisten - Thorens TD110 en 115 - Linn Sondek- woekerprijzen. Spelers goed, maar tegen dit geld? - De latere Lenco's met andere aandrijving dan tussenwiel Op de goeie koers, dus op juiste waarde behandeld: - De meeste Thorens- platenspelers behalve model 110 en 115, die zijn overgewaardeerd - SME- armen - Japanse spelers met S- armen Wat zijn jullie gedachten hierover? Heb je misschien een paar opmerkingen die mij wat kunnen corrigeren? Graag. Jan.

Zo'n tangentiale arm is wel prima, maar echt noodzakelijk blijkt de uitvinding ervan niet te zijn. Anders waren alle platenspelers ervan voorzien. Het is nogal een inspanning om zo'n ding te ontwerpen en bij de fabrikage komt meer kijken dan bij een radiale arm. Als je zo'n radiale arm geometrisch goed ontwerpt en in de praktijk netjes afstelt, heb je gehoormatig nagenoeg geen last van vervormingen door fouthoeken. Daar zorgen die officieel genormaliseerde "gewogen fouthoek" procedures wel voor. Dus het gehoormatige argument voor tangentiaalarmen valt niet echt vol te houden mijnsinziens. O.k., ze zijn niet echt verkeerd, die linaire dingen, maar het is wel een hoop inspanning voor iets wat in de praktijk nauwelijks invloed heeft. Je kunt voor hetzelfde budget je inspanningen veel beter besteden aan andere dingen als interne stijfheid van de arm, design- en productiekwaliteit van de lagers, juistheid van de instellingscalibraties en de genoemde geometrische finesse, enzovoort. Er zijn op het WEB aan alle kanten tabellen te vinden waarin je bij een bepaalde effectieve lengte de goeie overhangmaat aantreft. Werk je vervolgens met een goeie protractor en een loep naar de punten 66 en 121mm toe dan is het probleem echt uit de wereld, ook voor de binnenste groeven. Jan.

Als je het hebt over de toename van de vervorming naar de binnenste groeven heb je te maken met de verminderde groefsnelheid en met geometrische problemen. Ze hebben voor dit laatste de door mij hierboven genoemde systemen uitgevonden, waarvan dan volgens mij de IEC Bearwald- methode een van de bekendste is. Het is een van de sytemen die werkt met een minimale gewogen hoekfout. Er zijn daarbij niet alleen 2 punten, 66 en 121 mm van belang maar ook een juiste overhang horend bij de gegeven montageafstand. Deze 2 facetten, gecombineerd met het gebruik van een goeie protractor, di. een geometrische instelmal, gecombineerd met een sterke loupe, maken het mogelijk om een zo klein mogelijke vervorming te krijgen wat betreft de geometrie van de arm. Bij deze geometrische methoden is rekening gehouden met afname van de groefsnelheid. Andere afstellingen, waarvan je mi. moeilijk kan zeggen dat de ene veel belangrijker is dan de andre, zijn: zenith, , SRA, VTA, azymuth, bias force, waterpas stellen en VTF, hier even in willerkeurige volgorde geplaatst. Toen we nog op HiFi.nl zaten heb ik nog ergens iets gevonden dat OOPS heet, en waarmee je zonder scoop je azymuth kan afstellen, dus louter op het gehoor. Al deze afstellingen moeten in een soort cyclisch patroon worden uitgevoerd. Want alles beinvloedt elkaar. Je bent dus wel een tijdje bezig. Het is voor een amateur wel te doen, maar een goeie test- lp en een naaldkrachtweger zijn eigenlijk onmisbaar. Bij de handelaars is de belangstelling wegens het geringe commerciele belang van vinyl sterk afgenomen. Behalve bij die firma in Sneek en nog een of 2. Werkelijk, zo karig is het. Zelfstudie brengt je een eind op weg. Moet je dus wel gemotiveerd zijn. Maar als je elke 14 dagen van element wisselt is het natuurlijk min of meer zinloos om dit allemaal overhoop te halen. Jan

maximonster, fijn dat je zo'n vraag stelt. Prima. Joboton en Edwin hebben zeker gelijk mi. Maar sorry, Joboton, met jou ben ik het niet helemaal eens. Het effect is in basis wel aanwezig, maar als de geometrie echt volgens de regels is afgesteld volgens het juiste systeem, dan valt je argument weg. Want het systeem is er. Maar dan moet de platenspeler dat systeem wel mogelijk maken. Dus in zekere zin heeft Joboton gelijk. Namelijk als het niet uitvoerbaar is of als het niet is toegepast. Dan draait het je aardig de nek om. In basis klopt het argument dus. Ik moet verder opmerken, dat allerlei soorten slijtage en afstellingsfouten elkaar altijd versterken. Zodat je allerlei varianten hebt tussen het naar omstandigheid ideaal- haalbare en een totaal verwaarloosde situatie. En die 2 situaties kunnen erg ver uit elkaar liggen. Jan.

RoelD, deze modellen heb ik al jaren beluisterd op demo- weekeinden. Ik vind deze luidsprekers expressief. Je kunt ook zeggen: open en helder. De laagweergave is erg gedetailleerd, vind ik. Soms kan het hoge midden een beetje amerikaans- hard worden, zo'n Totem- achtig idee krijg je dan lichtelijk. maar nog niet de helft van het echte Totem- effect. Vooral als het ingewikkeld wordt, zullen achtergrondgeluiden in het hoge midden ietsje fase- fout worden tussengevoegd naar mijn gehoor. Maar de meerderheid van het instrumentale timbre wordt heel goed gedefinieerd. Ik vind, dat je vrij goed kunt horen, dat het geluid vanaf de woofer over de tweeter heen naar de middriver moet springen. Je wordt er van tijd tot tijd wat gewaar van, tussen neus en lippen door. Dat geeft de bovengenoemde effecten. Maar het is erg minimaal. Als je ermee kunt leven, is het een klasse- luidspreker, die erg dicht in de buurt van mijn standaard van geluidsvrijheid, de Tannoy D700 uitkomt. Vergeleken met die be;gische Link- modellen is het steengoed. En ze hebben niks van het korrelige van veel Dynaudio's. De latere topmodellen als de AW 32 kregen er steeds minder last van. De ontwerper zegt wel dat je niet moet luisteren met het idee, dat het geluid die sprong moet maken, maar ook als ik dat effect niet zag, had ik de effecten zeker nog gehoord. En de speciale ontwerpeigenschappen kunnen af en roe wat tubbey klinken, als er een aanhoudendeorgeltoon op de juiste frequentie wordt gereproduceerd. Maar er staat erg veel tegenover: deze dingen zijn het tegenovergestelde van elektrostaat- achtig vlak. En ook niet bandjes- achtig droog. Precies goed gepeperd qua kleuring. Dat mag ik juist wel. Er komen wel degelijk geluidswaaiers of timbrenaalden met structuur de luisterruimte in. Dat gevoel dat je hebt bij een goed communicerende luidspreker. De slopende vraag: gebeurt hier wel wat, heeft het wel guts genoeg, is gelukkig daardoor helemaal niet ter sprake. Het lijken me wel moeilijke belastingen, dus de versterking moet hem goed in zijn greep kunnen nemen. Gevoelig lijkt me ook voor het type kabel. Boeiende en waardevollre luidsprekers met goeie kwaliteits/ prijsverhouding. Topunits in een geniaal kastconcept. Maar met een paar kleine bij- effectjes. Jan.

Hebben ze dan gisterenavond ook gezegd welke interlinks ze tussen CD- speler en versterker hadden zitten? Met andere combinaties van CD- spelers (dezelfde 3) en uiteenlopende modellen kabels was de uitslag misschien wel kompleet zijn omgekeerd. Jan.

Pie_err, - de arm is zwaar, wel tegen de 17 gram. Dat is niet direct slecht, maar je kan er beter elementen in zetten met een wat lagere compliantie. Ik zou er een hi- output mc- element in zetten - een nieuwe snaar en een goeie afstelling van de ophanging doen wonderen - een andere mat scheelt ook, al heeft iedereen er een andere visie op, wat voor mat dan wel de beste is. Als je interesse hebt, wil ik nog wel mijn visie hierover geven, maar die is nogal persoonlijk - een goeie cinchkabel ipv de bestaande is en eerste vereiste, lijkt me - een aparte aardkabel onafhankelijk van de 4 elementaansluitingen maakt hem muisstil - stevige bodemplaat met flinke gaten - dempen van subchassis en plateau - smeren van het plateaulager - zilveren plaatje van de headshell afhalen, zodat je met normale boutjes en moertjes terecht kunt. Succes, Jan.

Een aantal opgezocht: http://jphii.com/photo7.html http://www.positive-feedback.com/Issue9/vsacdr4.htm http://joemacjr.home.att.net/diyproject/links.html http://www.cognitivevent.com/av_empire.html http://www.my-micro.de/ http://www.oaktreeent.com/Stereo_Turntable..._CD_Players.htm http://www.teresaudio.com/fame/ http://www.aiko.com/roscoe/diysystems.html http://www.aiko.com/roscoe/airbearingarm.html http://www.theanalogdept.com/ http://www.vandenhul.com/artpap/phono_faq.htm http://www.tnt-audio.com/sorgenti/armdesign_e.html http://www.hi-fiworld.co.uk/hfw/bgturntables.html http://www.hi-fiworld.co.uk/hfw/oldeworldeintro.html http://www.stereotimes.com/archives.shtm#9 http://www.sondek-turntable.com/ http://home.c2i.net/jantoresvart/turntables/ http://www.furious.com/perfect/vinyl4.html http://www.michell-engineering.co.uk/reviews/ http://www.audiocostruzioni.com/pagina-man...e/Lp12setup.doc http://www.hifiplus.com/t-rev12-2.html http://www.audioroundtable.com/Turntable/ http://www.kabusa.com/setup.htm http://www.kuzma.si/kuzma_menu.htm http://www.michell-engineering.co.uk/turnt...re_gallery.html http://www.originlive.com/troubleshooting_turntables.htm http://www.needledoctor.com/s.nl/c.ACCT106...ljGr5XDqQLvpAe_ http://www.roksan.co.uk/ http://www.hifiheaven.com/turntables.htm http://audionova.nu/innehall/turntable.htm http://homepages.tcp.co.uk/~nroberts/#OtherInterests http://www.high-endaudio.com/links_he.html http://www.audiotools.com/ http://www.vinyl-lebt.de/SME/DL103/Thumbnails.html http://www.avahifi.com/root/audio_basics/index.htm http://www.audioasylum.com/cgi/d.pl?audio/faq.html#vinyl http://www.audiocircuit.com/Structure/905-...ds%202&Code=THO http://www.stefanopasini.it/My%20Turntables-Main.htm http://www.xs4all.nl/~rabruil/amb.html http://www.enjoythemusic.com/magazine/archives/ http://www.enjoythemusic.com/tablehistory.htm http://www.audioinvest.no/thorens/th_turnt.htm http://karstenw.gmxhome.de/seife.htm http://www.1st-in-turntables.com/9/index.html http://audio-nirvana.fortunecity.net/pag_eng/frames_eng.htm http://moze.cicada.com/audio/ttsetup.html http://www.simplyblack.net/english/Wally/wally_%20setup.htm http://www.geocities.com/minidiscman99/ttsetup.html http://www.audiomap.com/tips/turntable-setup.php3 http://www.gcaudio.com/resources/howtos/ttsetup.html http://www.digital-daydreams.com/tech/show_tech.php?id=39 http://www.audiophilia.com/features/cartridge_setup.htm http://www.turntablebasics.com/advice.html http://www.ecoustics.com/Editorial/Reviews.../Recent_Date/5/ http://www.stereophile.com/analogsourcereviews/ http://www.fl-electronic.de/analog/tonabnehmer.html http://www.phonoinfo.de/1024/html/body_thorens-spezial.html http://www.needlz.com/library/bookofshure.asp http://www.audiomax-ltd.com/analog.htm http://www.britishaudio.co.uk/ http://www.on-off-hifi.de/ger/shop/pls.shtml http://www.wohnraumakustik.de/shop/default...efe80382f3b7db1 http://www.hifi-regler.de/shop/plattenspie...811224f846be756 http://forum.audiogon.com/cgi-bin/fr.pl?eanlg&1&ctg&0&50& http://www.diyaudio.com/forums/forumdisplay.php?forumid=11 http://www.envogue-24.de/ http://www.wilson-benesch.com/analog.html en dan zijn er nog een paar Thorens- sites: http://www.theanalogdept.com http:// http://www.aca.gr fotos

Alco, wat voor een klasse platenspeler staat er op die foto? Heb je enig idee? Ik trouwens niet...Wil het wel weten, natuurlijk, eventueel.... Jan.