Jump to content

multichannel effect bij stereo opstelling?


Kraus vonBentinck
 Share

Recommended Posts

Is het mogelijk om bij een juiste luidsprekeropstelling en een stereo opname toch een multichannel effect te realiseren? Ik bedoel hiermee of je het effect kunt ervaren dat stemmen/instrumenten achter de luisterpositie vandaan lijken te komen. En zo ja, zijn er opnamen die van dit effect gebruik maken of proberen te realiseren?

 

 

Link to comment
Share on other sites

Yep...

 

Ik snap wat je bedoelt...   je kunt wat "truken" met stereo-opnames en waarbij bepaalde geluiden klinken,
of ze zeer ver buiten je speakers, vandaan komen.

 

Zoals de blaffende hond van Pink Floyd / Roger Waters (nummer ben ik ff kwijt)

 

Zo heb ik een opname van Supertramp, waarbij het geluid, achter me vandaan lijkt te komen

Link to comment
Share on other sites

Dat moet zeker mogelijk zijn. In de jaren '80 had ik een opname van een stukje computermuziek, Gecomponeerd op een computer en het geluid gegenereerd met een computer. Die computer was geen PC of Mac o.z.i., dat was er nog niet. Maar een PDP10, kaliber waar de giro de boel mee bijhield destijds. De tonen leken hun fysieke oorsprong overal in de ruimte te hebben. Voor de speakers, achter de speakers en ook achter je als toehoorder. Onderlinge fase is hier het toverwoord.

 

Leuke anekdote: In die tijd werden ook de Magnapan planars met veel tam tam geïntroduceerd en trots gedemonstreerd door TAN audio in het Novotel in A'dam (parallel aan de Firato).  Natuurlijk wilde ik het effect ook wel eens op zulke dipolen horen. Dat was nog spectaculairder: De noten ping-pongden door de hele hotelkamer. Ik vond het prachtig dat 2 Maggies een dergelijk 3D effect konden neerzetten. De heer TAN zelf was alles behalve amused  :confused: Te onbekend? Te onherkenbaar t.o.v. tingel tangel demomuziek. Wie zal het zeggen? :lol:  (Ben bang dat het gewoon niet verkocht).

Link to comment
Share on other sites

Dat moet zeker mogelijk zijn. In de jaren '80 had ik een opname van een stukje computermuziek, Gecomponeerd op een computer en het geluid gegenereerd met een computer. Die computer was geen PC of Mac o.z.i., dat was er nog niet. Maar een PDP10, kaliber waar de giro de boel mee bijhield destijds. De tonen leken hun fysieke oorsprong overal in de ruimte te hebben. Voor de speakers, achter de speakers en ook achter je als toehoorder. Onderlinge fase is hier het toverwoord.

 

Leuke anekdote: In die tijd werden ook de Magnapan planars met veel tam tam geïntroduceerd en trots gedemonstreerd door TAN audio in het Novotel in A'dam (parallel aan de Firato).  Natuurlijk wilde ik het effect ook wel eens op zulke dipolen horen. Dat was nog spectaculairder: De noten ping-pongden door de hele hotelkamer. Ik vond het prachtig dat 2 Maggies een dergelijk 3D effect konden neerzetten. De heer TAN zelf was alles behalve amused  :confused: Te onbekend? Te onherkenbaar t.o.v. tingel tangel demomuziek. Wie zal het zeggen? :lol:  (Ben bang dat het gewoon niet verkocht).

 

Leuk dat je dit verteld. Ik ken mr. Tan van erg dichtbij op een aantal audioshows. Ik heb gezien hoe hij de kamer inrichtte, de apparatuur opstelde, demonstreerde, welke muziek hij koos en welke verhalen hij er bij koos. Dit was allemaal heel erg behoedzaam. Er mochten geen fouten gemaakt warden, daar werd hij n.l. later op afgerekend.  Dat was b.v. ook de reden dat de Verity luidsprekers in een hoek stonden en niet mochten spelen. Het kwam toen gewoon niet uit de verf zoals hij het voor ogen had. Maar ook, dat er bewust een kleine kamer werd gekozen. De Magnepans hadden maar een laag rendement en er moest toch een realistische geluidsdruk kunnen worden bereikt.

Dat hij niks met surround had, denk ik niet. Er is ooit een VAD show geweest waar ook een vijfkanaals surroundset was opgebouwd. SACD was toen in opkomst.

Een jaar geleden kwam ik hem nog op een show tegen. Hij heeft enkele jaren geleden een herseninfarct gehad, maar is daar wonder boven wonder vrijwel geheel bovenop gekomen.

Voor mij, was hij een van de groten van de audioshows.

Link to comment
Share on other sites

Oh het was beslist een aimabele man, zeker. Volgens mij draaide hij destijds met Harman versterkers. Het waren i.i.ig klasse-H versterkers met een voor die tijd fabuleus piek vermogen van 500W. Uiteraard konden ze dat maar kortstondig. Hoewel het een cassettebandje was waar ik de muziek op had staan was het tocht wel erg pulsief.Hij was ook wel bang dat zijn Maggies dat niet konden hebben kan ik mij herinneren. Hij koppelde destijds zelf mijn cassette recorder af om erger te voorkomen. Helaas vergat hij om het volume even terug te draaien en werden we op een flinke brom en wat knallen getrakteerd, tja...  :cool2:

Link to comment
Share on other sites

Okay. Niks nieuws onder de zon dus, zo blijkt uit het verhaal van Pjotr. Wel grappig dat iemand uit de business gruwt van iets wat later een echte moneymaker zal blijken. Ben ook gelukkig niet de enige die het effect hoort.

 

Maar....als je dat effect hoort, zegt dat dan iets over de juistheid van de luidsprekeropstelling? M.a.w. doet het effect zich alleen voor als je de speakers min of meer optimaal hebt staan of is daar geen verband? Het lukt namelijk niet als je de speakers zo maar ergens neer plempt.

 

Bij mijn vorige speakers vond ik het heel duidelijk waarneembaar bij Perfect Sense van Roger Waters. De stem van Hal, de computer die langzaam maar zeker door Dave wordt ontmanteld, klinkt dan overduidelijk van linksachter. (I'm afraid, Dave.... ,my mind is going :) ).

Met met nieuwe speakers heb ik net zo lang zitten schuiven tot ik hetzelfde effect had in de veronderstelling dat ik dan qua opstelling goed zit. Of ben ik hier aan het fantaseren en is my mind going, too :confused:

Link to comment
Share on other sites

Okay. Niks nieuws onder de zon dus, zo blijkt uit het verhaal van Pjotr. Wel grappig dat iemand uit de business gruwt van iets wat later een echte moneymaker zal blijken. Ben ook gelukkig niet de enige die het effect hoort.

 

Maar....als je dat effect hoort, zegt dat dan iets over de juistheid van de luidsprekeropstelling? M.a.w. doet het effect zich alleen voor als je de speakers min of meer optimaal hebt staan of is daar geen verband? Het lukt namelijk niet als je de speakers zo maar ergens neer plempt.

 

Bij mijn vorige speakers vond ik het heel duidelijk waarneembaar bij Perfect Sense van Roger Waters. De stem van Hal, de computer die langzaam maar zeker door Dave wordt ontmanteld, klinkt dan overduidelijk van linksachter. (I'm afraid, Dave.... ,my mind is going :) ).

Met met nieuwe speakers heb ik net zo lang zitten schuiven tot ik hetzelfde effect had in de veronderstelling dat ik dan qua opstelling goed zit. Of ben ik hier aan het fantaseren en is my mind going, too :confused:

Opstelling, akoestiek en de daarmee op tijd aankomende fase zijn alles voor dit soort effecten. Dus: een 60 graden luisterdriehoek, geen reflecties van wanden, vloer en plafond en apparatuur die de fase zonder versmering weergeeft.

Link to comment
Share on other sites

Ik weet niet of je überhaupt wel kunt spreken van "juistheid" met dit soort grappenmakerij. Het is nu wel jammer dat dat bandje met de vele verhuizingen zoek is geraakt. Of waarschijnlijk samen met veel andere CC in de vuilnisemmer is beland. Het was ook een soort probeercompositie, meer als studie. I.i.g. heb ik toentertijd in het geheel niet op de speakeropstelling gelet.

Edited by Pjotr
Link to comment
Share on other sites

Opstelling, akoestiek en de daarmee op tijd aankomende fase zijn alles voor dit soort effecten. Dus: een 60 graden luisterdriehoek, geen reflecties van wanden, vloer en plafond en apparatuur die de fase zonder versmering weergeeft.

Dat klinkt toch als een soort kwaliteitsmaatstaf en een bruikbaar criterium bij het zoeken naar een optimale plaatsing/opstelling als het effect dus wel degelijk bestaat.

Link to comment
Share on other sites

Dat klinkt toch als een soort kwaliteitsmaatstaf en een bruikbaar criterium bij het zoeken naar een optimale plaatsing/opstelling als het effect dus wel degelijk bestaat.

Het blijft bij effecten. Zoals een stem naast of achter je. Echter, in het publiek zitten of instrumenten als groep achter me, heb ik nog niet met een stereoset gehoord.

Dat neemt niet weg, dat dergelijke opnamen van belang kunnen zijn bij het opstellen van de luidsprekers en luisterplaats. Maar ook bij het beoordelen van de akoestiek. Ik heb ergens een cd met dergelijke geluidsprojecties. Ik meen dat die ooit door het blad Audiophile is uitgegeven.

Link to comment
Share on other sites

Geluisprojecties zijn leuk. Misschien een stereo gimmick leuk te ervaren. Kun je met zo'n effect je luidsprekeropstelling goed mee afstellen?

Afstellen niet, maar wel beoordelen of het klopt. Het gaat dan alleen over stereoweergave, dus niet over tonaal bereik. 

Link to comment
Share on other sites

  • 2 weeks later...
  • 7 months later...

Kortgeleden heb ik kennis gemaakt met een stereo-opname format met de naam Sonorus Holographic Imaging, dat is ontwikkeld door de Nederlander Arian Jansen. Om muziek in dit format te produceren wordt het analoge signaal bewerkt. Men beweert dat het resulteert in een sterk ruimtelijke stereoweergave. Het Amerikaanse label Yarlung Records heeft recent enkele albums in dat format op de markt gebracht. Op deze pagina https://www.yarlungrecords.com/sonorus/ staan enkele testfiles die op deze manier zijn geproduceerd. Ik moet zeggen dat het wel indrukwekkend klinkt, vooral de eerste 2 files. Er wordt wel bij gezegd dat je speakers precies goed moeten staan, dat je speakers in fase moeten zijn en dat de weergave alleen goed kan worden gehoord op de sweet spot of vóór de sweet spot. Ik ben nieuwsgierig of iemand wel eens naar muziek in dit format heeft geluisterd en wat de bevindingen zijn. pagina

Link to comment
Share on other sites

Dank je,

ik sta altijd  open voor leuke dingen. Even zonder gekheid: tussen de stereo en de Sonorus opnames is hier een groot verschil in ruimtelijkheid waar te nemen maar sinds ik een audiotegel onder mijn set heb liggen is dat sowieso al ontzettend verbeterd.

Link to comment
Share on other sites

Ik weet niet of het voor alle muziek een aanrader is, heb alleen de eerste beide demotracks beluisterd en die vond ik wel indrukwekkend.

Maar probeer het zelf eens zou ik zeggen, de link staat in Berny's post. En experimenteren met opnames zal altijd wel blijven, de mens blijft onderzoeken.

Link to comment
Share on other sites

Met de magnepan's (ook in grote ruimte zonder reflectie en veel geluidsdruk..... juiste bakken erachter) en 180 graden is normaal en vaak meer (beetje afhankelijk van hoe het gemixed is). Maar denk dat het voor de meeste speakers zo is: goed systeem en goede akoestiek.... kom je een eind.

Dan heb je inderdaad nog "van vroeger" de 5 kanaals opnames (best leuk en soms ook goed als het goed gedaan is en alleen geschikt bij muziek waar dat bij kan .... klassiek lijkt me dat helemaal niks) en met de meeste moderne surround systemen kun je gewoon van stereo 5 kanaals maken (dolby pro-logic II, auro 3d, etc .....). Heb wat van die opties op mijn HT systeem en doet die best aardig. Of concert hal mode, etc .....

Allemaal geknutsel, beter dan goede stereo: neen en komt niet in de buurt. Leuk speelgoed wat mij betreft.

 

Link to comment
Share on other sites

Create an account or sign in to comment

You need to be a member in order to leave a comment

Create an account

Sign up for a new account in our community. It's easy!

Register a new account

Sign in

Already have an account? Sign in here.

Sign In Now
 Share

×
×
  • Create New...