Jump to content

Ruststroom Opnieuw Instellen?


Karma
 Share

Recommended Posts

Even een vraag aan de techneuten op dit forum. In mijn versterker wil ik de emmitterweerstanden vervangen voor draadgewonden types zonder inductie en met nauwere tolleranties. De huidige tollerantie is 5% en dat wordt 1%. Moet de ruststroom nu opnieuw gecontroleerd worden als ik deze uitwissel? Is er nog meer waar ik op moet letten? Het gaat om weerstanden van 0,22 ohm.

Link to comment
Share on other sites

Even enkele wedervragen en een antwoord:

 

1. Welke versterker is het?

2. Hoeveel emitterweerstanden (of sourceweerstanden) zitten er in totaal in?

3. Gewone axiale "inductie-vrije" draadgewonden weerstanden bestaan niet. Hoeveel watt zijn de bestaande types?

 

En wat antwoorden:

1. Feitelijk het enig zinvolle wat je kunt doen is ze te vervangen door Caddock MP series maar die hebben een TO-220 behuizing en daar moet je de ruimte voor hebben (lukt meestal wel hoor). Pootjes wat uitbuigen indien axiaal en indien radiaal (die witte ceramische blokjes) dan past het zo ook wel

2. Op deze oplossing na de beste is 5 stuks 1 ohm metaalfilm in parallel per weerstand, vermogen hangt af van originele waarde. Moet je ook de ruimte voor hebben, meestal moet je de hoogte in waarbij de onderste weerstanden het heetst worden.

3. Meet eerst de ruststroom op door de spanning over die oude weerstanden te meten.

4. Zet versterker uit en ontlaad de voedingselco's met een dikke weerstand van bv. 10 of 22 ohm!!!

5. Na vervanging de ruststroom opnieuw controleren en zonodig bijregelen.

 

Op zichzelf zou naregeling niet nodig moeten zijn maar beter zeker weten.

 

Foto van inwendige helpt misschien.

Link to comment
Share on other sites

beste KT,

 

Fijn dat je toch nog reageert na onze botsing op AF eerder. Je reactie wordt in ieder geval van mijn kant op prijs gesteld.

De versterker is een Rega Elicit. Er zitten per kanaal twee sanken torren in en ieder kanaal heeft één weerstand. In totaal dus 4 emitterweerstanden. Op de weerstanden zelf staat geen wattage, de weerstand bevat ook geen kleurcode. In de (nieuwe) Rega Elicit-R worden metaalfilm weerstanden gebruikt met kleurcode. Ik schat in dat die 5 watt zijn. Maar ik ga liever aan de veilige kant zitten. Een foto van de Elicit vind je hieronder, maar helaas zitten de emitterweerstanden onder het stuk zwarte koelrib van de eindtorren. Ik kan indien nodig wel een foto nemen van de binnekant van mijn Elicit, maar dat moet dan dit weekend:

 

http://www.lifestylestore.com.au/media/catalog/product/cache/1/image/9df78eab33525d08d6e5fb8d27136e95/e/l/elicit_top_view.jpg

 

Er is ook een nieuwere versie van de elicit en daarin worden ook metaalfilmweerstanden gebruikt van dezelfde waarde, tenminste ik zie twee keer rood, hetgeen staat voor 22 en grijs staat voor de multiplier 0,01. Derhalve kom ik op 0,22 ohm. Hieronder een foto van de Elicit R

 

http://www.audiofederation.fr/wp-content/uploads/RegaElicitR8.jpg

 

Ik meen in de Elicit die ik heb duidelijk de windingen te zien van de weerstanden die gebruikt worden. Op die weerstanden staat alleen R22, WA87 (wat me niets zegt) en de tollerantie 5%.

 

Welke caddock weerstanden zou ik moeten nemen? Dat soort filmweerstanden zijn dus beter te gebruiken dan betere draadgewonden zoals Mundorf M-resist Supreme? Ik zie dat Caddock te verkrijgen is in 0,2 ohm. Wellicht kan ik die op bestelling in een 0,22 ohm en 1% tollerantie bestellen.

 

Ik lees wat verhalen op internet dat de ruststroom afstellen best oppassen kan zijn. Wellicht dat ik nieuwe weerstanden er zelf in zet en de ruststroom door een professional laat nakijken. Binnenkort moet ik er toch langs één vanwege wat preventief onderhoud op mijn powerplant.

 

Ik zal importeur Joenit even benaderen of ze een opgave hebben van wat de ruststroom voor deze versterker moet zijn.

Link to comment
Share on other sites

Hi Karma,

 

Botsing? Ehh...... mijn (korte en middellange) geheugen is shot, dus ik kan me daar niets van herinneren.

Enfin, maakt ook niet uit. Mijn excuses bij voorbaat als ik iets heb gezegd/gedaan wat je dwars zit/zat of gekwetst heeft.

 

Gelukkig kan ik je hiermee dan weer helpen (hoop ik).

Gezien de geringe hoogte die je hebt zullen de Caddocks (of wat je er ook in wil hebben) plat moeten en dat kan wel eens een klein probleempje worden.

Caddock MP 0.2 ohm is prima, de absolute waarde is niet zo heel spannend mits niet al te gek afwijkend.

Deze dingen zijn inductie- en capaciteitsarm en worden in de RF-techniek veel gebruikt dus voor audio zeker goed.

 

Het is een gewone BJT-eindtrap met 2 eindtorren dus de ruststroom zal, gezien de vrij forse koelers, niet al te laag zijn.

Ik mik op ca. 10....15 mV over de emitterweerstanden, heel misschien 20 (max. 100 mA per tor wat ca. 1.5 watt bij 8 ohm in klasse A oplevert, de dissipatie ligt dan wel flink hoger.)

Vraag is: hoe kom je daar goed bij zonder sluiting te maken met de meetpennen?

Ik zie slecht dus kan het niet helemaal uit de foto opmaken of er testpunten zijn.

 

5 watt is zeker genoeg, meestal zijn die ronde dingen 2 of 3 watt. Met de Caddocks zit je dus wel goed en dat zou, mits er plaats voor is, mijn keuze zijn.

De windingen die je ziet, bedoel je daar die spoel mee? Die zit in de uitgang in parallel met de 4.7 ohm weerstand als Boucherot filter, die moet je dus niet hebben.

Volgens het schema op Hifi engine zitten die er niet in en zijn de emitterweerstanden 0.47 ohm trouwens, zullen wel weer verschillende versies van zijn.

 

Dus even goed nakijken wat er nou precies inzit en meten wat nu de ruststroom is.

Wees te allen tijde voorzichtig met meetpennen, die kunnen nogal eens uitschieten en een sluiting is snel gemaakt waardoor de schade fors kan oplopen.

 

Overigens gaan mijn handen jeuken bij de foto want ik zie alweer genoeg puntjes die ik zou aanpakken maar goed, daar heb je niks aan. ;)

 

Joenit was (is?) in mijn ervaring niet zo scheutig met informatie maar misschien hebben ze hun leven gebeterd.

Link to comment
Share on other sites

Weet je KT, ik ben ook niet meer heel piepjong dus heb ook al verschillende keren "water zien branden". Momenteel gebeurt er om me heen ook genoeg, dus wat mij betreft is het niet meer of minder dan dat iets soms wel eens kan botsen en daarna kun je het er ook over hebben. Het was allemaal niet zo bijzonder belangrijk wat er toen is voorgevallen. Verder blijft het toch lastig op een forum. De intenties van een ander kunnen wel eens anders overkomen doordat je iets minder zorgvuldig opschrijft en doordat je de niet verbale communicatie mist. Ik vind het wel vervelend dat dit soort dingen gebeuren, maar wat mij betreft zand erover.

 

Het is me inderdaad bekend dat in de Elicit de ruststroom hoog is afgesteld. Ik heb destijds navraag gedaan toen ik merkte dat deze versterker zonder muziek iets meer ruist dan ik gewend was (als je het oor tegen de luidspreker houdt kun je dit horen). Moet ik die Caddocks nog voorzien van een koellichaampje? Dat van die sluitingveroorzaken las ik ook al op internet en ik heb werkelijk helemaal geen behoefte om ernstige schade te veroorzaken aan de versterker. Ik denk nog even na of ik hieraan begin en als ik er aan begin laat ik het nameten wellicht over aan een professional.

 

@ kappa7: de service manual die je aangaf is de Elicit uit 1998. Rega heeft ergens rond 2010 een nieuwe versterker uitgegeven met dezelfde naam.

 

Één van de dingen die wellicht ook volgens jou verbeterd kunnen worden is de (grote gele) DC condensator in het voorversterkerdeel? Ik weet dat er een oplossing is waardoor die condensator geheel kan verdwijnen. Ik heb de condensator van het merk ICEL wel eruit gehaald omdat dit geen hoogvliegers zijn. Rega gebruikt in andere apparatuur een Mundorf Mcap en die heb ik enige tijd terug ook erin gezet. Dat was in ieder geval een stapje voorwaarts. Ik heb ook een deel van de elco's uitgewisseld omdat in al mijn andere Rega apparatuur (die uit een hogere lijn is) Nichicon fine gold is geplaatst.

 

De emitterweerstanden zitten onder de koellichaampjes. De spoelen bedoel ik dus zeker niet. Ik ben benieuwd wat de echte pijnpunten zijn die jij zou aanpakken?

 

Bedankt voor het meedenken tot nu toe.

 

groeten, Guus.

Link to comment
Share on other sites

Hieronder wat foto's van de binnenkant van mijn Elicit. Je ziet dat ook de componentenupgrade met Mundorf Mcap (ter vervanging van de ICEL condensator) en de overwegend Nichicon Fine Golds en Muze. Er zitten vier Elna Silmic II in. Alle condensatoren vervangen de standaard Samwha's. Er zitten nog vier Samwha's in de voeding (afvlakking) omdat dit een betere serie van hen is. Klikken op de foto vergroot de foto al een tikkie. Als je daarna twee keer onderaan rechts in de foto klikt op het vergrootglasje met een plusje erin kom je uiteindelijk in de grote foto. Tikkie omslachtig helaas.

 

Ik heb ook de ingebouwde phonotrap verwijderd omdat ik een aparte phonoversterker gebruik (recht boven in het apparaat kun je de pinnen nog zien zitten). 

 

Zijn de emitterweerstanden nu draadgewonden of niet? Het lijken mij geen metaalfilm. Ik meen windingen te zien.

 

Elicitoverview_zps38e3d9ae.jpg

 

Elicitcondensator_zps7ebf1105.jpg

 

Eliciteindtraplinks_zps5cca40c6.jpg

 

Elicitvoeding_zpsb4b1b168.jpg

Link to comment
Share on other sites

Op een aantal andere fora wordt wel eens beweerd dat er geen verschil zit in versterkers. Welnu er zit zelfs een hoorbaar verschil en verbetering in de Elicit sinds de componenten geupgrade zijn. Geen haar op het hoofd die de ICEL condenatoren of de Samwha's nog gaat terugplaatsen. Zeker zijn het kleine verschillen, maar daar draait het soms nu ook om in onze hobbie: stukje bij beetje dichterbij het totaalplaatje komen. 

 

Ik hoop dat iemand nog behulpzaam kan zijn bij de Caddock weerstanden. Er zijn zoveel types en ik weet niet welke ik moet hebben en of ik een koelichaampje moet bevestigen. Ik ben verder benieuwd of jullie ook denken dat er draadgewonden emitterweerstanden gebruikt worden in de Elicit. Ik wil dan toch overstappen naar weerstanden zonder inductie. Mundorf maakt ook Mresist Supreme weerstanden die me erg mooi lijken. Dei zijn wel erg overbemeten maar dat lijkt me meer een luxe probleem. Iemand nog aanvullend ervaring of advies?

Link to comment
Share on other sites

Sorry was effe een paar daagjes druk met andere zaken.

 

Die weerstandjes die er nu inzitten zijn draadgewonden.

 

Caddock MP930 lijkt me prima geschikt, hoeft geen koelplaatje op, zoveel verstoken ze nou ook weer niet.

 

http://nl.farnell.com/caddock/mp930-0-20-1/resistor-0-2-ohm/dp/1612030

 

Op evt. andere mods kom ik n og wel terug, nu kop effe te vol met andere dingen helaas..... Drukke week voor de boeg.

Link to comment
Share on other sites

Bedankt KT, hier kan ik al wel verder mee.

 

Ben overigens nog wel benieuwd naar je bevindingen voor wat betreft het ontwerp. Ik kan altijd wel een adres vinden waar ik zoiets kan laten uitvoeren, waarschijnlijk zijn dat soort dingen voor mij een brug tever. Ik mis helaas die ervaring.

Link to comment
Share on other sites

  • 2 weeks later...

Zo het hele spul zit erin. Helaas waren de nichicon gold tune een half centimetertje te hoog om rechtop te staan, dat was van tevoren al bekend, maar ja je hoopt op een wonder ofzo?! Ze liggen nu twee bij twee. Helaas niet zo netjes als rechtop, maar de kap zit er toch op dus niemand die het merkt. De weerstanden zitten er ook in. Ik heb nog niet geluisterd, maar dat is de eerste twee dagen ook niet zo belangrijk. Ik heb in ieder geval telkenmale de ervaring dat elco's een dag of twee nodig hebben om echt tot bloei te komen. Ik heb nu gedaan wat ik kan in deze versterker. Voor nu laat ik het even zo en ga eens lekker muziek luisteren. Hoewel mocht deze laatste stap geen verbetering zijn dan gaat het er weer uit ;) 

Link to comment
Share on other sites

Kijk het inderdaad even aan de komende zeg 2 weken.

Pas vooral op voor sluiting van de emitterweerstanden tegen dat montageplaatje erboven!

 

Heb je de ruststroom nog nagemeten en evt. nageregeld?

Link to comment
Share on other sites

Dat montageplaatje gaf inderdaad wel wat hoofdbrekens. Het is een koelrib waarmee de transistoren tegen het grote koellichaam worden gedrukt. Over een tijdje neem ik de versterker mee naar een specialist. Ik moet daar toch zijn vanwege preventief onderhoud aan mijn powerplant. Ik laat de hele versterker dan even doormeten. Er zijn namelijk veel meer instelpunten op de versterker.

 

Het geluid is een stuk neutraler geworden. Eerst dacht ik dat er wat weg was. Maar als je langer luistert dan is er meer bereik van hoog tot laag en is alles strakker, dus het laag meer is gecontroleerd en het mid en hoog overzichtelijker. Ik speelde vanochtend een nummer van Tears for Fears bizar hard en toch komen er nog geluiden subtiel voorbij. Ik laat één en ander inderdaad even settelen. Weerstanden zullen wel iets langer nodig hebben dan in mijn huidige ervaring twee dagen die de elco's nodig hebben.

 

Ik kan me eigenlijk niet voorstellen dat het nog beter kan.

Link to comment
Share on other sites

Tuurlijk Marc. Ik hoor dat Bluhmenhofer nieuwe enorm grote speakers maakt die enorm veel indruk op een aantal mensen hebben achtergelaten. Nu denk ik dat zoiets geheel mijn geluid is, dus die zou ik wel eens willen horen.

 

Al langer geleden sprak ik Wim van Kranen van Analogue Audio. Hij verkoopt natuurlijk producten, maar is ook muziekliefhebber. Ik vroeg hem of hij het speakermerk Zingali nog wel eens mist. Hij gaf aan dat dit niet het geval is en zeer te spreken te zijn over zijn nieuwe merk Rosso Fiorentino. Nu zijn de Zingali Home Monitor 112 die ik ooit op een show hoorde het mooiste wat ik ooit gehoord heb. Waarmee ik maar wil zeggen dat het mooiste ook een belangrijke persoonlijke component bevat.

 

Het kan altijd beter, maar er is zeker een punt waarop je dit loslaat, met name als het muziekplezier je telkenmale in beslag neemt.

Link to comment
Share on other sites

Ook juist, dat punt ben ik al geruime tijd geleden gepasseerd. Beter kunnen houdt voor mij niet in dat je naar andere speakers omkijkt, maar dat je je eigen set as-is probeert te verbeteren. Bijvoorbeeld zoals jij er nu mee bezig bent.

Link to comment
Share on other sites

Het kan altijd beter, maar er is zeker een punt waarop je dit loslaat, met name als het muziekplezier je telkenmale in beslag neemt.

Dat is de quintessence van audiofilie Karma, plezier, das große Genießen. ;)

Link to comment
Share on other sites

Ja, maar als je dat punt werkelijk hebt bereikt ben je niet meer met apparatuur bezig. Het is hier dus nog niet zover dat de muziek het helemaal heeft overgenomen, want condensatoren in hardware horen tot de categorie 'tweaken in de marge', doorgaans onmiddellijk gevolgd door 'de euforie van het nieuwe'

Link to comment
Share on other sites

Als ik luister dan probeer in verschillen vast te stellen. Dat doe ik in eerste instantie door aandachtig te luisteren en te verklaren en te duiden wat ik nu als verschil hoor. Je zit dan meestal op vlakken als ruimtelijkheid, strakheid, dynamiek en andere terminologieën. Maar als je een set goed kent kun je ook je gevoel laten spreken of iets nu een verbetering is of niet. In dat geval spreek je over betrokkenheid, of het je meer pakt, of het meer boeit, of de muziek je aandacht nog blijft trekken, of het nog onderhoudend is, of het je emotioneert, etc.

 

De spulletjes die er nu in zitten blijven wel een week of vier erin. Of ik nog iets anders ga verbeteren is wel zeker. Over een aantal weken komen er een tweetal granieten platen voor onder de speakers. Voor het overige zie ik het wel. Voordat mijn keuze viel op de Nichicon gold tune, heb ik ook gekeken naar Mundorf Mlytic AG. Wie weet probeer ik die nog een keer, maar dan alleen als vervanging van de vier Gold Tune die nu in de voeding zitten. De vier Fine Golds in de voeding blijven zitten.

 

Of condensators vervangen nuttig is hangt ook af van wat er in zat en waar ze je mee vervangt. De vervanging van standaard Samwha's naar Nichicon fine gold met soms wat Nichicon muse en Elna Silmic II heeft best wat gebracht. Ik vind het zeker de moeite waard, zeker als je het afzet tegen de kosten. De laatste vervanging van de al wat betere Samwha's naar naar Gold tune bracht wat minder. Maar het is slechts een voorlopige conclusie, even kijken hoe één en ander zich de komende week ontwikkeld.

Link to comment
Share on other sites

Op die manier ben ik ook een paar decennia met apparatuur bezig geweest. Aan het einde moest ik toch concluderen dat dit geen echte zoden aan de dijk zette. Wel bracht het veranderingen in de marge, die echter in geen verhouding stonden tot de prijs ervan.

Dat laatste bleek sowieso lastig en onvermijdelijk: als je die weg gaat kun je blijven upgraden zonder er substantieel op vooruit te gaan. Een paar tienduizend euro, verdeeld over drie decennia, en dan, als je eerlijk bent, een set hebben die nog steeds klinkt als electronica. Wel als goede electronica, maar niet als realistische muziek uit het echte leven.

 

Door een benadering te volgen die niet langer electronische verheerlijking vooropstelt, was het mogelijk om de marge te verruilen voor substantiële en, niet in het minst, tamelijk kostenloze dijkverzwaring.

Link to comment
Share on other sites

Beste Thingman. Ik kan weer een heel verhaal gaan ophangen waarom je al dan niet gelijk hebt. In principe vind ik dat je gelijk hebt. Ook mijn ervaring met een componenten upgrade was niet bepaalt positief. Toch heb ik het aangedurfd na goed voorafgaand onderzoek, uiteindelijk ook gewoon met het idee dat als het nix wordt ik alles zo weer origineel terug zet. Er is echter geen haar op het hoofd die het gaat terug zetten. Komt dat omdat in al mijn andere apparatuur al Nichicon Fine Golds zitten? Komt dat omdat mijn bronnen zonder voorafgaande prijsstelling gebouwd zijn? Komt dat omdat standaard Samwha's niet best zijn? Ik ben echt niet over een nacht ijs gegaan. Ik heb deze gok willen nemen en ik vind het geen heilloze weg geweest. Verder vind ik Nichicons niet duur en klinkt mijn apparatuur geheel niet als elektronica (maar dat kun jij natuurlijk niet weten). Ik besef me dat veel apparatuur dat voor mij wel doet, daarom kan ik met veel spullen ook niet leven. Zelfs (of met name?) met dure spullen.

 

Vandaag heb ik nog eens geluisterd en de eerdere toegenomen neutraliteit die ik eerder noemde is grotendeels weg! Er is meer klankkleur in het geluid (terug). De versterker blijft de hele week aanstaan en volgend weekend ga ik weer eens luisteren.

Link to comment
Share on other sites

Ik ben geneigd te denken dat alles beter is dan die Sanwa-dingen.

Wat ik daar al niet voor ellende mee heb gezien  ..... brrrrrr.

 

Verdere modificatie zou kunnen bestaan uit het vervangen van de SMD-elco's door through hole componenten naar keuze.

Op de print is daar ruimte genoeg voor.

 

Voor verdere mods zou ik het schema moeten hebben, soms kunnen een paar emitter-degeneratieweerstanden al een behoorlijk meetbaar (en ook hoorbaar) verschil maken.

Dat is ook wel te reverse-engineeren maar vereist naast wat meer kennis ook een paar goede ogen.

Link to comment
Share on other sites

Ik ga eventuele vervolg modificaties toch door een expert laten doen. Ik heb geen ervaring met de dingen die je nu noemt en ik wil wel graag een goedwerkende versterker overhouden. Dank voor je hulp tot dusverre KT.

 

@ thingman: we praten inmiddels over nuances met dit soort modificaties maar dat is ook waar ik na vier jaar bezig te zijn met de set aan ben toegekomen. En zo meteen vooral lekker muziek luisteren want daar is het echt om te doen.

Link to comment
Share on other sites

Create an account or sign in to comment

You need to be a member in order to leave a comment

Create an account

Sign up for a new account in our community. It's easy!

Register a new account

Sign in

Already have an account? Sign in here.

Sign In Now
 Share

×
×
  • Create New...